BATON ROUGE, Louisiana – Hầu như người Á Đông nào sống ở Mỹ cũng từng có kinh nghiệm bị kẻ khác nói lời kỳ thị chủng tộc ở nơi công cộng, mà thường là kẻ da trắng, bị gọi là “ching chong” (chữ dùng để mạ lỵ người trông giống người Trung Hoa nói chung).
Thời nay, khi mà di dân từ Châu Á, Châu Phi và Trung Đông đến Hoa Kỳ bị kỳ thị công khai bởi một lãnh đạo có thái độ thượng tôn da trắng, thì tình trạng bị gọi “ching chong” xảy ra còn nhiều hơn nữa. Làm ngơ hay lên tiếng khi bị kỳ thị như vậy? Các phụ nữ gốc Việt đã chọn lên tiếng, một phần cũng nhờ phương tiện truyền thông thời nay dễ sử dụng hơn so lúc trước.
Christy Nguyễn trong khung tròn và (có lẽ) cái cô đang le lưỡi cùng các bạn đang làm dáng trong hình do Christy đưa lên trang Twitter. (@christynnguyen/Twitter)
Vụ kỳ thị xảy ra tại trường đại học Louisiana State University (LSU), nơi mà các nữ sinh gốc Việt cùng hàng ngàn sinh viên khác đến sân vận động để ủng hộ đội football của trường nhà trong ngày đầu tiên của mùa football đại học cuối tuần qua. Đó là một ngày hội cho trường, vì trường đại thắng trước đối thủ, nhưng đối với các nạn nhân thì họ nhận thấy nhà trường xem nhẹ vụ kỳ thị này.
Dưới đây là câu chuyện của cô Christy Nguyễn, Thảo Ngô, và Madaleine Võ được báo Reveille của trường LSU tường thuật ngày thứ Ba, 3 tháng 9, 2019.
*
Hôm thứ Bảy, 31 tháng 8, hầu hết các sinh viên đều vui mừng với chiến thắng của đội football LSU trước đối thủ Georgia Southern Eagles. Thế nhưng một nhóm sinh viên năm thứ nhất đã bị kẻ lạ ném những lời kỳ thị vào mặt.
Khi cuộc tranh tài chỉ còn hai phút trong hiệp thứ nhì [của bốn hiệp cả thảy], cô Christy Nguyễn học năm thứ nhất ngành Sinh Hóa và các bạn của cô đã chuẩn bị rời sân Tiger Stadium thì họ nghe có người hét lớn từ một khoảng cách chưa tới ba thước.
Christy Nguyễn kể, “Thật là xấu hổ cho chúng tôi; hắn ta đứng đó la lớn và mọi người đều nhìn về hướng chúng tôi. Hắn ta còn có vẻ hài lòng khi thấy chúng tôi rời đi.”
Nhân vật mặc áo trắng được đánh dấu là kẻ đã nói lời kỳ thị nhắm vào các cô gái gốc Việt tại sân Tiger Stadium hôm thứ Bảy vừa qua. Christy đã chia sẻ hình này trên Twitter để nhờ người khác cho biết tên của anh ta. (@christynnguyen/Twitter)
Theo lời của Christy Nguyễn và các bạn của cô, sinh viên Foxworth Vidrine học năm thứ nhì ngành Khoa Học Chính Trị [sau này nhóm nữ sinh Việt mới biết tên của anh ta], đã liên tục la lớn nhắm vào nhóm sinh viên gốc Á Châu và nói những lời kỳ thị chủng tộc, kể cả câu “ching chong.”
Bạn của Christy Nguyễn là cô Thảo Ngô, sinh viên học năm thứ nhất ngành Kỹ Sư Hóa Học, cho biết rằng không có một ai trong toàn khu ghế của khán đài lên tiếng bênh vực họ, hay tìm cách khuyên can anh Vidrine hãy ngưng nói lời xấu xa.
Thảo Ngô nói với nhật báo Reveille, “Không có một người nào tìm cách ngăn chặn. Chúng tôi đã rất sửng sốt và không biết phải làm gì.”
Một trong các người bạn khác của Christy Nguyễn đã chụp hình và được Christy Nguyễn đưa lên Twitter sau đó, với lời kêu gọi có ai biết kẻ hét lời kỳ thị người Á Châu này là ai hay không. Cô cũng mong gây chú ý đến nhà trường.
