RICHMOND, Virginia (NV) – Dân biểu người Mỹ gốc Việt, bà Kathy Trần (Dân Chủ-Fairfax), đại diện Địa Hạt 42 của Hạ Viện Virginia, hôm Thứ Năm, 31 Tháng Giêng, cho biết bà đã nói “không rõ ràng” tại một buổi điều trần hồi đầu tuần, liên quan đến một dự luật nới lỏng giới hạn phá thai ở thời kỳ cuối.
Chính vì phát biểu này mà bà bị chỉ trích, gia đình bà bị đe dọa, và bà bị nhiều người bảo thủ, trong đó có cả đồng hương gốc Việt, cũng như các chính trị gia Cộng Hòa, từ tiểu bang đến liên bang, và ngay cả Tổng Thống Donald Trump, chỉ trích nặng nề.
“Ước chi hôm đó tôi có thể suy nghĩ và phản ứng nhanh hơn, ước chi tôi có thể nhanh hơn lúc đó,” vị dân biểu gốc Việt đầu tiên của Virginia nói với nhật báo The Washington Post.
“Và tôi đã nói không rõ ràng, và tôi thật sự lấy làm tiếc về điều này.”
Tại một buổi điều trần ở Quốc Hội Virginia, khi một nhà lập pháp Cộng Hòa hỏi vị nữ dân biểu là có phải dự luật của bà cho phép phá thai ngay cả khi người mẹ chuyển dạ và sắp sinh con, bà trả lời “đúng vậy.”
Thế nhưng hôm Thứ Năm, người phụ nữ 41 tuổi, có bốn đứa con, đính chính như sau.
“Đáng lẽ tôi nên nói: ‘Rõ ràng là không, bởi vì Virginia cấm giết trẻ sơ sinh, và vào thời điểm đó, thai nhi đã thành con người.”
Luật Virginia cho phép phá thai thời kỳ cuối, khi mạng sống hoặc sức khỏe của người mẹ bị đe dọa “nặng nề và không thể cứu vãn được” do tiếp tục mang thai, và phải được ba bác sĩ có bằng hành nghề xác nhận. Không có giới hạn trong việc phá thai thời kỳ cuối; thủ tục này có thể được tiến hành cho tới khi sinh con.
Dự luật do Dân Biểu Kathy Trần đề nghị sẽ bỏ điều khoản “nặng nề và không thể cứu vãn được” khi xác định nguy hiểm đến tính mạng người mẹ nếu tiếp tục mang thai.
Dự luật cũng yêu cầu chỉ cần một bác sĩ có bằng hành nghề xác nhận là đủ, thay vì ba bác sĩ.
Ngoài ra, dự luật cũng sẽ cho phép phá thai khi bào thai được 6 tháng tuổi được thực hiện tại một bệnh xá, thay vì một bệnh viện.
Dự luật này sau đó bị phía Cộng Hòa, hiện đang nắm đa số, bác bỏ.
Tuy vậy, bà nói bà và gia đình bị đe dọa qua các lời nhắn để lại trên điện thoại, email, và mạng xã hội, làm cho cảnh sát bây giờ phải bảo vệ bà và gia đình.
Một đoạn video, được biên tập lại, quay lời phát biểu của bà dân biểu, rồi đưa lên mạng xã hội và truyền cho nhiều người khác, gây một cơn sốt trên mạng.
Thậm chí, một số người viết trên Twitter, gọi bà là “kẻ giết trẻ em” hoặc “một con quỷ.”
Khi được Daily Caller, một trang web bảo thủ, hỏi về vụ này, Tổng Thống Donald Trump nói ông có xem đoạn video và gọi phát biểu của nữ dân biểu gốc Việt này là “khủng khiếp.”
“Quý vị còn nhớ khi tôi nói bà Hillary Clinton muốn giựt em bé ra khỏi tử cung không?” ông Trump nói. “Đó, nó là như vậy đó. Đó là điều họ đang làm.”
