Cuộc gặp Tháp Trump vào tháng 6/2016 giữa các thành viên cấp cao của chiến dịch Trump và một luật sư Nga có quan hệ với Kremlin vẫn là nền tảng của tuyên bố rằng ông Donald Trump đã hợp tác với Nga để thao túng cuộc bầu cử.
Tuy nhiên, bằng chứng ngày càng cho thấy cuộc họp có thể là một âm mưu – một phần của một nỗ lực to lớn để bôi xấu chiến dịch Trump liên quan đến các cộng sự của bà Hillary Clinton do các nhân vật liên quan đến Kremlin và các quan chức Bộ Tư pháp tuyển dụng.
FBI và Bộ Tư pháp ‘bắt tay’ với công ty được nhà Clinton trả tiền
Quan điểm này được hỗ trợ bởi hai dòng bằng chứng khác nhau được được RealClearInvestigations công bố đầu tiên: Những tài liệu mới công bố và các nỗ lực chụp mũ chiến dịch Trump với Nga.
Dòng bằng chứng đầu tiên bao gồm các email, văn bản, và bản ghi nhớ gần đây đã được Bộ Tư pháp chuyển cho Nghị viện. Chúng cho thấy các quan chức cấp cao của Bộ Tư pháp và Cục Điều tra Liên bang (FBI) đã làm việc với nhân viên của Fusion GPS như thế nào.
Fusion GPS là một công ty nghiên cứu ở Washington đã được tay chân của bà Clinton trả 1 triệu USD để đào bới bôi nhọ chiến dịch Trump.
Các tài liệu tiết lộ rằng Trợ lý Phó Tổng chưởng lý Bruce Ohr, quan chức cấp cao thứ tư tại Bộ Tư pháp, đã phối hợp trước, trong và sau cuộc bầu cử với người sáng lập Fusion GPS, Glenn Simpson, người đã làm việc cho chiến dịch Clinton và Nga; và cựu sỹ quan tình báo Anh Christopher Steele, người được Simpson tuyển dụng.
Những email tiết lộ các chủ đề cuộc thảo luận chứ không phải chi tiết của chúng, xoay quanh 2 giám đốc điều hành kinh doanh: Donald Trump và Oleg Deripaska, một người khổng lồ ngành nhôm của Nga có quan hệ gần gũi với Tổng thống Vladimir Putin.
Cựu điệp viên Steele đặc biệt quan tâm đến việc giải quyết các vấn đề liên quan đến thị thực Hoa Kỳ của Deripaska, đã bị thu hồi vào năm 2006 vì mối quan hệ bị nghi ngờ của ông đối với tội phạm có tổ chức.
Trong một dấu hiệu khác của các chuỗi chồng chéo trong câu chuyện này, khi Công tố viên đặc biệt Robert Mueller còn làm Giám đốc FBI năm 2009, cục đã yêu cầu Deripaska đóng góp hàng triệu đô la để giúp xác định vị trí cựu điệp viên FBI Robert Levinson, bị bắt ở Iran năm 2007 trong khi làm việc cho CIA. Đến nay vẫn chưa rõ tung tích của Levinson.
Các thư từ của Ohr-Steele-Simpson dường như bao gồm các tài liệu tham khảo đến công việc của cựu điệp viên người Anh làm cho Fusion GPS về quan hệ của ông Trump với Nga. Vài tháng trước cuộc bầu cử, Steele đã viết cho ông Ohr, nói rằng ông sẽ sớm trở lại Washington để bàn “các vấn đề cùng quan tâm”.
Mối quan hệ ấm cúng đã được củng cố bởi thực tế là vợ của quan chức cao cấp Bộ Tư pháp Nellie Ohr được sử dụng bởi Fusion GPS.
Sau khi Steele bị FBI chấm dứt hợp tác vì đã nói với báo chí về một báo cáo ngày 31/10/2016, ông Bruce Ohr đã tiếp quản công việc chuyển tiếp nghiên cứu đối lập của Fusion GPS về chiến dịch Trump cho FBI.
Đỉnh cao những nỗ lực kết hợp của họ là việc FBI đã sử dụng hồ sơ 35 trang của các kết nối Trump/Nga chưa được xác minh để xin lệnh theo dõi chiến dịch Trump. Bộ Tư pháp không trả lời các yêu cầu bình luận của RealClearInvestigations, luật sư của Glenn Simpson là Joshua Levy cũng vậy.
Một trong nhiều chiêu ‘giăng bẫy’ của chiến dịch Clinton
Dòng bằng chứng thứ hai giúp đánh giá lại cuộc họp Tháp Trump – sau sự phối hợp giữa Ohr-Steele-Simpson – được báo cáo đầu tiên vào tháng 6 bởi RealClearInvestigations.
