FBI
Giám đốc FBI – Christopher Wray – đã gửi một thông báo đến toàn thể nhân viên sau khi bản ghi nhớ Nunes được công bố. Bản ghi nhớ này cáo buộc Bộ Tư Pháp lạm dụng quyền nghe lén.
Ông Wray kêu gọi nhân viên của mình hãy “giữ bình tĩnh và giải quyết khó khăn.”
Thông điệp của ông Wray đến nhân viên FBI: “Người dân Mỹ biết việc này khi đọc báo, và nghe bình luận trên truyền hình và truyền thông xã hội. Nhưng họ cảm nhận được công việc mà các bạn đang làm – giữ an toàn cho cộng đồng và an ninh quốc gia của chúng ta. Các bạn chính là người giải quyết các vấn đề nhạy cảm và đưa ra quyết định trong những tình huống khó khăn. Công việc của các bạn luôn luôn quan trọng. Lời bàn tán là thứ rẻ mạt, công việc mà các bạn đang làm mới thật sự có giá trị.”
Giám đốc FBI đã phản đối mạnh mẽ việc phát hành bản ghi nhớ. Các phụ tá Tòa Bạch Ốc đã lo lắng rằng ông Wray sẽ từ chức nếu bản ghi nhớ được công bố.
Ông Wray đã động viên nhân viên rằng họ hãy lên tiếng “qua công việc của mình” và “tập trung ngay cả khi điều đó không dễ dàng, bởi vì chúng ta tin vào FBI. Chúng ta tin vào những gì FBI đại diện.”
Ông khuyến khích nhân viên “tiếp tục làm công việc tuyệt vời và vẫn là chính mình.”
Ông cho biết rằng: “Tôi cảm thấy rất vinh dự khi được làm việc cùng các bạn – và tôi quyết tâm bảo vệ sự cương trực và chuyên nghiệp của các bạn.”
Đảng Dân Chủ
Đảng Dân Chủ trong Ủy ban Tình báo Hạ viện đang thúc đẩy một cuộc bỏ phiếu để công khai ghi nhớ bảo mật, nhằm đối chiếu với bản Nunes của Cộng Hòa.
Tòa Bạch Ốc, một số Đảng Cộng Hòa và Chủ tịch Hạ viện Ryan Paul có vẻ bật đèn xanh cho việc phát hành bản ghi nhớ của Đảng Dân Chủ.
Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ bao nhiêu tài liệu sẽ được công khai. Những Thành viên Đảng Cộng Hòa đã được xem qua bản ghi nhớ của phe Dân Chủ nói rằng nó rất chi tiết và cần phải được chỉnh sửa nhiều trước khi công khai. Cả Tòa Bạch Ốc và ông Ryan đều ám chỉ nhu cầu bảo vệ nguồn tin và phương thức tình báo.
Phát ngôn nhân của ông Ryan – AshLee Strong cho biết: “Phải lược bỏ để bảo đảm nó không tiết lộ các nguồn tin và phương pháp thu thập tin tình báo của chúng tôi, ông Ryan ủng hộ việc công khai bản ghi nhớ của Đảng Dân Chủ.”
Phát ngôn nhân của Ủy ban Tình báo Hạ viện từ chối bình luận.
Hiện vẫn chưa rõ liệu ban lãnh đạo của Đảng Cộng Hòa có cho phép bỏ phiếu để công khai tài liệu này vào thứ Hai hay không.
Đảng Dân Chủ muốn dùng bản ghi nhớ của mình để đối chiếu với bản Nunes của Đảng Cộng Hòa, cũng như để làm rõ những điểm mà phe này cho là sai sót và không chính xác.
James Comey
That’s it? Dishonest and misleading memo wrecked the House intel committee, destroyed trust with Intelligence Community, damaged relationship with FISA court, and inexcusably exposed classified investigation of an American citizen. For what? DOJ & FBI must keep doing their jobs.
Vào thứ Sáu, Cựu Giám đốc FBI James Comey – người bị Tổng thống Trump sa thải – đã tweet về việc công khai biên bản ghi nhớ Nunes như sau: “Chỉ vậy thôi sao? Bản ghi nhớ không trung thực và gây nhầm lẫn này đã phá hủy Ủy ban Tình báo Hạ viện, gây mất lòng tin với Cộng đồng Tình báo, làm tan vỡ mối quan hệ với FISA, và công khai hồ sơ bảo mật của một công dân Mỹ một cách vô lý. Để làm gì cơ chứ?”
Ông kêu gọi: “Bộ Tư Pháp và FBI phải tiếp tục làm việc.”
FBI là cơ quan nổi tiếng kín tiếng, nhưng họ đã lên tiếng rằng họ rất lo ngại về việc công bố bản ghi nhớ.
