Vì sao chiến tranh thương mại Mỹ – Trung khó dứt sớm?

Một nhà phân tích kỳ cựu cho rằng, vì các lí do chính trị, cả Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đều cảm thấy khó thoái lui khỏi cuộc chiến tranh thương mại đang tiếp diễn giữa hai nước.

Trong một bài viết mới công bố trên FT, cây bút bình luận Gideon Rachman đã tìm cách lí giải con đường dẫn đến cuộc chiến thương mại nóng bỏng như hiện nay giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Vì sao chiến tranh thương mại Mỹ - Trung khó dứt sớm?
Ảnh: Asia Times

Theo ông Rachman, dòng thông điệp hồ hởi của Tổng thống Trump hồi tháng Ba năm ngoái, vốn khẳng định “chiến tranh thương mại thì tốt và dễ chiến thắng”, có thể đi vào lịch sử như một phát biểu về khía cạnh kinh tế tương đương dự đoán ở Anh vào tháng 8/1914 về Thế chiến thứ nhất, rằng “tất cả sẽ kết thúc vào dịp Giáng sinh”.

Các biện pháp đánh thuế ban đầu của Tổng thống Mỹ nhắm vào lượng hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc, trị giá 50 tỉ USD hồi tháng Sáu vừa qua, đã không mang lại thắng lợi nhanh chóng. Thay vào đó, chúng vấp phải đòn trả đũa từ phía Bắc Kinh. Hiện tại, ông Trump đang chuẩn bị áp thuế bổ sung đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, trị giá thêm 200 tỉ USD nữa. Bắc Kinh nhiều khả năng sẽ có động thái “ăn miếng trả miếng” tiếp theo đó.

Ông Rachman tin, thế giới đang trên bờ vực của một cuộc chiến thương mại nghiêm trọng giữa Mỹ – Trung Quốc. Và cuộc chiến này khó có khả năng chấm dứt nhanh chóng.

Cho đến hiện tại, các thị trường tỏ ra bình thản kỳ lạ trước tất cả những diễn biến trên. Có lẽ, họ đều cho rằng, Mỹ và Trung Quốc sẽ đạt thỏa thuận vào phút chót? Song, quan điểm này bị coi là quá lạc quan. Thực tế, có nhiều lí do chính trị, kinh tế và chiến lược đang đẩy hai bên đến sự đối đầu kéo dài.

Nếu cả hai bên xúc tiến các đe dọa, chúng sẽ sớm tác động đến hơn một nửa thương mại song phương. Trong đó, lãnh đạo Nhà Trắng thậm chí còn dọa sẽ thực hiện thêm các biện pháp tăng thuế sau đó, gần như đánh vào mọi hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ.

Các công ty lớn nhất của Mỹ cũng như những sản phẩm thế mạnh của nước này đã rơi vào “tầm ngắm” của Trung Quốc. Tuần trước, Apple từng cảnh báo, giá các sản phẩm của hãng sẽ tăng cao nếu đợt áp thuế đề xuất tiếp theo được triển khai. Song, ông Trump hồi đáp bằng đề nghị Apple tái chuyển các hoạt động sản xuất về Mỹ. Washington cũng tuyên bố trợ cấp cho người nông dân Mỹ, những đối tượng bị ảnh hưởng vì việc Trung Quốc tăng thuế đánh vào đậu tượng, đồng thời kêu gọi lòng yêu nước của họ.

Vì các lí do chính trị, cả ông Trump và ông Tập sẽ cảm thấy rất khó để thoái lui khỏi cuộc chiến hiện tại.

Hiện cũng có lí do để nghi ngờ việc chính quyền Tổng thống Trump sẽ miễn cưỡng chấp nhận các nhượng bộ nhỏ, chẳng hạn như các cam kết của người Trung Quốc nhằm mua nhiều hàng hóa xuất xứ Mỹ hơn hoặc thay đổi các quy định về liên doanh. Những thành phần cốt cán theo chủ nghĩa bảo hộ trong chính quyền ông Trump, đặc biệt là Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer và cố vấn chính sách về thương mại – sản xuất Peter Navarro từ lâu đã coi Trung Quốc là trung tâm mọi rắc rối thương mại của Mỹ.