Nó cho thấy bắt đầu từ tháng 3/2016, các nguồn tin bí mật của FBI và các nhân vật khác liên quan đến các dịch vụ tình báo phương Tây và chiến dịch của Clinton đã tiếp cận nhóm Trump để “dụ dỗ” bằng cách hứa hẹn về những thông tin gây hại cho Clinton.
Cuộc họp Tháp Trump dường như thành công nhất trong các phương pháp này vì nó là một trong những trường hợp chiến dịch Trump báo hiệu rằng họ sẵn sàng nhận thông tin buộc tội về đối thủ của mình.
Hai bằng chứng này – sự hợp tác của Bộ Tư pháp với các nhà nghiên cứu được bà Clinton trả tiền và nỗ lực để kết nối chiến dịch Trump với Nga – đã gặp nhau ở Midtown Manhattan vào ngày 9/6/2016, tại Tháp Trump.
Trung tâm của tất cả việc này là Fusion GPS, có hai khách hàng của Fusion GPS có thể hưởng lợi từ cuộc họp Tháp Trump: người Nga và chiến dịch Clinton.
Năm ngoái, ông Simpson tuyên bố cuộc họp đã chứng thực một trong những tuyên bố chính được đưa ra trong báo cáo của nhà thầu Fusion GPS Steele: “Trump và vòng tròn bên trong của ông đã chấp nhận một dòng tình báo từ Điện Kremlin, bao gồm đối thủ Dân chủ của ông và các đối thủ chính trị khác”.
Simpson làm chứng rằng ông không hay biết về cuộc họp của Donald Trump Jr. và những người khác cho đến khi nó được báo cáo 1 năm sau đó.
Luật sư người Nga là khách hàng của Fusion GPS
Tuy nhiên, có lý do để nghi ngờ lời làm chứng của ông. Trên thực tế, luật sư người Nga tại trung tâm cuộc họp, Natalia Veselnitskaya, là khách hàng của ông.
Veselnitskaya đã công khai tuyên bố bà đã sử dụng cách nói chuyện từng điểm được phát triển bởi Simpson cho chính phủ Nga trong cuộc thảo luận đó. Các quan chức của Điện Kremlin cũng đã đăng các cáo buộc trên trang web của Tổng Công tố viên và chia sẻ thông tin với các đoàn đại biểu Nghị viện Hoa Kỳ.
Ngoài ra, Simpson đã làm chứng rằng ông đã ăn tối với Veselnitskaya vào đêm trước buổi họp và đêm hôm sau.
Cùng Veselnitskaya đến buổi gặp gỡ là nhà vận động hành lang Nga-Mỹ Rinat Akhmetshin, người đã phục vụ trong dịch vụ phản công quân sự của Liên Xô. Vai trò của ông vẫn chưa rõ ràng, nhưng bằng chứng cho thấy ông có thể là nguồn Simpson ám chỉ vào tháng 12/2016 khi ông Ohr ghi lại rằng Simpson nói với ông: “Phần lớn bộ sưu tập về chiến dịch Trump liên quan đến Nga đến từ một cựu sỹ quan tình báo Nga sống ở Mỹ”.
Veselnitskaya đã thuê Simpson vào mùa xuân năm 2014 cho công việc kéo dài đến “giữa cuối năm 2016”, theo lời khai trước Thượng viện của ông Simpson.
Fusion GPS hỗ trợ Veselnitskaya – đại diện cho Pyotr Katsyv và con trai ông Denis, những doanh nhân thân Kremlin – trong chiến dịch của bà để hủy việc Hoa Kỳ xử phạt các quan chức Nga theo Đạo luật Magnitsky năm 2012.
Một nguồn tin nói với RealClearInvestigations rằng ông Simpson được giao nhiệm vụ điều hành một chiến dịch bôi nhọ chống lại động lực đằng sau những biện pháp trừng phạt – nhà tài chính sinh ra ở Chicago, William Browder, người đã thuê Magnitsky.
Mặc dù chiến dịch Trump đã đồng ý gặp Veselnitskaya để nhận thông tin về Clinton, bà đã thành công trong việc thay đổi trọng tâm của cuộc họp thành Đạo luật Magnitsky và Browder – bao gồm cả những tuyên bố do Simpson tạo ra cáo buộc Browder trốn thuế và tham ô.
Trích dẫn sự công nhận của Veselnitskaya, Browder nói với RealClearInvestigations: “Tôi thấy có vẻ như Simpson đã viết những điểm nói về tôi và Veselnitskaya đã sử dụng trong cuộc gặp gỡ của bà ấy với Donald Trump Jr.”.
Mặc dù Browder không biết về cuộc họp Tháp Trump, ông rất quan tâm đến công việc của Fusion GPS thay mặt cho lợi ích của Nga vào tháng 7/2016, ông đã khiếu nại với Bộ Tư pháp chống lại cả Simpson và Akhmetshin, vì không đăng ký đúng như các đại lý nước ngoài trong khi làm việc cho chính phủ Nga.