All should appreciate the FBI speaking up. I wish more of our leaders would. But take heart: American history shows that, in the long run, weasels and liars never hold the field, so long as good people stand up. Not a lot of schools or streets named for Joe McCarthy.
Ông Comey đã ủng hộ FBI trong bài tweet hôm qua: “Tất cả mọi người nên đánh giá cao vì FBI đã lên tiếng. Tôi muốn nhiều lãnh đạo khác sẽ làm điều tương tự. Hãy nhớ rằng: Lịch sử Mỹ chứng minh rằng những kẻ dối trá và lừa đảo không bao giờ thắng, miễn là người tốt dám đứng lên. Không có nhiều đường xá và trường học được đặt tên theo Joe McCarthy đâu.”
Joe McCarthy được nhắc đến là cựu Thượng Nghị Sĩ Mỹ bị cho là gián điệp Xô-viết.
Việc công bố này càng làm cho sự rạn nứt vốn đã có giữa Tổng thống và ngành tình báo càng trở nên căng thẳng hơn.
Nam Phố (Tổng Hợp theo The Hill)
Bản Nunes memo gây sốt chính trị cuối cùng vừa được công khai
Sau nhiều ngày tranh cải sôi động gây cơn sốt chính trị tại Hoa Thịnh Đốn, cuối cùng vào hôm nay, thứ sáu, bản Nunes memo của phe Cộng Hòa chấp bút cũng đã được công khai hóa cho công chúng Hoa Kỳ và thế giới đọc.
Bản memo này nhằm vào mục đích tố cáo sự lạm quyền của FBI và Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ trong lãnh vực theo dõi an ninh quốc gia.
Vết nứt ngày càng lớn giữa TT Trump và FBI, Bộ Tư Pháp
Memo này là một nỗ lực quan trọng của phía Cộng Hòa cho đến thời điểm này nhằm làm mất uy tín việc điều tra của FBI, Bộ Tư Pháp và công tố viên đặc biệt Robert Mueller trong vụ điều tra Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ, nhất là vào thời điểm mà cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller sắp đến hồi kết thúc.
Việc công bố này càng làm cho sự rạn nứt vốn đã có giữa tổng thống và ngành tình báo càng trở nên căng thẳng hơn. Vì cả FBI và Bộ Tư Pháp mạnh mẽ chống lại việc công khai hóa Nunes memo này. Theo FBI và Bộ Tư Pháp, bản Nunes Memo vừa công khai hoá đã thiếu sót nhiều tin tức quan trọng, ảnh hưởng đến sự xác thực, gây ngộ nhận.
Trump sẽ sa thải thứ trưởng Tư Pháp Rod Rosenstein?
Cũng có dư luận trên báo Mỹ là liệu TT Trump có tận dụng việc công khai hóa Nunes memo này để sa thải thứ trưởng Tư Pháp Rod Rosenstein, người đã công cử Robert Mueller làm công tố viên đặc biệt hay không.
Chúng ta còn chờ thêm thời gian cho câu trả lời này.
Vấn đề chính của Nunes memo là gì?
Nguyên ủy của vấn đề và cũng là nội dung chính của Nunes memo là FBI đã sử dụng hồ sơ điều tra (dossier) của nhà tình báo người Anh là Christopher Steele để xin án lệnh của tòa án FISA (Foreign Intelligence Surveillance Act) nhằm nghe lén một cố vấn về các vấn đề quốc tế của ứng cử viên Trump lúc đó là Carter Page.
Nếu không có bộ hồ sơ của Christopher Steele thì tòa FISA sẽ không ban án lệnh cho nghe lén. Thế nhưng, khi trình bày vấn đề ra tòa FISA thì FBI không cung cấp tin tức là công trình nghiên cứu hồ sơ dossier của Christopher Steele được ủy nhiệm bởi Fusion GPS qua công ty luật Perkins Coie lại được tài trợ một phần để thực hiện do phía Dân Chủ và của ban vận động tranh cử của ứng cử viên Hillary Clinton, nhằm khai thác nội dung chống lại Trump, và ông Steele là người thù ghét Trump và không muốn Trump đắc cử làm tổng thống. Không chỉ ban trát tòa cho phép điều tra Carter Page mà còn gia hạn trát tòa 3 lần.
Cũng theo Nunes memo này, một số viên chức của chính phủ Obama ký tên vào việc xin cho trát tòa FISA theo dõi Cater Page gồm cựu giám đốc FBI James Comey (3 lần), cựu phó giám đốc FBI McCabe (1 lần) và cựu thứ trưởng – cựu quyền Bộ trưởng Tư Pháp Sally Yates (ít nhất 1 lần). Thứ trưởng Rod Rosenstein của Bộ Tư Pháp cũng ký ít nhất 1 lần. Vai trò của thứ trưởng Rod Rosenstein trong việc gia hạn lệnh tòa cho phép nghe lén Carter Page càng làm cho TT Trump nổi điên.
