TTO – Buổi ăn trưa kết hợp hội đàm giữa Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại khách sạn Metropole đã bị hủy bỏ. Thư ký báo chí Nhà Trắng cho biết hai vẫn bên chưa đạt được tuyên bố chung.
Tổng thống Trump cho hay bất đồng về lệnh cấm vận chính là lý do hội nghị thượng đỉnh giữa ông và Chủ tịch Kim Jong-un không đạt kết quả như mong đợi. “Triều Tiên muốn Mỹ dỡ bỏ toàn bộ lệnh cấm vận nhưng chúng tôi không sẵn sàng làm điều đó”, ông nói.
Vào khoảng 12h41’ trưa 28-2, hãng tin Bloomberg dẫn thông báo của phát ngôn viên Nhà Trắng, bà Sarah Sanders cho biết các cuộc đàm phán giữa hai phái đoàn Mỹ và Triều Tiên vẫn đang diễn ra và sẽ kéo dài thêm khoảng 30-40’ nữa.
Vì lý do này mà cuộc họp báo của ông Trump sẽ được đẩy sớm lên trước 2 tiếng, tức là vào khoảng 14h00 giờ Hà Nội.
Trước đó, trong bản kế hoạch ban đầu của Nhà Trắng công bố buổi sáng cùng ngày, buổi họp báo của ông Trump sẽ diễn ra lúc 15h55’.
Việc Nhà Trắng bất ngờ thay đổi kế hoạch buổi họp báo của ông Trump khiến giới truyền thông băn khoăn chưa rõ tiến trình đàm phán có sự thay đổi đáng kể nào không.
Chuyên gia lý giải việc Trump – Kim không đạt được thỏa thuận
Giới phân tích cho rằng Washington đã quá vội vàng xúc tiến hội nghị thượng đỉnh lần hai với Triều Tiên.
Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên kết thúc hội nghị thượng đỉnh lần hai tại Hà Nội vào trưa 28/2 mà không đạt được một thỏa thuận chung. Tại buổi họp báo bắt đầu lúc 2h chiều, Tổng thống Mỹ cho biết bất đồng về lệnh cấm vận chính là lý do hội nghị thượng đỉnh giữa ông và Chủ tịch Triều Tiên không đạt kết quả như mong đợi.
Theo CNN, chuyên gia Akira Kawasaki của Ủy ban Quốc tế về Xóa bỏ Vũ khí hạt nhân bình luận: “Chúng ta cần một kế hoạch thực sự xuất phát từ cộng đồng quốc tế và các hiệp định như Hiệp định Cấm Phổ biến Vũ khí hạt nhân mà Triều Tiên có thể tham gia vào ngay ngày mai và bắt đầu quá trình giải giáp một cách hợp pháp”.
Van Jackson, tác giả cuốn sách “On the Brink: Trump, Kim and the Threat of Nuclear War” (Trên bờ vực: Trump, Kim và Mối đe dọa Chiến tranh Hạt nhân) cho rằng Washington đáng lẽ nên đợi thêm một thời gian nữa trước khi tổ chức hội nghị thượng đỉnh lần hai tại Hà Nội. Theo Jackson, chính quyền của ông Trump nên kiên nhẫn cho đến khi đặc phái viên về các vấn đề trên bán đảo Triều Tiên Steve Biegun đạt được một số tiến bộ trên bàn đàm phán.
“Đó là lý do tại sao anh không thể tổ chức hội nghị thượng đỉnh cấp lãnh đạo tách rời khỏi các cuộc đàm phán thực sự. Kể cả khi hội nghị thành công theo định nghĩa của chính quyền Trump”, Jackson nhận định “nó vẫn thất bại trong việc giải quyết kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, đây là vấn đề đã không được đem ra thảo luận trong mấy tháng vừa qua”.
Theo chuyên gia này, sau khi Washington và Bình Nhưỡng không đạt được một tuyên bố chung ở Hà Nội và Tổng thống Trump nói “không vội vàng” trong việc thuyết phục Triều Tiên phi hạt nhân hóa, chính quyền của ông Trump “dường như đã không đạt được nổi những thỏa thuận rất thấp”.
Phóng viên David Nakamura của Washington Post bình luận “khó hình dung về hội nghị thượng đỉnh lần ba bởi mọi người mất lòng tin vào quá trình” đàm phán phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên. Tổng thống Mỹ cho hay ông và Chủ tịch Kim Jong-un chưa cam kết tổ chức một hội nghị thượng đỉnh tiếp theo.
Joseph Yun, cựu quan chức ngoại giao của Mỹ về Triều Tiên, cho rằng hội nghị thượng đỉnh lần hai tại Hà Nội kết thúc đột ngột vì “thiếu sự chuẩn bị”.
