Giữa lúc bầu cử sơ bộ nhằm tìm ra gương mặt đại diện đảng Dân chủ Mỹ chạy đua vào Nhà Trắng bắt đầu đầy kịch tính, thu hút chú ý của dư luận, Tổng thống Donald Trump đã dùng “chiêu độc” để không bị lu mờ.
Những gì xảy ra đến thời điểm này của mùa bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020 cho thấy, bất cứ ở nơi nào chuẩn bị diễn ra các vòng bỏ phiếu sơ bộ của đảng Dân chủ, Tổng thống Trump đều xuất hiện trước ở đó và cố gắng gây náo động.
Theo truyền thống, bang Iowa là nơi mở màn cho quá trình bầu cử sơ bộ nhằm chọn ra ứng viên tổng thống của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa, vốn kéo dài nhiều tháng tại 50 bang, thủ đô Washington và các vùng lãnh thổ khác thuộc Mỹ.
Ông Trump đã tổ chức một cuộc mít tinh vận động tranh cử tại Trung tâm Knapp ở Des Moines, bang Iowa 4 ngày trước khi các thành viên Dân chủ trong bang tụ họp để bỏ phiếu sơ bộ theo hình thức họp kín hôm 3/2 (theo giờ Mỹ). Tương tự, khoảng 11 ngày sau đó, các hoạt động tiếp xúc cử tri tại chặng dừng chân tiếp theo của lãnh đạo Nhà Trắng diễn ra ở Manchester, bang New Hampshire vào đêm trước ngày bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ tại đây. Sự kiện đã góp phần làm tê liệt các con đường ở trung tâm thành phố đúng vào lúc các ứng cử viên thuộc đảng đối lập đang nỗ lực giờ chót nhằm vận động cử tri bỏ phiếu cho họ.
Các sự kiện của Tổng thống Trump đã huy động được đám đông ủng hộ, tạo ra số người đi bỏ phiếu kỷ lục trong vòng bầu cử sơ bộ gần như không có sự cạnh tranh trong nội bộ đảng Cộng hòa. Các hãng thông tấn đua nhau đưa tin về những hoạt động này, giúp ông Trump có thêm nhiều giờ chiếm sóng truyền hình miễn phí, quý giá.
Năm nay, ông Trump đã thắng áp đảo trong cuộc bầu cử sơ bộ của phe Cộng hòa ở bang Iowa với hơn 31.000 phiếu ủng hộ (chiếm tỉ lệ hơn 97% phiếu bầu), vượt xa tổng số 25.000 phiếu ủng hộ mà người tiền nhiệm – Barack Obama từng giành được tại bang này trong nỗ lực tái tranh cử năm 2012. Tại bang New Hampshire, ông Trump cũng thu được gần 130.000 phiếu ủng hộ, hơn gấp đôi số phiếu ông Obama giành được trong mùa bầu cử sơ bộ cách đây 8 năm.
Các lãnh đạo phe Dân chủ lo ngại, việc xúc tiến chiến dịch vận động tranh cử “đi trước một bước” đã giúp ông Trump giành thế thượng phong ngay từ đầu, trong khi các ứng cử viên của họ vẫn đang bầm dập trong cuộc ganh đua căng thẳng nhằm giành “vé vào chung kết”. Họ cáo buộc, là người am hiểu truyền hình, tổng thống đương nhiệm đang chiếm quyền điều khiển báo chí quốc gia, gây bất lợi về truyền thông cho 8 ứng cử viên đang cạnh tranh trở thành đối thủ của ông trong vòng bỏ phiếu quyết định vào tháng 11 tới đây.
Tim Murtaugh, giám đốc truyền thông cho chiến dịch tranh cử năm 2020 của ông Trump, đã lên tiếng phủ nhận các cáo buộc trên. Ông Murtaugh nhấn mạnh: “Tất cả phụ thuộc vào tài của Tổng thống Donald Trump cũng như khả năng kết nối với mọi người và thu hút đám đông của ông ấy. Ở Iowa và New Hampshire, đó là cơ hội tuyệt vời để khai thác các cuộc họp kín của đảng Cộng hòa tại những bang này để xây dựng trò chơi của chúng tôi, thu thập dữ liệu, thể hiện sức mạnh của tổ chức và để tổng thống tiếp sức cho những người ủng hộ ông”.
Theo báo New York Times, trong tuần này, Tổng thống Trump đã quyết định đi đến các bang miền tây để vận động tranh cử. Ông đã có mặt ở Phoenix, bang Arizona hôm 19/2, ở Colorado Springs, bang Colorado ngày 20/2 và dự kiến đến Las Vegas, bang Nevada hôm nay, 21/2, một ngày trước cuộc bỏ phiếu sơ bộ của đảng Dân chủ tại đây.
