WESTMINSTER, California (NV) – Ngày 27 Tháng Chín, 2016, dự luật AB 2299 về việc xây chỗ ở phụ do Dân Biểu Richard Bloom soạn thảo nhằm đối phó với tình trạng thiếu nhà trầm trọng tại California được Thống Đốc Jerry Brown ký vào Luật Công Quyền và bắt đầu có hiệu lực ngày 1 Tháng Giêng, 2017.
Luật AB 2299 liên quan đến “Accessory Dwelling Units”, gọi tắt là “ADUs” (các chỗ ở phụ), nhằm mục đích tạo thêm nhiều chỗ ở với giá phải chăng cho cư dân.
Luật định nghĩa ADU là một đơn vị hay chỗ ở phụ, được gắn liền hay tách biệt với căn nhà chính, với đầy đủ các tiện nghi sinh sống độc lập cho một hoặc nhiều người. Mỗi “chỗ ở phụ” có thể cung cấp nơi ăn, ngủ, nấu nướng, và vệ sinh trên cùng lô đất của căn nhà chính.
Bà Candida Neal, Giám đốc qui hoạch của thành phố Santa Ana, nói: “Theo luật về ADU cũ, Santa Ana hạn chế diện tích của chỗ ở phụ chỉ tối đa 750 sq ft hay một phần ba diện tích căn nhà chính. Mỗi phòng ngủ ít nhất phải có một chỗ đậu xe. Nhưng muốn xây thêm chỗ ở phụ thì nhà phải cách công viên một phần tư dặm.”
Bà cho biết thêm: “Nhưng, theo luật mới, những điều kiện kể trên gần như đã bị hủy bỏ. Nếu chủ nhà muốn xây thêm chỗ ở phụ mà căn nhà cách trạm xe buýt hay bất cứ trạm xe chuyên chở công cộng nào thì không cần phải cung cấp chỗ đậu xe khó khăn như trước đây. Xe đậu nối đuôi nhau trên sân nhà cũng được.”
Tuy nhiên, vì luật này còn quá mới mẻ nên chưa thể áp dụng ngay. Hiện thời, các thành phố vẫn phải đợi đại diện của các county thảo luận với giới chức tiểu bang để tìm cách phối hợp luật AB 2299 với luật thành phố cho ăn khớp và nhịp nhàng.
Hiện thời, chính quyền địa phương đòi hỏi các chỗ ở phụ ADU phải tuân theo các điều kiện sau đây:
-Chỗ ở phụ ADU là một phần của căn nhà chính nên không được bán riêng rẽ mà chỉ có thể ở hoặc cho thuê.
-Chỗ ở phụ ADU phải nằm trên lô đất được khoanh vùng cho việc sử dụng cho một gia đình hoặc nhiều gia đình.
-Không cần phải thụt lùi đối với nhà để xe, nếu muốn sửa nhà để xe thành một chỗ ở phụ.
Ông Soroosh Rahbari, giám đốc qui hoạch thành phố Westminster, nói: “Trước đây, thành phố giới hạn diện tích của chỗ ở phụ ADU là 640 sq ft. Bây giờ, người ta được phép xây tới 1,200 sq ft.”
“Người ta có thể xây thêm một hay hai chỗ ở phụ trong giới hạn 1,200 sq ft mà không phải lo nhiều về chỗ đậu xe nữa. Bây giờ luật mới cho phép đậu xe nối đuôi trên sân. Ngoài ra, tiểu bang không đòi hỏi phải có thêm chỗ đậu xe nếu từ nhà đến trạm xe buýt nằm trong khoảng cách nửa dặm.
Ông Brian Fisk, giám đốc qui hoạch Westminster lâm thời, nói: “Trước kia, một căn nhà có ba phòng ngủ phải có nhà chứa cho hai xe. Bây giờ, nếu chủ nhà sửa nhà để xe thành phòng ngủ, hoặc là sửa một phòng ngủ thành ‘studio’ có cửa ra vô riêng thì vẫn được.”
Tại Fountain Valley, ông Matt Mogensen, giám đốc qui hoạch, cho rằng: “Dù muốn hay không, thành phố phải tuân theo luật tiểu bang. Chưa bao giờ người ta có thể xây thêm chỗ ở phụ một cách dễ dàng đến như vậy. Ngay bây giờ, tôi không biết nói gì hơn ngoài việc chúng tôi sẽ phải rất cẩn thận xem xét những đơn xin xây, sửa nhà sao cho đúng với luật mới.”
Ông nói thêm: “Theo luật cũ, chúng tôi qui định là nếu diện tích của chỗ ở phụ ADU này mà gắn liền với căn nhà chính thì không được vượt quá 50% diện tích sinh hoạt (living area). Nhưng với luật mới, chỗ ở phụ có thể có diện tích tổng cộng lên tới 1,200 sq ft.”
Tuy nhiên, giới chức thành phố Fountain Valley vẫn đang làm việc với luật sư trước khi chính thức sửa lại luật về ADUs tại thành phố.
Tại Garden Grove, Phó Thị Trưởng Phát Bùi cho biết: “Tôi nghĩ Garden Grove là một trong những thành phố sớm nhất tại Orange County có qui định mới vể chuyện này. Tháng rồi, chúng tôi đã đệ nạp qui định riêng của thành phố lên tiểu bang. Theo đó, muốn xây thêm chỗ ở phụ, diện tích lô đất ít nhất phải là 7,200 sq ft. Và nếu xây thêm nhà nhỏ hai phòng ngủ, diện tích cho phép của cả hai phòng sẽ chỉ đến 800 sq ft mà thôi.”
Đến thời điểm này, hơn nửa năm sau khi đạo luật AB 2299 có hiệu quả, mọi thành phố trong California đều tuân theo luật tiểu bang là tạo điều kiện để người dân xây thêm chỗ ở phụ dễ dàng hơn trước. Và tiểu bang vẫn cho phép mỗi thành phố có thể có những qui định khác đi chút ít cho thích hợp với điều kiện của mỗi địa phương.
–