Tại Hoa Kỳ, việc phân loại người lao động là “employee” (nhân viên) hay “independent contractor” (người làm việc độc lập) là vấn đề hết sức quan trọng đối với chủ doanh nghiệp, bởi sự phân loại này là mấu chốt tạo nên những khác biệt rất lớn liên quan đến những quy định về thuế vụ và các phúc lợi cho người lao động.
thuế vụ, người lao động theo dạng “employee” sẽ được chủ giữ lại các khoản thuế trong mỗi kỳ lương để nộp trước cho sở thuế liên bang IRS và tiểu bang (nếu có) theo luật định, và người chủ cũng phải góp phần trả thuế an sinh xã hội (FICA) và thuế trợ cấp thất nghiệp (FUTA) cho người “employee.”
Về phần luật lao động, người chủ phải tuân theo các quy định liên quan đến mức lương tối thiểu và lương overtime theo đúng luật liên bang và tiểu bang khi trả lương cho “employee,” kể cả trường hợp “employee” hưởng lương theo phần trăm/huê hồng (commission), hay theo từng thành phẩm. Quy định này không áp dụng cho một số ít “employee” thuộc thành phần miễn trừ (exempt employee). Ngoài ra tại hầu hết các tiểu bang, luật lao động cũng buộc chủ phải cung cấp bảo hiểm tai nạn lao động (worker’s compensation insurance) cho “employee.”
Trái với người “employee,” người lao động làm việc theo dạng “independent contractor” là người tự doanh, sẽ không bị khấu trừ các khoản thuế khi lãnh tiền công vì người này có bổn phận và chịu trách nhiệm tự trả thuế lợi tức cùng với thuế tự doanh (self-employment tax) tính trên tổng số lợi tức của mình. Và chủ cũng không cần phải góp phần trả thuế an sinh xã hội và thuế trợ cấp thất nghiệp cho người “independent contractor,” cũng như không bị ràng buộc bởi các quy định của luật lao động nếu sử dụng người “independent contractor.”
Trong nghề Nail tại Hoa Kỳ, luật lệ tại các tiểu bang (ngoại trừ Pennsylvania), lâu nay vẫn không hề cấm người thợ Nail làm dưới dạng “independent contractor/self-employed.” Vì vậy, hầu hết chủ tiệm lâu nay vẫn áp dụng phương thức ăn chia với thợ và cấp mẫu 1099-MISC để thợ tự khai thuế như là “independent contractor”. Bằng vào cách này, chủ tiệm không cần phải trả các khoản thuế theo đòi hỏi của luật thuế vụ như trường hợp người lao động là “employee”, đồng thời cũng không bị ràng buộc bởi các quy định của luật lao động. Tuy nhiên, nếu thợ Nail là “independent contractor”, luật hiện hành đòi hỏi chủ tiệm khi bị kiểm tra bởi cơ quan thuế vụ hay lao động, phải chứng minh người thợ đó đã được phân loại theo đúng quy định của từng cơ quan, và dựa trên luật lệ riêng biệt của mỗi tiểu bang. Nhưng điều rắc rối là việc phân loại người thợ Nail là “employee” hay “independent contractor” đến nay vẫn còn là một vấn đề rất phức tạp do sự không rõ ràng và thiếu đồng nhất giữa các quy định của luật thuế vụ và luật lao động của liên bang cũng như của mỗi tiểu bang. Và đây chính là nguyên nhân khiến chủ tiệm Nail khắp Hoa Kỳ lâu nay đã và đang bị phạt vạ nặng nề vì tự ý phân loại thợ Nail là “independent contractor” không đúng luật.
Vừa qua, tiểu bang California đã ban hành luật AB-5 (Assembly Bill No. 5) bắt đầu có hiệu lực từ đầu năm 2020, lần đầu tiên đưa ra những quy định khá rõ ràng liên quan đến việc phân loại người lao động là “employee” hay “independent contractor” để áp dụng luật lệ và phúc lợi lao động cho người làm việc trong các ngành nghề khác nhau, đặc biệt có các ngành nghề về thẩm mỹ, bao gồm săn sóc da (esthetician), tẩy lông (electrologist), làm Nail (manicurist), và làm tóc (barber/cosmetologist).
Qua luật AB-5 vừa ban hành, tiểu bang California xác định người làm những nghề vừa kể trên sẽ là “independent contractor” nếu hội đủ cả 5 điều kiện mới được bổ sung nơi Điều 2750.3(c) của Bộ Luật Lao Động California: (1) Tự ấn định giá biểu, tự thâu và được trả tiền trực tiếp bởi khách hàng; (2) tự ấn định giờ làm việc và có quyền giới hạn và lựa chọn số khách muốn làm; (3) có sổ hẹn riêng và tự làm hẹn với khách; (4) có giấy phép kinh doanh liên quan đến dịch vụ cung cấp cho khách; và (5) nếu làm trong tiệm Nail thì phải trả tiền thuê chổ làm và gửi mẫu 1099 cho chủ tiệm. Điểm cần lưu ý rằng với riêng nghề Nail, luật AB-5 chỉ được áp dụng trong thời hạn hai năm bắt đầu từ ngày 01 tháng Giêng năm 2020, và sẽ hết hiệu lực vào ngày 01 tháng Giêng năm 2022.
Nhìn chung thì luật AB-5 vừa ban hành đã đề ra một định nghĩa rõ ràng của luật lao động California liên quan đến việc xác định thế nào là “independent contractor” đối với người làm trong ngành thẩm mỹ tại đây. Tuy nhiên, nếu không hiểu tường tận các chi tiết về những quy định của luật mới này, chủ tiệm Nail và tóc tại California rồi đây sẽ càng rất dễ bị phạt vạ bởi các cơ quan lao động nếu có thợ làm ăn chia dưới dạng “independent contractor”.
baocalitoday