Những người lạc quan sẽ viện dẫn thực tế rằng, ông Trump từng rút lui, có thể tạm thời, trước những đe dọa thương mại trực tiếp nhắm vào Mexico và Liên minh châu Âu (EU). Người Mexico đã hứa sẽ tái cấu trúc các chuỗi cung ứng xe hơi, trong khi EU cam kết mua thêm nhiều đậu tương và khí đốt của Mỹ cũng như bắt đầu thảo luận về một thỏa thuận tự do thương mại.

Tuy nhiên, các phàn nàn của Mỹ về Trung Quốc có tác động lớn hơn nhiều so với những quan ngại về EU và Mexico. Chúng không chỉ liên quan đến những ngành công nghiệp nhất định được bảo hộ mà còn toàn bộ cấu trúc nền kinh tế Trung Quốc.

Đặc biệt, Mỹ phản đối cách Trung Quốc lên kế hoạch sử dụng chính sách công nghiệp để tạo ra những “nhà vô địch quốc gia” trong các ngành công nghiệp của tương lai, chẳng hạn như xe tự hành hoặc trí thông minh nhân tạo. Tuy nhiên, những kiểu thay đổi Mỹ muốn nhìn thấy trong chương trình “Made in China 2025” của Bắc Kinh sẽ đòi hỏi các đổi thay lớn lao trong mối quan hệ giữa Nhà nước Trung Quốc với ngành công nghiệp.

Xét từ góc nhìn của Bắc Kinh, có vẻ như Washington đang cố gắng ngăn cản Trung Quốc tiến bước vào các ngành công nghiệp của tương lai nhằm đảm bảo việc Mỹ tiếp tục thống trị các lĩnh vực đem lại lợi nhuận nhiều nhất của nền kinh tế toàn cầu cũng như các công nghệ có nhiều ý nghĩa chiến lược nhất. Không chính phủ nào của Trung Quốc có thể chấp nhận việc giới hạn các tham vọng của nước này theo cách đó.

Sự cạnh tranh về các công nghệ tương lai cũng làm nổi bật thực tế rằng, có một khía cạnh chiến lược trong sự đối đầu thương mại này, điều hoàn toàn không xuất hiện trong các cuộc đối đầu giữa chính quyền Trump với Mexico, Canada hay EU.

Trung Quốc được tin là đối thủ duy nhất của Mỹ trong cuộc chiến tranh giành sức mạnh thống trị thế kỷ 21. Vì vậy, dù các biện pháp áp thuế mới của Tổng thống Trump phản ánh quan điểm cá nhân thất thường của ông, đặc biệt là sự bảo hộ, nhưng chúng cũng là một phần của sự thay đổi nhận thức rộng hơn bên trong Mỹ.

Ngoài chính quyền ông Trump, đông đảo các thành phần thể chế Mỹ đều quay lưng với quan điểm cho rằng, sự gắn kết về kinh tế là cách tốt nhất đối phó với một Trung Quốc đang trỗi dậy. Thay vào đó, sự ủng hộ đối đầu đang tăng lên. Cũng như ông Trump, các chính trị gia hàng đầu của đảng Dân chủ đã lớn tiếng kêu gọi tăng thuế và trừng phạt thương mại Trung Quốc.

Các nguy cơ đối đầu thương mại Mỹ – Trung càng được khuếch đại trước thực tế rằng, cả hai dường như tin họ rốt cuộc sẽ chiếm ưu thế. Người Mỹ nghĩ, vì Trung Quốc đang hưởng thụ thặng dư thương mại lớn trước Mỹ nên Trung Quốc chắc chắn sẽ bị tổn hại trước tiên và nhiều nhất. Trong khi đó, người Trung Quốc nhận thức được sự náo loạn chính trị ở Washington và sự nhạy cảm của cử tri Mỹ trước tình hình giá cả leo thang.

