Thượng nghị sĩ Ed Markey (Dân chủ – Massachusett), và 3 Dân biểu Jerrold Nadler (Dân chủ – New York), Hank Johnson (Dân chủ – Georgia), và Mondaire Jones (Dân chủ – New York) vào thứ 5 tổ chức họp báo thông báo dự luật Judiciary Act of 2021 do họ đồng khởi xướng. Dự luật tăng thêm số thẩm phán hiện nay từ 9 lên 13 vị.
“Nền dân chủ của chúng ta đang bị tấn công, và Tối cao Pháp viện đã đối phó với những đòn mạnh nhất,” Dân biểu Jones đăng trên Twitter vào tối thứ Tư. “Để khôi phục quyền lực cho người dân, chúng ta phải Mở rộng Toà.”
Tổng thống Joe Biden vào thứ 6 tuần trước thông báo việc lập hội đồng lưỡng đảng gồm 36 học giả cùng với một số cựu thẩm phán và những người ủng hộ toà Tối cao, chịu nhiệm nghiên cứu những thay đổi ở Tối cao Pháp viện. Theo Toà Bạch Ốc, hội đồng sẽ kiểm tra “nguồn gốc cuộc tranh cãi cải tổ; vai trò toà Tối cao trong hệ thống hiến pháp; thời gian phục vụ và luân chuyển các vị thẩm phán của toà, thành viên và quy mô toà; lựa chọn các vụ xét xử, quy định, và thực hành của toà.” Biden đã chỉ thị Hội đồng hoàn tất phúc trình trong vòng 180 ngày kể từ cuộc họp đầu tiên.
Con số 9 thẩm phán tại Tối cao Pháp viện được giữ nguyên từ năm 1869, nhưng Quốc hội có thẩm quyền thay đổi con số này, và đã làm một vài lần trước đó. Hạn chế nhiệm kỳ đòi hỏi Tu chính án Hiến pháp, mặc dù một số học giả đề nghị hoàn tất việc này bằng luật.
Cộng hoà phản đối mạnh mẽ ý tưởng bổ sung thêm thẩm phán. Một số nhà lập pháp Dân chủ và các nhà hoạt động cấp tiến cho rằng, tất cả các phương án, bao gồm mở rộng toà phải được cân nhắc để đối phó với thế đa số bảo thủ có thể đe doạ đến quyền phá thai, quyền dân sự, kiểm soát súng ống và được chăm sóc y tế trong những năm tới.
Cựu Tổng thống Cộng hoà Donald Trump có thể bổ nhiệm 3 thẩm phán vào Tối cao Pháp viện trong 4 năm nhiệm kỳ, nhờ vậy cán cân đa số nghiêng về phía bảo thủ 6-3.
Buổi họp báo thứ 5 có sự hiện diện của các tổ chức cấp tiến như Take Back The Court vốn ủng hộ việc mở rộng toà Tối cao liên bang.
Dân chủ tố cáo Cộng hoà “đánh cắp” ghế Tối cao Pháp viện vào năm 2016 khi Thượng viện còn nằm trong tay Cộng hoà đã từ chối điều trần chuẩn thuận ứng cử viên Merrick Garland do Tổng thống Barack Obama đề cử điền vào ghế trống sau khi Thẩm phán Antonin Scalia qua đời. Ông Trump vào năm 2017 có thể điền vào ghế trống này bằng Thẩm phán bảo thủ Neil Gorsuch.
Hương Giang (Tổng hợp)