SACRAMENTO, California (NV) – Theo hãng thông tấn AP cho biết, trong năm 2017, các nhà lập pháp California thông qua gần 900 dự luật, và sau đó được Thống Đốc Jerry Brown ký ban hành, và phần lớn có hiệu lực bắt đầu từ ngày 1 Tháng Giêng, 2018.
Các đạo luật này, liên quan đến nhiều vấn đề, từ di trú cho đến hút cần sa, cho đến học phí đại học.
Sau đây là một số đạo luật bắt đầu có hiệu lực tại California:
Di trú
-Cảnh sát không được hỏi tình trạng di trú của người dân, hoặc tham gia vào các hành động áp dụng luật di trú của liên bang, dựa theo Đạo Luật Tiểu Bang An Toàn. Tuy nhiên, nhà tù có quyển chuyển giao tù nhân di dân cho giới chức liên bang nếu họ bị kết một số tội.
-Giới chức di trú phải có trát tòa mới được vào nơi làm việc, hoặc xem hồ sơ của nhân viên, và chủ đất bị cấm tiết lộ là người thuê nhà có quốc tịch hay không.
-Các giới chức đại học bị cấm phối hợp với nhân viên di trú liên bang.
-Cảnh sát không được bắt nạn nhân hoặc nhân chứng của một tội ác nào đó, chỉ vì họ bị nghi ngờ có vi phạm luật di trú, hoặc giao nộp họ cho giới chức di trú, mà không có trát tòa.
Cần sa
-Bán cần sa là hợp pháp, theo một cuộc trưng cầu ý dân được thông qua hồi năm 2016.
-Lái xe sau khi hút hoặc nhai cần sa là bất hợp pháp, giống như người lái xe hoặc hành khách trên xe có uống rượu trong lúc lái xe.
-Một đạo luật khác, sẽ có hiệu lực vào Tháng Sáu, cấm mang một hộp cần sa có mở nắp trong lúc lái xe.
Lao động
-Lương tối thiểu tăng lên tới $10.50/giờ đối với doanh nghiệp có từ 25 nhân viên trở xuống, và $11/giờ đối với công ty có từ 26 nhân viên trở lên.
-Nhân viên làm trong doanh nghiệp nhỏ từ 20 người đến 49 người được quyền nghỉ 12 tuần không lương để chăm sóc con sau khi sinh con hoặc khi vợ sinh con.
-Công ty không được quyền hỏi mức lương trước đây của người nộp đơn xin việc.
-California là tiểu bang thứ 10 đòi hỏi cơ quan nhà nước và công ty tư nhân có từ năm nhân viên trở lên phải hoãn kiểm tra lý lịch và hồ sơ tội phạm của người xin việc cho tới khi đồng ý nhận người đó.
-Những người từng bị bắt, nhưng chưa bị kết tội, có thể yêu cầu một chánh án không công khai hồ sơ, để họ có thể vẫn xin được việc làm.
Y tế
-Các công ty dược phẩm phải thông báo trước mỗi khi tăng cao giá thuốc, mặc dù các nhóm sản xuất thuốc đang kiện để ngăn chặn đạo luật này.
-Từ chối một cá nhân vào cơ sở chăm sóc sức khỏe lâu dài, dựa trên yếu tố giới tính, hoặc khuynh hướng giới tính, hoặc vì người này liên tục không chịu sử dụng tên hoặc đại danh từ của nơi đó, là bất hợp pháp.
Giáo dục
-Sinh viên đại học cộng đồng học toàn thời gian có thể được miễn học phí năm thứ nhất. Tuy nhiên, Quốc Hội phải cung cấp thêm tiền để thực hiện chương trình này trong tài khóa tới.
-Hàng năm, trường học công phải thử xem trong nước có chất chì hay không.
-Học sinh từ lớp 7 đến lớp 12 phải được dạy về chuyện lạm dụng tính dục và phòng ngừa tệ nạn buôn người.
-Trường học không được từ chối bữa ăn trưa, hoặc chỉ cho một gói đồ ăn nhẹ, đối với học sinh, chỉ vì phụ huynh chưa trả tiền ăn.
-Trường công có học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 thuộc dạng thu nhập thấp, phải cung cấp băng vệ sinh và sản phẩm kinh nguyệt trong một nửa số phòng vệ sinh.
Vũ khí
-Đạn dược mua từ tiểu bang khác, qua Internet, hoặc qua sách quảng cáo hàng, không được mang vào California, trừ khi qua một công ty có giấy phép, theo Đạo Luật Prop. 63. Đạo luật này cũng đưa ra một tiến trình và thời khóa biểu mới để những người bị kết tội hình hoặc một số tội nhẹ nhưng bạo động, có thể nộp vũ khí.
-Tổng quản trị các học khu không còn được quyền cho phép bất cứ ai mang súng giấu trong người mang trong các trường học nữa.
Tội phạm
-Những người bị tội liên quan đến ma túy không còn tự động bị thêm ba năm tù nữa.
-Người phạm tội quay video hoặc phát hình tội ác của mình lên các trang mạng xã hội có thể bị tăng thêm thời gian ở tù, qua một đạo luật cho phép chánh án gia tăng thời hạn ở tù đối với một số tội ác bạo động.
-Tội phạm từ 60 tuổi trở lên, đã ở tù ít nhất 25 năm, phải được xem xét tha có điều kiện, theo một đạo luật có từ năm 2014 nhằm giảm bớt tù nhân quá đông đúc trong nhà tù.
-Cố tình truyền nhiễm vi khuẩn HIV, cũng như các loại bệnh khác, được giảm từ tội hình xuống còn tội khinh.
Tội phạm thiếu niên
-Tù nhân bị kết tội hình lúc còn tuổi thanh thiếu niên có thể được ra tù sớm sau 25 năm.
-Chương trình xét tha có điều kiện đối với tù nhân trẻ tuổi sẽ được áp đối với người có độ tuổi tới 25. Trước đây, chỉ những người dưới 23 tuổi khi phạm tội mới được xem xét sau khi đã ở tù ít nhất 15 năm. (Đ.D.)