Vụ om sòm này còn nhắm vào Thống Đốc Ralph Northam, người thuộc đảng Dân Chủ, và là một bác sĩ giải phẫu nhi đồng.
Trong cuộc phỏng vấn trên đài phát thanh WTOP hôm Thứ Tư, khi được hỏi về phát biểu của Dân Biểu Kathy Trần, Thống Đốc Northam trả lời rằng phá thai thời kỳ cuối “được thực hiện trong trường hợp đứa bé bị dị dạng nặng nề, hoặc bào thai không còn sống được nữa. Thành ra, trong trường hợp này, nếu người mẹ đang chuyển dạ, tôi có thể nói một cách chính xác với quý vị điều gì sẽ xảy ra. Em bé sẽ được sinh ra, em bé sẽ được dưỡng cho thoải mái, em bé sẽ được làm cho tỉnh lại, nếu người mẹ và gia đình muốn. Và sau đó là các bác sĩ và người mẹ thảo luận với nhau.”
Phát biểu này của Thống Đốc Northam sau đó bị phía Cộng Hòa sử dụng trong việc tố cáo ông muốn giết trẻ sơ sinh.
Phát ngôn viên của ông Northam nói rằng phát biểu của ông bị “chẻ ra làm tư,” và vị thống đốc không hề có ý nói thảo luận giữa bác sĩ và người mẹ sau khi em bé ra đời có nghĩa là sẽ chấm dứt sự sống của thai nhi.
Ông Northam còn nói ý tưởng cho rằng ông chấp thuận giết trẻ sơ sinh là “ghê tởm.”
Hôm Thứ Năm, Dân Biểu Kathy Trần đưa một đoạn video dài 1 phút 26 giây lên Facebook, trong đó bà nói: “Tôi có nói chuyện với người trong gia đình tôi, phụ nữ trong địa hạt tôi, và phụ nữ khắp Virginia. Họ nói với tôi là họ phải vật lộn với một quyết định rất riêng tư là có nên phá thai hay không. Dự luật này chỉ muốn hủy bỏ các trở ngại cho họ để họ có thể tiếp cận dịch vụ y tế một cách an toàn khi lấy ý kiến của bác sĩ.”
Bà cũng nhắc lại rằng, trước đây, có những đề nghị tương tự liên quan đến phá thai, nhưng phía Cộng Hòa không bao giờ phản ứng như lần này.
Bà cũng nhắc lại luật phá thai hiện hành ở Virginia, và nói rằng bà không đề nghị thay đổi gì cả, “mà chỉ muốn bảo đảm là phụ nữ có thể tiếp cận các dịch vụ phá thai kịp thời.”
“Kể từ khi dự luật của tôi được giới thiệu, tôi nghe được rất nhiều phụ nữ trong địa hạt và khắp tiểu bang, những người ủng hộ tôi, nói rằng họ không muốn một chính trị gia xen vào khi một phụ nữ bàn bạc với bác sĩ để đưa ra một quyết định liên quan đến sức khỏe của họ,” Dân Biểu Kathy Trần nói thêm.
“Tôi rất trân trọng sự ủng hộ của họ và sẽ tiếp tục bênh vực cho phụ nữ ở Virginia.”
Bà Kathy Trần thắng cử dân biểu hồi năm 2017, với nhiệm kỳ hai năm, giúp đảng Dân Chủ thu ngắn cách biệt với đảng Cộng Hòa.
Hiện nay, Cộng Hòa chỉ hơn Dân Chủ 2 ghế trong tổng số 100 ghế tại Hạ Viện Virginia.
Bà Kathy Trần cho biết gia đình bà vượt biên đến Mỹ lúc bà mới có 7 tháng tuổi.
Bà từng làm việc trong nhiều năm tại Bộ Lao Động Hoa Kỳ.
Bà Kathy Trần tốt nghiệp cử nhân đại học Duke University và cao học xã hội tại đại học University of Michigan.
Bà hiện là chủ tịch hội phụ huynh học sinh địa phương, và đang sống tại West Springfield với chồng và bốn người con. (Đ.D.)