Thay vì tăng cảnh báo, những lo ngại của Browder dường như đã bị Bộ Tư pháp bỏ qua. Ohr tiếp tục làm việc với Fusion GPS. Hồ sơ cho thấy ông đã nhanh chóng trả lời email ngày 22/8/2016 của Simpson mà chỉ có văn bản là dòng tiêu đề giả mạo “Có thể đổ chuông?”. Và Bộ Tư pháp cùng FBI đã sử dụng hồ sơ do công ty Simpson chuẩn bị để làm bằng chứng xin lệnh theo dõi thông tin liên lạc của cố vấn chiến dịch Trump, ông Carter Page.
Lệnh được gia hạn ba lần, hai lần sau khi Thượng nghị sỹ Charles Grassley, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, gửi câu hỏi tới Bộ Tư pháp vào tháng 3/2017 về tình trạng khiếu nại của Browder. Bộ vẫn chưa đáp lại lời tố cáo của Browder.
Với cựu luật sư riêng của ông Trump, Michael Cohen, đã nói chuyện với Công tố viên đặc biệt Robert Mueller về cuộc họp Tháp Trump, các nghị sỹ Cộng hòa đang phản bác việc dùng cuộc họp như bằng chứng về sự thông đồng Trump-Nga. Ngược lại, họ lập luận rằng cuộc họp cho thấy sự thông đồng giữa Nga và chiến dịch của bà Clinton.
“Simpson đã tiếp cận chiến dịch của Clinton thông qua công ty luật của mình và nói rằng ông ta có thể đào bới bôi nhọ lên Trump và Nga”, một điều tra viên của Nghị viện nói. “Khác biệt giữa sự sẵn lòng của các chiến dịch Trump và Clinton trong đối xử với đối thủ của mình là nhà Clinton đã trải qua nó và trả tiền cho nó. Trong khi nguồn tin của họ, Glenn Simpson, đang làm việc cho một đầu sỏ chính trị của Nga” – ám chỉ đến kết nối Katsyv.
Câu hỏi về ‘người môi giới’ Rob Goldstone
Một bí ẩn kéo dài của cuộc họp Tháp Trump là người đã giúp sắp xếp nó, nhà xuất bản âm nhạc người Anh Rob Goldstone. Vào ngày 3/6/2016, ông gửi email cho Donald Trump Jr. với một đề nghị bắt nguồn từ một cuộc họp trong văn phòng của Tổng công tố – điểm liên lạc của Veslenitskaya với điện Kremlin. Goldstone hứa hẹn “các tài liệu và thông tin chính thức sẽ buộc tội Hillary và các giao dịch của bà với Nga và sẽ rất hữu ích cho cha của bạn”.
Trump Jr. nhanh chóng trả lời: “Nếu đó là những gì ông nói, tôi thích nó.”
Tính đặc thù cách viết trong email của Goldstone được thiết kế để thiết lập trường hợp thông đồng: “Đây rõ ràng là những thông tin mức độ rất cao và nhạy cảm nhưng là một phần sự hỗ trợ của Nga và chính phủ của họ đối với ông Trump”.
Gây tò mò hơn cả từ ngữ trong email của Goldstone là vai trò của ông trong việc sắp xếp cuộc họp. Goldstone, người đã giữ một hồ sơ không đáng chú ý kể từ khi tin tức của cuộc họp được tiết lộ vào tháng 7/2017, làm chứng trước Nghị viện rằng ông bây giờ hối tiếc vì có tham gia.
Theo hồ sơ, chính ông Trump cũng như phụ tá Paul Manafort và Carter Page đều có liên lạc với chính phủ Nga. “Nếu điều đó là đúng, không rõ tại sao chính phủ Nga cần một nhà thầu âm nhạc của Anh để thực hiện một cuộc hẹn. Và tại sao Moscow cần phải gửi một luật sư người Nga không nói tiếng Anh với Tháp Trump? Điều đó có xu hướng xác nhận rằng cuộc họp được dự định như một sắp đặt”, cựu nhân viên FBI Mark Wauck nói với RealClearInvestigtions.
Vào ngày 9/6/2016, Goldstone đã mang Veselnitskaya đến gặp Trump Jr., Manafort và Jared Kushner tại Tháp Trump. Các quan chức chiến dịch Trump cao cấp đã thất vọng khi biết rằng cô muốn nói về Browder và các cộng sự của anh ta.
Trump Jr. đã cắt ngắn cuộc gặp với Veselnitskaya. Nhưng nếu đây là một âm mưu được thiết kế bởi Simpson, với sự hỗ trợ từ các quan chức Sở Tư pháp mà ông đã liên lạc thường xuyên, thì nó đã gây thiệt hại cho chiến dịch Trump.
“Mục đích của cuộc họp là để củng cố hồ sơ do Clinton tài trợ, cáo buộc Trump lấy bụi bẩn của đối thủ mình từ người Nga”, một điều tra viên của Nghị viện nói với RealClearInvestigtions.
Mỹ Khánh