Động thái này của Washington dường như muốn phát tín hiệu ‘dằn mặt’ nhằm ‘răn đe’ chính quyền Bắc Kinh khi điều cùng lúc 3 tàu sân bay tới vùng Biển Đông.
Các tàu sân bay USS Ronald Reagan (CVN 76), USS Theodore Roosevelt (CVN 71) and USS Nimitz (CVN 68) trong vùng biển quốc tế trong cuộc diễn tập 3 tàu sân bay ở Tây Thái Bình Dương (ảnh chụp màn hình đài VOA Tiếng Việt).
Hãng tin AP hôm 12/6 cho biết, Hải quân Hoa Kỳ đang triển khai cùng lúc 3 chiếc tàu sân bay ở Biển Đông, trong bối cảnh tình hình khu vực đang xáo trộn trước những căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh.
Đây là lần đầu tiên sau gần 3 năm qua, một động thái có tính khẳng định uy lực của Washington trong một khu vực đang có căng thẳng với Trung Quốc, và cũng là một dấu hiệu cho thấy Hải quân Hoa Kỳ đã lấy lại sức mạnh sau những ngày đen tối vì dịch Covid-19.
Sự xuất hiện của 3 tàu chiến Mỹ, cùng các tàu tuần dương, tàu khu trục, máy bay chiến đấu và các máy bay khác trong bối cảnh căng thẳng Mỹ – Trung gia tăng xung quanh về nguồn gốc của virus Vũ Hán và cách ứng phó dịch của Bắc Kinh, cũng như dự luật an ninh Hong Kong và các động thái quân sự hóa đảo nhân tạo Trung Quốc bồi đắp trái phép trên Biển Đông.
Tư lệnh Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Hoa Kỳ, Chuẩn đô đốc Steve Koehler, nói nhóm tác chiến tàu sân bay là biểu tượng của sức mạnh phi thường của hải quân Mỹ, và ông cảm thấy tự hào vì sự có mặt của 3 tàu sân bay đang khu vực trong lúc này.
Hôm thứ Năm, các chiến của 3 nhóm tác chiến tàu sân bay đã được trải rộng trên khắp Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Cụ thể, nhóm tàu USS Theodore Roosevelt hoạt động ở phía đông và đông bắc Biển Philippine, giữa đảo Guam và Philippines. USS Ronald Reagan và lực lượng hộ tống cũng hiện diện ở Biển Philippine, khu vực phía nam Nhật Bản. Trong khi đó, nhóm tàu USS Nimitz đang ở ngoài khơi bờ biển phía tây nước Mỹ và hướng về Tây Thái Bình Dương.
Số lượng hàng không mẫu hạm Mỹ cùng hiện diện ở một khu vực nhất định luôn bị giới hạn, do các tàu được luân phiên bảo dưỡng, huấn luyện hoặc tuần tra ở những vùng biển khác nhau. Việc triển khai cùng lúc 3 nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ tại châu Á – Thái Bình Dương được coi là động thái bất thường.
Giới chuyên gia cho rằng nó thể hiện thông điệp ‘răn đe’ được Washington phát tín hiệu gửi tới Bắc Kinh. Tuy nhiên, phía truyền thông Trung Quốc ngay lập tức đưa ra lập luận rằng: “Khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội Mỹ đang suy giảm mạnh vì Covid-19”.
Theo Bonnie Glaser, giám đốc Dự án Sức mạnh Trung Quốc ở Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Mỹ, Trung Quốc có thể coi màn phô diễn lực lượng của ba tàu sân bay Mỹ là “hành động gây hấn” và cho đây là bằng chứng cho thấy Washington mới là “nguồn cơn gây bất ổn khu vực”.
Trên thực tế, chiến lược quốc phòng của chính quyền Tổng thống Donald Trump đã coi Trung Quốc là mối quan ngại an ninh hàng đầu và các lãnh đạo Lầu Năm Góc cũng đã tìm cách điều thêm nhân lực, khí tài tới châu Á để chống lại “ảnh hưởng kinh tế và sức mạnh quân sự ngày càng tăng” của Trung Quốc.
Chuẩn đô đốc Stephen Koehler, chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương, nói khả năng hiện diện một cách mạnh mẽ là một phần của cuộc cạnh tranh.
Trao đổi với AP, ông Koehler nói Trung Quốc đang dần dà xây dựng các tiền đồn quân sự ở Biển Đông một cách có kế hoạch, lắp đặt các hệ thống tác chiến tên lửa và điện tử tại những nơi này. Gần đây nhất Trung Quốc điều máy bay đến Đá Chữ Thập ở quần đảo Trường Sa.
Koehler cho biết các tàu sẽ tiếp tục hợp tác với các đồng minh và đối tác trong khu vực, thực hiện các cuộc tập trận trên biển và tuần tra các khu vực tranh chấp.