Phía Dân Chủ phản công lại những tấn công từ phía Cộng Hòa qua vụ memo này.
Dân Chủ cho rằng bản memo của Cộng Hòa là sai lạc, không chính xác, và Dân biểu Schiff gọi bản memo này là “một nỗ lực xấu hỗ nhằm làm mất uy tín của FBI và Bộ Tư Pháp, và làm giảm uy tín cuộc điều tra của Robert Mueller. Dân biểu Schiff tố: “Memo của Cộng Hòa không thể hiện được những tin tức cực kỳ nhạy cảm mà một số thành viên quốc hội được dịp xem qua, mà ông chủ tịch Nunes đã quyết định không xem qua. Chính điều đó đã không đưa ra được nội dung và tin tức xác thực trong đơn xin lệnh tòa FISA của Bộ Tư Pháp cũng như các lần gia hạn sau đó, và memo của Cộng Hòa cũng không nói tại sao và như thế nào FBI đã đưa ra và công tố viên đặc biệt tiếp tục việc điều tra phản tình báo đối với sự can thiệp của Nga vào bầu cử của Mỹ và các mối liên hệ đến ban vận động tranh cử của Trump.”
Thế nhưng, dân biểu Nunes, chủ tịch Ủy Ban Tình Báo Hạ Viện, lại cho rằng ủy ban đã “phát hiện ra những vi phạm nghiêm trọng đối với lòng tín nhiệm của công chúng, và dân Mỹ có quyền biết khi mà các viên chức trong các công viện quan trọng đang lợi dụng chức quyền vì mục tiêu chính trị của họ.” Ông nói thêm: “Hy vọng của tôi là các hành động của Ủy ban tình báo Hạ Viện sẽ soi sáng vào hàng loạt các sự kiện đáng báo động này để mà chúng ta có thể tiến hành những cải cách, cho phép dân Mỹ có đầy đủ niềm tin và sự tin tưởng vào các tổ chức công quyền đang điều hành.”
TT Trump sau khi ký lệnh cho công khai hóa bản Nunes memo, đã nhận định ngày tài Phòng Bầu Dục rằng memo cho thấy FBI thiên vị về chính trị, và đó là sự “xấu hỗ”, và “một số người sẽ cảm thấy tự xấu hỗ.”
Chủ tịch Ủy Ban Tình Báo Hạ Viện Nunes nói rằng “rõ ràng là những viên chức hàng đầu đã sử dụng nhưng tin tức chưa kiểm tra trong một tài liệu ở tòa án để tiến hành một cuộc điều tra phản tình báo trong một chiến dịch chính trị của Mỹ.”
Phản ứng từ một số nhân vật tại Hoa Thịnh Đốn ra sao?
Dân biểu Trey Gowdy (Cộng Hòa, South Carolina – Chủ tịch Ủy Ban Giám Sát Hạ Viện) cho rằng việc công bố bản memo đầy tranh cãi này không làm giảm uy tín hay giảm nhẹ cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller về cuộc can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.
Cựu Giám Đốc FBI James Comey tweet như sau: “bản memo sai lạc và thiếu thành thật đã nhận chìm ủy ban tình báo Hạ Viện, hủy hoại niềm tin với cộng đồng tình báo, và phá hủy mối quan hệ với tòa FISA và tiết lộ một cách không tha thứ được cuộc điều tra bí mật về một công dân Mỹ. Để vì cái gì vậy? Bộ Tư Pháp và FBI phải tiếp tục công việc của mình.”
Dân biểu Nancy Pelosi, trưởng khối thiểu số Hạ Viện tố cáo TT Trump, người chấp thuận cho việc công khai hóa bản memo nói trên, rằng TT Trump đã đứng về phía TT Nga Putin trên sự mất mát của an ninh quốc gia. Bà nói: “TT Trump đã bỏ qua trách nhiệm hiến pháp của mình với tư cách tổng tư lệnh qua hành động cho công bố tài liệu cực mật và bị bóp méo.”
Pelosi viết: “Bằng cách không bảo vệ nguồn và phương pháp tình báo, ông đã gửi cho ông bạn Putin của ông một bó hoa.”
Kasich – Cựu ứng cử viên tổng thống và thống đốc Ohio (Cộng Hòa) lên án việc công khai hóa memo của Ủy ban tình báo Hạ Viện. Ông Kasich cho rằng việc công khai hóa memo là “việc bất phục vụ đất nước của chúng ta.” Ông cũng cho rằng bắt FBI và Bộ Tư Pháp chịu trách nhiệm là trách nhiệm của lưỡng đảng, không phải một đảng hưởng lợi về chính trị.
Sẽ còn nhiều ý kiến bên chống và những hệ lụy trong những ngày tới.
Nguyễn Dương theo Fox News, CNN và The Hill