Thông điệp viết trên Twitter có nội dung như sau: “Có ai biết anh chàng mặc áo trắng này là ai không?? Hắn ta đã hét nhiều lần câu Get the f*ck out Ching chongs [Đ.M. hãy cút đi đám ching chong] nhắm vào tôi và các bạn của tôi, bất ngờ từ trong khu ghế dành cho sinh viên tại trận đấu của LSU. Các bạn của hắn ta đã không làm gì hết. Xin giúp chúng tôi biết hắn là ai và xin báo cho trường LSU biết.”
Thông điệp này đã được lan truyền mau chóng trên mạng xã hội Twitter, nhận được hơn 33,000 tweet hồi đáp chỉ trong một thời gian ngắn. Những người giúp lan truyền thông điệp của Christy đã cho biết kẻ mặc áo trắng tên là Vidrine.
Hầu hết những ý kiến phản hồi đều tích cực, hỗ trợ tinh thần Christy và các bạn của cô. Christy Nguyễn cho biết có rất nhiều người hồi âm là người gốc Á Châu, cũng từng bị mắng lời kỳ thị tương tự và cảm thông với nỗi tức giận của Christy.
Thế nhưng cũng có những kẻ nói ngược lại, cho rằng Christy không nên đưa vụ này lên mạng xã hội. Cô kể rằng có một người còn viết như sau, “Tôi hy vọng là cô sẽ bị đánh đập.”
Nhiều người học cùng trường cũng cho biết anh chàng Vidrine vẫn thường có hành động kỳ thị như vậy, hầu như ai cũng biết.
Tính đến ngày thứ Ba, 3 tháng 9, tức là bốn ngày từ khi xảy ra sự việc, anh Vidrine đã không liên lạc với Christy hay bạn của cô để nói lời xin lỗi. Điều đó làm cho Christy và các bạn của cô ngạc nhiên.
Thảo Ngô nói, “Họ làm như chuyện này không từng xảy ra.”
Vào ngày thứ Ba, Christy Nguyễn và các bạn đã có một cuộc họp ăn trưa với bà Mari Fuentes-Martin, người đang giữ chức Phụ Tá Phó Viện Trưởng và Trưởng Ban Sinh Viên Vụ (Dean of Students). Theo lời của cô Madaleine Võ, một sinh viên năm thứ nhất ngành Sinh Hóa, nói rằng cuộc họp đã hầu như không nói đến việc nhà trường sẽ làm gì đối với Vidrine.
Nhóm sinh viên gốc Việt cũng đã gặp bà Mari Fuentes-Martin trước buổi họp hôm 3 tháng 9. Theo lời của nhóm sinh viên, viên chức đại diện nhà trường nói với họ rằng lời lẽ của Vidrine không có tính chất đe dọa và được bảo vệ theo luật tự do ngôn luận.
Cô Madaleine Võ nói, “Chúng tôi không thể hiểu được, vì lời nói thù ghét và tự do ngôn luận là hai chuyện khác nhau.”
Vì lý do này mà nhóm sinh viên gốc Việt cho rằng trường đại học LSU chưa làm đúng.
Cô Thảo Ngô nói, “Họ đã không đề cập đến vấn đề này. Giống như là họ dạy dỗ nạn nhân và những người chung quanh nạn nhân cách thức đối phó trong trường hợp chuyện đó xảy ra lần nữa, thay vì có hành động đối với kẻ đã gây ra vụ này. Họ làm cho chúng tôi nghĩ rằng mình đã làm điều gì sai trái hoặc không được đón nhận tại đây.”
Nhóm sinh viên gốc Việt có cảm tưởng như họ bị làm xấu hổ vì đã lên tiếng khiếu nại về hành động của Vidrine và về sự kỳ thị chủng tộc mà họ đã trải nghiệm. Họ cho rằng trường đại học đã chú trọng đến thanh danh của trường và xem thường sự việc đã xảy ra.
Christy Nguyễn nói, “Đây là lần đầu tiên chúng tôi đi xem một trận banh diễn ra ở sân nhà. Sự việc xảy ra khiến cho chúng tôi gần như không muốn trở lại lần nữa.”
Nhật báo The Reveille cũng liên lạc với Vidrine, nhưng anh ta không muốn trả lời về vụ này.