Tháng 9 là mùa cao điểm của bão, khiến nhiều siêu bão hình thành trên Đại Tây Dương và tràn vào nước Mỹ.
Nước Mỹ chưa kịp hồi phục sau siêu bão Harvey với sức gió 210 km/h đổ bộ ngày 25/8 gây thiệt hại nghiêm trọng lại sắp đón bão Irma mạnh cấp 5 sẽ đổ bộ vào Florida cuối tuần này.
Các chuyên gia dự báo bão cho rằng tháng 8, 9 và 10 là mùa cao điểm mưa bão với nhiều điều kiện thuận lợi khiến các cơn bão liên tiếp hình thành trên Đại Tây Dương và thi nhau tràn vào nước Mỹ, theo New York Times.
Sau siêu bão Irma, hai bão nhiệt đới mới là Jose ở khu vực giữa Đại Tây Dương và Katia phía tây nam Vịnh Mexico cũng đang mạnh lên, đánh dấu hai tuần lịch sử với 4 cơn bão mạnh hình thành trên vùng biển này.
Các chuyên gia cho biết việc nhiều cơn bão hình thành liên tiếp không phải hiện tượng bất thường, nhất là trong những tháng cao điểm của mùa bão.
“Đây là giai đoạn cao điểm. Có khoảng 95% bão và siêu bão hình thành trong thời gian này”, Gerry Bell, chuyên gia dự báo bão tại Trung tâm Dự báo Khí hậu thuộc Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), cho biết.
Nhiều ý kiến cho rằng biến đổi khí hậu có thể góp phần khiến tình trạng bão năm nay tồi tệ hơn. Tuy nhiên, mối liên hệ giữa biến đổi khí hậu với hoạt động của bão rất phức tạp và còn nhiều điểm chưa chắc chắn. Theo các nhà khoa học, số lượng bão và những thông tin ghi lại chưa đủ tạo nên cơ sở dữ liệu lớn để nghiên cứu.
Tuy nhiên, biến đổi khí hậu cũng gây ra một số tác động dễ thấy. Khi Trái Đất ấm lên, khí quyển có thể chứa nhiều hơi ẩm hơn. Do đó, bão hoặc mưa dông có thể đem đến nhiều mưa hơn trước. Khi mực nước biển tăng lên, sóng lớn và nước dâng do bão cũng sẽ gây ra hậu quả nặng nề hơn.
 |
| Siêu bão Harvey gây lụt lịch sử tại Houston, Texas. Ảnh: Wired. |
Tiến sĩ Bell cùng các đồng nghiệp tại NOAA đã đoán trước mùa bão này sẽ rất khủng khiếp. Kể từ đầu tháng 6, có 12 cơn bão được đặt tên, 4 trong số đó trở thành bão lớn với sức gió tối đa hơn 117 km/h. Bão Jose và Katia rất có thể cũng chạm ngưỡng này trong vài ngày tới. Trong số 4 cơn bão lớn, Harvey và Irma là những siêu bão mạnh nhất với sức gió trên 177 km/h.
Theo Trung tâm Dự báo Khí hậu Mỹ, sẽ có khoảng 14–19 cơn bão được đặt tên trong năm nay, trong đó có 5–9 bão lớn và 2–5 siêu bão.
Thời điểm cuối hè đầu thu, vùng biển nhiệt đới thuộc Đại Tây Dương có các điều kiện phù hợp cho bão lốc hình thành, theo tiến sĩ Bell. Hai trong số những điều kiện này là nước ấm giúp bão phát triển, và hiện tượng gió đứt, sự thay đổi vận tốc đột ngột của gió ngăn bão hình thành, xảy ra ít. Việc bão xuất hiện ở Vịnh Mexico như Katia cũng không phải chuyện bất thường.
Tiến sĩ Bell cũng cho biết ông cùng các đồng nghiệp không tính đến yếu tố biến đổi khí hậu khi dự báo bão. Thay vào đó, họ xem xét các chu kỳ hoạt động dài hạn của bão dựa trên một hiện tượng khí hậu gọi là dao động đa thập kỷ Đại Tây Dương, ảnh hưởng đến nhiệt độ mặt biển trong 25–40 năm qua.
Nhiệt độ nước biển bắt đầu tăng lên từ năm 1995, tiến sĩ Bell nhận xét. Giai đoạn 1971–1994, nhiệt độ nước biển thường thấp hơn và các mùa bão cũng bình lặng hơn.
Thu Thảo