Cả hai bên đang chuẩn bị cho một cuộc thử nghiệm sức mạnh. Và điều đó khó có khả năng kết thúc vào dịp Giáng sinh.

Tuấn Anh




Lái máy bay Drone tới xem công trình cầu Bình Khánh tuyến cao tốc Bến Lức – Long Thành 27/3/2024

27/03/2024

Cận cảnh máy bay của 1 đại gia Việt Nam bay từ Anh Quốc hạ cánh xuống sân bay Nội Bài, Hà Nội 27/3/2024

27/03/2024

Nam Bác sĩ trị hiếm muộn, thụ tinh nhân tạo ở TPHCM rất bận rộn nhưng quay video đóng hài độc lạ triệu views

26/03/2024

Theo chân Youtuber từ Hải Dương đến Indonesia 3/2024 khám phá bộ tộc người Việt Cổ

26/03/2024

Youtuber từ TPHCM về Đồng Tháp xem thử đứng ngồi nhúng nhảy trên lá sen tươi khổng lồ nhưng không bị chìm

26/03/2024

Độc lạ VN: Gặp bà mẹ nghèo thân hình nhỏ như em bé, 2 chân đi nạn, buôn bán kiếm sống giúp gia đình từ 15 tuổi sanh được con trai và gái

26/03/2024

Tham quan quán Cafe trưng bày hàng 100 máy bay mô hình kế Sân bay Tân Sơn Nhất 3/ 2024

25/03/2024

Lái xe tới Vĩnh Long gặp nữ Youtuber có 662 ngàn subscribers tính đến ngày 25/3/2024 được đài truyền hình Mỹ Warner Bros Discovery mời cộng tác lâu dài

25/03/2024

Đến Ninh Hoà 3/2024 ăn bánh dây độc đáo và ngắm biển Dốc Lết

23/03/2024

Ông Võ Văn Thưởng thôi chức vụ Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước VN 2024

20/03/2024

Vào bệnh viện ở Đà Nẳng 3/2024 thăm bà mẹ tí hon ung thư đại tràng bác sĩ bó tay, khuyên về nhà

19/03/2024

Lái xe đến Bình Phước 3/2024 thăm bà cụ 102 tuổi sinh năm 1922 biểu diễn hít đất

19/03/2024

Đi siêu thị ở TPHCM xem tình hình buôn bán và có mặt hàng gì mới lạ tháng 3/2024

19/03/2024

Vì sao Bà Trương Mỹ Lan tha thiết xin quan toà cho giữ lại “Biệt Thự Phương Nam” ở quận 3 TPHCM giá $35 triệu USD mua năm 2015

17/03/2024

Chiêm ngưỡng con King Kong khổng lồ sừng sững dưới chân núi Bà Đen 2024 do 2 anh em ở Tây Ninh tạo nên từ rơm, luá khô

17/03/2024

Bà phóng viên Mỹ gốc Hoa du lịch Việt Nam 2/2024 để tìm hiểu và so sánh với Trung Quốc

17/03/2024

Bác sĩ Mỹ nói vụ bà tỷ phú gốc Đài Loan sinh 1973 New York chết đuối do lái lùi chiếc Tesla xuống ao nước trang trại của bà ta ở Texas đêm 2/2024

17/03/2024

Ra hòn đảo ở Nha Trang 2024 tham quan ngôi Chùa cô đơn do 1 vị Sư dành cả cuộc đời 1 mình gánh đất xây dựng

17/03/2024

Lái xe đến Bình Dương 3/2024, xem cây đu đủ cao khổng lồ hay giúp người dân trong xóm ra sao

16/03/2024

Gặp bà Việt Kiều Mỹ trong khách sạn ở Sài Gòn 2024 gọi Youtuber TPHCM đến giúp trả tiền phòng 4 ngày

16/03/2024

Leave a Reply