Helsinki, Phần Lan – Vào lúc 4 giờ 10 phút chiều Thứ Hai 16/07, tại thành phố Helsinki, Phần Lan, tổng thống Donald Trump và Putin đã cùng bắt tay nhau trước khi cả hai cùng chính thức tham dự cuộc họp thượng đỉnh đầu tiên giữa hai cường quốc thế giới.
Một viên chức Phần Lan cho biết hai lãnh đạo vẫn còn họp trong phòng, hơn 2 tiếng đồng hồ sau khi họ bắt đầu cuộc họp tại Hội Trường Gothic của Dinh Tổng thống ở thành phố Helsinki. Tòa Bạch Ốc lên kế hoạch cho một cuộc gặp chỉ có 90 phút, và trong phòng sẽ không có một người nào tham dự ngoài một thông dịch viên của mỗi bên.
Trong lúc ông Trump và Putin thương thảo để vẽ lại bản đồ trật tự thế giới, các nước phương Tây lo lắng rằng tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ lấn át tổng thống Trump trong hội nghị diễn ra hôm nay. Cuộc khủng hoảng Syria đang rất được chú ý vì kết quả thảo luận của hai nhà lãnh đạo về vấn đề này, có thể ảnh hưởng đến lợi ích của Hoa Kỳ và các nước đồng minh. Hiện tại, ông Trump vẫn dựa vào lòng tin với ông Putin để thiết lập một chính sách Hoa Kỳ ở Syria. Theo đó, ông Trump sẽ thuyết phục ông Putin yêu cầu Iran rút quân khỏi Syria, vì sự hiện diện của đội quân Iran đang là mối đe dọa đối với Israel và các đồng minh Hoa Kỳ.
Vấn đề Syria đang là phép thử cho một mối quan hệ Nga – Mỹ tốt đẹp mà ông Trump muốn đạt được. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng phía Hoa Kỳ sẽ chấp nhận bất kỳ yêu cầu nào của Nga. Bởi vì tổng thống Trump tỏ ý không muốn can thiệp vào Syria, và cho rằng Nga có khả năng giải quyết khủng hoảng Syria.
Các nhà ngoại giao phương Tây nhận định rằng, Nga sẽ không thể thuyết phục Iran rút khỏi Syria, vì quân đội Iran đã đầu tư hàng tỷ Mỹ Kim để giữ vững sự hiện diện của nước này ở Syria. Suốt nhiều năm qua, Nga và Iran đã âm thầm củng cố mối quan hệ giữa hai nước, và có chung một mục tiêu là cản trở các nước phương Tây và ngăn cản Hoa Kỳ lãnh đạo trật tự thế giới. Viên chức Iran khẳng định, mối quan hệ giữa Nga và Iran sẽ không bị ảnh hưởng vì hội nghị thượng đỉnh Trump – Putin.
Một viên chức ngoại giao giấu tên nhận định rằng, nếu Nga vẫn từ chối hợp tác với phương Tây và ủng hộ chính quyền Assad thì nội chiến Syria sẽ còn tiếp tục. Khi đó, mong muốn rút khỏi khủng hoảng Syria của ông Trump sẽ không bao giờ thành hiện thực. (Mai Đức)
*Tiếp tục cập nhật