“Tôi đã từng tham dự nhiều hội nghị thượng đỉnh. Thường các hội nghị này đòi hỏi rất nhiều nỗ lực làm việc ở nhiều cấp và thực tế là một thỏa thuận đạt được chính là thành quả đã hoạch định sẵn. Lần này chúng ta thấy rất ít sự chuẩn bị và tôi đã lo lắng về điều đó”, ông Yun nói. “Chúng ta nói rằng hội nghị ở Singapore không đủ chất nhưng ít nhất đấy là hội nghị đặt nền móng. Do vậy, sau Singapore, chúng ta đã có gì đó để cầm nắm”.
Chuyên gia này cho rằng chính quyền của Tổng thống Trump đã nhượng bộ quá nhiều và hạ thấp các điều kiện với Triều Tiên nhưng “họ còn không thể thông qua các điều kiện đó”.
Theo ông Yun, nội bộ chính trị lục đục ở Washington cũng có thể là một nguyên nhân khiến Tổng thống Trump và Chủ tịch Triều Tiên không đạt được thỏa thuận nào. Trước đó, một số bình luận cho rằng đảng Dân chủ sắp lịch cho cựu luật sư của ông Trump là Cohen ra điều trần vào đúng dịp hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Triều đã gây bất lợi cho ông chủ Nhà Trắng.
Leonid Petrov, chuyên gia về Triều Tiên tại đại học Quốc gia Australia bình luận rằng đã lường trước kết quả này. “Người Mỹ chưa sẵn sàng chấm dứt chiến tranh và Triều Tiên chưa sẵn sàng đầu hàng. Một vực sâu khoảng cách giữa kỳ vọng và thực tế cay đắng”.
Thượng định Mỹ-Triều kết thúc sớm, dư luận thế giới nói gì?
Ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un không đạt được thỏa thuận về phi hạt nhân hóa tại hội nghị ở Hà Nội, các báo đã trích dẫn nhiều ý kiến bình luận về kết quả này.
Theo hãng tin Reuters, phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nhận xét, cả phía Mỹ và Triều Tiên đều thể hiện sự chân thành và Trung Quốc bày tỏ hy vọng hoạt động đối thoại và liên lạc giữa hai bên sẽ tiếp tục diễn ra.
“Mọi người đều học được từ kinh nghiệm của một nửa thế kỷ qua rằng nghị quyết về vấn đề Bán đảo Triều Tiên không thể chỉ qua một đêm đã đạt được”, CNN dẫn lời ông Lục Khảng nói. “Trung Quốc hy vọng Triều Tiên và Mỹ sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc đối thoại để giải quyết các vấn đề, tôn trọng các quan ngại hợp pháp của nhau, và tiếp tục thể hiện chân thành với nhau”.
Trước đó, ngay sau khi cuộc gặp kết thúc sớm hơn so với dự định, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết các nhóm công tác của hai bên sẽ tiếp tục gặp nhau trong những tuần tới.
Từ Moscow, giới chức Nga chỉ ra rằng Triều Tiên sẽ không đồng ý tiêu hủy toàn bộ kho vũ khí hạt nhân theo yêu cầu của Mỹ, vì đây là nhân tố đảm bảo an ninh và chủ quyền của Triều Tiên. Theo Phó chủ tịch Ủy ban Quốc phòng và An ninh Thượng viện Mikhail Kozlov, Mỹ không nhượng bộ Triều Tiên về vấn đề phi hạt nhân và đây là lý do khiến hai bên không đi đến được tuyên bố chung tại Hà Nội ngày 28/2.
Trong khi đó, báo The Guadian dẫn lời một số chuyên gia nhận định, một trong những bên “thất vọng nhất” trong sự kiện này là Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In và giờ đây ông không thể thúc đẩy quan hệ với Triều Tiên theo bất kỳ cách đặc biệt nào, có nghĩa là quan hệ kinh tế giữa hai miền cũng được đưa ra khỏi bàn đàm phán.
Tờ báo này dẫn bình luận của chuyên gia Leonid Petrov trên Twitter rằng, hội nghị Mỹ – Triều kết thúc không nằm ngoài dự đoán. Vì người Mỹ chưa sẵn sàng chấm dứt chiến tranh, còn người Triều Tiên chưa muốn nhượng bộ hoàn toàn.
Chủ tịch Hội người Hàn Quốc tại Việt Nam Yoon Sang Ho bày tỏ nỗi buồn và thất vọng sau khi ông hay tin hội nghị Trump – Kim kết thúc sớm hơn dự kiến và hai bên không ra được tuyên bố chung. Khi trao đổi với Báo Điện tử VietnamPlus, ông Yoon nói: “Qua những gì Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Triều Tiên đã thể hiện, chia sẻ trên truyền thông, cá nhân tôi hi vọng kết quả sẽ tốt đẹp hơn như thế, nhưng giờ họ không đi đến điều gì cả. Tôi rất buồn và thất vọng”.
Thanh Hảo