Sự phẫn nộ của cộng đồng mạng khắp thế giới về vụ Hãng United Airlines lôi hành khách gốc Việt khỏi máy bay đã được thay thế bởi những chất vấn từ giới chức lẫn quốc hội Mỹ, và Nhà Trắng cũng vào cuộc.
Bác sĩ người Mỹ gốc Việt David Dao, 69 tuổi ở bang Kentucky, bị lôi khỏi máy bay của United Airlines (UA) ngày 9.4 tại sân bay quốc tế O’Hare ở Chicago, lần đầu tiên lên tiếng sau vụ việc. Ông cho biết mình bị chấn thương “đủ chỗ” và vẫn phải lưu viện điều trị trong ngày 11.4, theo Đài WLKY-TV.
Chuẩn bị vụ kiện lớn
Bác sĩ Dao là một trong 4 hành khách dù có vé nhưng bị yêu cầu rời khỏi máy bay để nhường ghế cho nhân viên Hãng UA, trong chuyến bay UA 3411 từ Chicago đến Louisville cuối tuần qua. Khi ông từ chối, nhân viên an ninh đã cưỡng chế thô bạo bằng cách lôi khỏi ghế rồi kéo lê trên lối đi. Trong clip gây “bão” dư luận, ông Dao bị lôi đi trong tình trạng mũi, miệng chảy máu và sau đó có biểu hiện hoảng loạn.
Luật sư Stephen Golan đại diện gia đình ông Dao gửi lời cảm ơn sự lo lắng của mọi người, và cho biết mục tiêu của gia đình hiện tại là tập trung chăm sóc và điều trị cho ông Dao. Ông Golan là một trong hai luật sư thuộc hãng luật lớn của Chicago vừa được bác sĩ Dao thuê chuẩn bị vụ kiện UA. Luật sư còn lại là Tom Demetrio, cựu Chủ tịch Hiệp hội Luật sư Chicago, từng cãi thắng hơn 1 tỉ USD tiền bồi thường cho thân chủ. “Ông ấy chưa bao giờ thua vụ kiện nào”, theo trang tin dna.info của Chicago.
Cách UA xử lý hậu quả càng làm bùng nổ phản ứng của người dân Mỹ lẫn thế giới. Tổng giám đốc UA Oscar Munoz ban đầu gọi bác sĩ Dao là “vô kỷ luật và quá khích” trong thư tín nội bộ, đồng thời trấn an nhân viên cứ tiếp tục hành xử cứng rắn nếu cần thiết. Tuy nhiên trước làn sóng chỉ trích, ông Munoz ngày 11.4 ra tuyên bố mới, thừa nhận ông Dao đã bị đối xử “tệ hại”, đồng thời “vô cùng xin lỗi”. Thế nhưng, hành động này đã quá trễ trong nỗ lực cứu vớt tình hình. Báo đài và trang tin nhiều nước đăng cảnh một số người cắt thẻ thành viên UA, tham gia biểu tình kêu gọi tẩy chay hãng hàng không Mỹ. Còn số người ký vào đơn kiến nghị trên website của Nhà Trắng yêu cầu điều tra vụ việc tăng lên hàng giờ, đến chiều 12.4 (giờ VN) đã vượt 175.000 chữ ký so mức yêu cầu 100.000 để Nhà Trắng mở cuộc điều tra.
Trên thị trường, giá trị cổ phiếu công ty mẹ của UA là United Continental có lúc giảm gần 1 tỉ USD trong các phiên giao dịch ngày 11.4, theo tờ Market Watch.
Nhà Trắng, quốc hội lên tiếng
Sự cố nói trên cũng đánh động Nhà Trắng. Trong cuộc họp báo ngày 11.4, thư ký báo chí Nhà Trắng Sean Spicer gọi cách hành xử lôi hành khách khỏi máy bay là “đáng quan ngại”. “Tôi cho rằng ai cũng khó chịu khi xem clip quay cảnh một người bị đối xử như thế”, theo Đài NBC News dẫn lời ông Spicer. Ông cũng cho rằng Tổng thống Donald Trump chắc chắn đã xem clip. Trong khi đó, một số nghị sĩ Dân chủ và Cộng hòa kêu gọi chính quyền liên bang điều tra vụ việc, và có khả năng đệ trình dự luật mới theo hướng bảo vệ quyền lợi của hành khách sử dụng dịch vụ hàng không.
Theo Đài NBC News, các thượng nghị sĩ hàng đầu của Ủy ban Thương mại Thượng viện và Tiểu ban Hàng không, bao gồm Chủ tịch Ủy ban John Thune, Chủ tịch Tiểu ban Roy Blunt, đồng loạt gửi thư cho Ủy viên Cục Hàng không Chicago, sân bay quốc tế O’Hare ở Chicago và ông Munoz, buộc giải trình về hành vi lôi hành khách khỏi máy bay. Ngoài ra, 21 thượng nghị sĩ khác cũng gửi thư cho ông Munoz yêu cầu tường trình.
Ủy ban Giao thông và Cơ sở hạ tầng Hạ viện và Tiểu ban Hàng không cũng đồng thời gửi thư cho Bộ trưởng Giao thông Elaine Chao yêu cầu xem xét vụ việc.
Hạ nghị sĩ Jan Schakowsky, đại diện quận 9 (bao gồm cả Chicago là nơi United Airlines đặt trụ sở chính) cho hay bà kinh hoàng khi xem clip cảnh ngược đãi ông David Dao. “UA cần phải thay đổi chính sách ngay lập tức và bồi thường đầy đủ cho nạn nhân”, bà nhấn mạnh. Khả năng điều trần ở quốc hội về vụ bác sĩ Dao hoàn toàn có thể xảy ra nếu các nghị sĩ nhất quyết theo đuổi vụ này.
Bác sĩ Dao còn là nhạc sĩ?
Theo tờ Louisville Courier-Journal, ông Dao có 5 người con, trong đó 4 người theo nghề y, và ông đã có cháu ngoại. Năm 2006, ông tham gia hội poker chuyên nghiệp và từng giành được giải thưởng trị giá hơn 117.000 USD trong cuộc thi tài ở bang Mississippi vào năm 2009. Một số nguồn tin từ Mỹ cũng xác nhận bác sĩ Dao tên là Đào Duy Anh, tác giả của những bài Tát nước đầu đình, Cầu tre quê hương…