Ông Gurmukh Singh cùng vợ và hai con đang đứng trước tòa nhà của ICE vào sáng thứ Hai. Ông chờ các nhân viên đến bắt vào tòa nhà và giam cho đến ngày bị trục xuất. (Twitter)
SANTA ANA – Một người cha đang bị giam, vợ bị tiểu đường, con gái có thể phải đi làm thay vì vào đại học vì cần giúp gia đình lấp khoảng trống tài chánh do cha để lại.
Đây là hoàn cảnh của gia đình ông Gurmukh Singh, 46 tuổi, một cư dân Garden Grove không có tiền án nhưng đang có nguy cơ bị trục xuất về Ấn Độ, chiếu theo sự thi hành luật di trú khắt khe hơn dưới thời chính phủ Trump.
Vào ngày thứ Hai vừa qua, dưới ống kính của nhiều cơ sở truyền thông, ông Singh bước vào tòa nhà liên bang tại thành phố Santa Ana cùng với vợ, hai con gái và một luật sư công, để ghi danh với cơ quan Thực Thi Luật Di Trú và Quan Thuế Hoa Kỳ (ICE). Thủ tục này là yêu cầu bắt buộc đối với người nhận được lệnh trục xuất lần cuối cùng, sau những lần được thả dưới sự giám sát của nhà chức trách.
Cách đây ba năm, người tài xế lái xe taxi này từng bị nhốt trong nhà giam của ICE, khi ông bị thẩm vấn về tình trạng thường trú nhân hợp pháp. Lúc đó, ông không hề biết mình có tên trong danh sách bị trục xuất. Nhiều nhóm hoạt động vì quyền nhập cư và chính khách địa phương vận động thành công cho sự trả tự do của ông. Nhưng cách đây hai tuần, một thẩm phán bác bỏ đơn xin tái xem xét cho trường hợp tị nạn của ông.
Trước viễn cảnh bị giam giữ và bị trục xuất, ông Singh nói, “Gia đình tôi sẽ bị chia ly. Tôi sẽ sống tuyệt vọng trước một tương lai mờ mịt.”
Ông cầu nguyện cùng gia đình và người ủng hộ trước khi bước vào tòa nhà số 34 đường Civic Center Plaza sáng thứ Hai. Trong những người đến hỗ trợ có cả hai Dân Biểu Liên Bang Alan Lowenthal và Lou Correa. Thế nhưng sau khi bước vào tòa nhà thì ông Singh không trở ra. Con gái lớn của ông, cô Manpreet Saini, 18 tuổi, cho biết lòng cô tan nát khi thấy cha òa khóc. “Nét mặt của cha cho thấy ông không thể làm gì hơn được nữa. Tôi chưa bao giờ thấy cha tôi khóc như vậy.”
ICE chưa cho biết ông Singh sẽ bị giam trong bao lâu trước khi bị đuổi ra khỏi nước Mỹ. Nhiều nhóm hoạt động xã hội và nhiều viên chức đã cam kết sẽ nỗ lực hết sức để ông Singh được trả tự do.
Dưới thời Tổng Thống Barrack Obama, nhân viên ICE có quyền cho phép một người ở lại sau khi nhận lệnh trục xuất, nếu người này không phạm tội hình sự. Tuy nhiên, bà Monica Glicken, một luật sư nhận bào chữa miễn phí cho ông Singh, cho biết bà đã không thể nói chuyện được với ai sau khi vào tòa nhà với ông Singh. Hai nhân viên ICE đã hộ tống ông biến mất đằng sau cánh cửa.
Chính phủ Trump đã ra lệnh cho các nhân viên Bộ Nội An ưu tiên thực thi pháp luật đối với di dân bất hợp pháp từng bị kết án, hoặc từng bị buộc tội nhưng chưa ra tòa, hoặc có lệnh bị trục xuất nhưng vẫn chống cự. ICE là cơ quan thuộc Bộ Nội An.
Phát ngôn viên Virginia Kice của ICE, cho biết trong khi tiếp tục để mắt tới di dân gây ra mối đe dọa cho sự an toàn của cộng đồng, họ cũng không loại trừ những người có nguy cơ bị trục xuất. Tất cả mọi cá nhân vi phạm luật di trú của Hoa Kỳ đều là đối tượng bị bắt giữ và bị đưa ra khỏi lãnh thổ Hoa Kỳ, để họ trở về lại quê quán cũ.
Ông Singh sống ở Garden Grove được 13 năm, đến Hoa Kỳ năm 1998 vì muốn trốn tránh một cuộc đàn áp tôn giáo. Một năm sau, ông nộp đơn xin tị nạn. Vì luật sư trước đó không giúp ông chuẩn bị kỹ trước ngày phỏng vấn, nên ông xuất hiện trước tòa mà không có bằng chứng để có thể được ở lại. Lúc đó, ông cũng không biết mình bị lệnh trục xuất.
Năm 2010, vợ ông là Balwinder Kaur, trở thành công dân Hoa Kỳ và khi đệ đơn xin cho chồng trở thành thường trú nhân năm 2012, bà và chồng mới biết trong hồ sơ của ông có lệnh trục xuất được ký vào năm 1999. Năm 2012, ông bị giam trong nhà tù ICE hơn 5 tháng.
Dân Biểu Dân Chủ Alan Lowenthal (Long Beach) cho biết các nhân viên ICE từng cam kết miệng với ông là sẽ ngưng thi hành lệnh trục xuất đối với ông Singh.
Dân Biểu Dân Chủ Lou Correa (Santa Ana) đưa ra nhận xét rằng từ ngày ông Trump trở thành tổng thống, những di dân “chân thật và chăm chỉ” như ông Singh thường xuyên đối mặt với lệnh trục xuất.
Vợ ông Singh bị tiểu đường. Còn Saini, con gái của ông, đang học tại trường trung học Rancho Alamitos. Saini cho biết cô đã được nhận vào hai trường đại học Cal State Fullerton và Cal Poly Pomona để học ngành giáo dục. Thế nhưng giờ đây cô đang nghĩ đến việc tìm việc làm để giúp gia đình, vì không có cha để hỗ trợ về tài chánh.