Đáng nói, ông Trump yêu cầu các quan chức thuộc chiến dịch vận động tranh cử của mình sắp xếp lịch hoạt động sao cho tối nào ông cũng nghỉ lại Khách sạn quốc tế Trump ở Las Vegas. Ông Trump được tin chọn địa điểm lưu trú này nhằm giúp thúc đẩy kinh doanh của cơ sở mang tên mình, cũng như vì Nevada là nơi phe Dân chủ sẽ bỏ phiếu sơ bộ vào ngày 22/2, sự kiện có thể tái định hình cuộc đua giành ghế tổng thống Mỹ.
Trước khi đến Phoenix, ông Trump đã tổ chức một buổi gây quỹ dành cho các nhà tài trợ lớn ở Palm Springs, bang California, nơi được coi là sân nhà của phe Dân chủ. Dù không được yêu thích rộng rãi tại California, nhưng ông Trump cũng thu hút một lượng nhỏ người ủng hộ tại đây. Bản thân lãnh đạo Nhà Trắng cho rằng, bất cứ nơi nào ông đến, ông cũng có thể tạo ra bão tin tức và vận may chính trị.
Trong các cuộc trò chuyện công khai lẫn riêng tư, ông Trump đã tỏ rõ ý định không muốn nhường bất kỳ sự chú ý của nào của dư luận cho các đối thủ Dân chủ. Trước khi đến Palm Springs, khi hay tin các ứng viên Dân chủ tham gia tranh luận trực tiếp trên truyền hình tại Las Vegas tối 19/2, ông Trump nửa đùa, nửa thật hỏi một nhóm người ủng hộ rằng ông có nên đến cuộc tranh luận đó hay không.
Tom Perez, Chủ tịch Ủy ban quốc gia của đảng Dân chủ nhấn mạnh: “Ông Trump đang tiếp tục bám theo các thành viên Dân chủ từ bang này sang bang khác, vì ông ấy biết thông điệp của chúng ta đang tạo ra tiếng vang. Nevada cũng không ngoại lệ. Người Nevada đã chối bỏ vị tổng thống này cũng như các chính sách của ông ta. Và họ đã sẵn sàng bầu một chính trị gia Dân chủ vào Nhà Trắng”.
Tuy nhiên, tại bang Nevada, các cử tri dường như đang hướng sự chú ý tới những nỗ lực vận động ủng hộ của ông Trump. Rick Van Diepen, chủ một công ty tư vấn kiến trúc tại Las Vegas nhận xét, sự xuất hiện của ông Trump là một cách “gây mất tập trung tương đối điển hình nhưng hiệu quả”. Đây là chiến thuật tốt, giúp trấn an những người ủng hộ ông Trump về sự hiện diện của ông ngay tại bang không diễn ra bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa.
Ngay tại cuộc mít tinh “Duy trì nước Mỹ vĩ đại của mình”, ông Trump cũng cố gắng tạo ra sự hoài nghi về tiến trình bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ ở Nevada bằng cách gợi nhắc những lộn xộn trong cuộc họp kín của phe đối lập ở Iowa. (Lỗi kỹ thuật đã gây tranh cãi lớn và buộc đảng Dân chủ phải trì hoãn công bố kết quả bỏ phiếu).
Ngoài sự xuất hiện gây chú ý của những đám đông xếp hàng dài, đội ngũ truyền thông tác nghiệp hùng hậu cùng đoàn xe mang áp phích tranh cử của bộ đôi Trump – Pence, các chuyến đi của ông Trump qua 4 bang miền Tây đã tạo ra cơn ác mộng hậu cần đối với một số ứng cử viên Dân chủ.
Ít nhất một chiến dịch vận động tranh cử đối lập đã than phiền rằng, chuyến đi của lãnh đạo Nhà Trắng tới Las Vegas đã cản trở kế hoạch ngày 20/2 của họ. Lí do vì các giới hạn bay đi kèm với việc đến và đi của chuyên cơ tổng thống Không lực Một đã làm phức tạp hóa nỗ lực di chuyển tới các bang khác của ứng viên Dân chủ cho tới tận cuối tuần.
Bất chấp những chỉ trích về âm mưu chiếm sóng, Murtaugh, Giám đốc chiến dịch vận động tranh cử của Tổng thống Trump quả quyết, các điểm đến trong chuyến đi miền tây tuần này đều là những bang trọng yếu mà lãnh đạo Nhà Trắng “có thể và sẽ giành chiến thắng”. Và trong trường hợp, chúng làm lu mờ hay chệch hướng quan tâm chú ý khỏi các ứng viên Dân chủ ở bang Nevada thì đó là “sự trùng hợp không thể tin nổi”.
Brad Bannon, một chiến lược gia Dân chủ bình luận, các ứng viên Dân chủ nên đình chiến để cùng hướng mũi nhọn tấn công về phía Tổng thống Trump càng sớm càng tốt. Theo ông Bannon, trong khi các ứng viên Dân chủ vẫn “huynh đệ tương tàn” để giành sự đề cử của đảng, lãnh đạo Nhà Trắng sẽ “ngư ông đắc lợi” và có thể đánh bại họ nhờ ưu thế vượt trội ngay từ đầu về tuyên truyền thông điệp, quyên quỹ và thu hút thêm sự ủng hộ của cử tri.
Tuấn Anh