Mạng lưới gây quỹ của Tổng thống Trump từng huy động được 1 tỷ USD kể từ khi ông làm chủ Nhà Trắng đầu năm 2017. Nhưng giờ đây, chiến dịch của ông đang cạn tiền.
Chiến dịch của ông Trump có những khoản chi mà không có lý do rõ ràng, thuyết phục. Chẳng hạn, ông Trump chi 10 triệu USD mua quảng cáo trận Super Bowl (chung kết bóng bầu dục Mỹ) dù khi đó ông chưa có đối thủ. Ông dùng tiền huy động được để trả phí luật sư đắt đỏ khi bị luận tội.
Các cố vấn cũng tiêu tiền một cách hoang phí, chẳng hạn cựu giám đốc tranh cử Brad Parscale mua một số xe sang, theo AP.
Đồng thời, các hồ sơ cho thấy hơn 356 triệu USD được chi tiêu mà không được khai báo rõ ràng, và được che giấu thông qua một mạng lưới các công ty trách nhiệm hữu hạn.
Giờ đây, khi bầu cử chỉ còn một tuần, một số cố vấn của chiến dịch thừa nhận họ đang đứng trước những quyết định phân bổ tiền đầy khó khăn. Trái lại, đối thủ Joe Biden đang áp đảo quảng cáo trên sóng truyền hình.
Để bù đắp lại, Tổng thống Trump bị đẩy vào thế phải đi vận động nhiều hơn, với hy vọng các buổi vận động này mời gọi được thêm người ủng hộ mới mà trước đó chưa bỏ phiếu cho ông – một giả thuyết vẫn chưa được chứng minh.
Tình hình tài chính đảo ngược
“Họ tiêu tiền vào những chi phí không cần thiết, vào những hoạt động xa hoa của những người giàu có và nổi tiếng, những quảng cáo chỉ để tự mãn”, Mike Murphy, chuyên gia tư vấn của đảng Cộng hòa, từng cố vấn John McCain và Jeb Bush, nói.
Giám đốc chiến dịch của ông Trump, Bill Stepien, nói tiền không phải vấn đề. Ông nói ông Biden chi nhiều tiền quảng cáo trên tivi hơn vì không còn các buổi vận động trực tiếp hay những mạng lưới tình nguyện viên đến từng nhà.
Ông Biden và phía đảng Dân chủ dự kiến chi 142 triệu USD vào quảng cáo trong những ngày cuối của chiến dịch, nhiều gấp đôi phe Cộng hòa, theo dữ liệu từ công ty dữ liệu quảng cáo CMAG/Kantar.
Ngày 19/10, ông Trump hủy các quảng cáo ở Wisconsin và Minnesota, những bang mà ông đang cố giành chiến thắng, và ở Ohio, nơi mà ông Trump từng thắng nhưng giờ lại tranh chấp sát nút.
Tình hình trái ngược hẳn với tháng 5. Lúc đó, ông Biden thiếu tiền, còn phía ông Trump thì ví chiến dịch mình như Ngôi sao Tử thần (Death Star), một siêu vũ khí trong loạt phim Star Wars.
Trong 3 tháng sau đó, ông Trump chi hơn 176 triệu USD quảng cáo, nhưng không thể giảm được thế vượt trên của ông Biden trong các thăm dò.
Tình thế của ông Trump là gần như “không tưởng: đối với một tổng thống đương nhiệm, Travis Ridout, Giám đốc Dự án Truyền thông Wesleyan – chuyên theo dõi tiền quảng cáo – nói.
“Quảng cáo không phải tất cả. Nhưng chúng tôi nghĩ quảng cáo cũng có giá trị tới vài % trong một cuộc chạy đua tổng thống. Như thế này không hề tốt cho chiến dịch ông Trump”, Ridout nói.
Những khoản chi bị đặt dấu hỏi
Hãng tin AP xem xét hồ sơ về các khoản chi của chiến dịch Trump, và nêu ra một số khoản chi “lãng phí”.
Chẳng hạn, 39 triệu được chi cho các công ty do cựu giám đốc tranh cử Brad Parscale sở hữu. Thêm 319,4 triệu USD được chi cho công ty tư vấn “American Made Media Consultants”, công ty trách nhiệm hữu hạn ở Delaware mà tên chủ sở hữu không được công khai.
Các chiến dịch tranh cử thường phải khai báo những bên thứ ba mà họ trả tiền. Nhưng chiến dịch của ông Trump chuyển tiền qua các công ty mà ông Parscale sở hữu và American Made Media Consultants – nhờ vậy vừa đáp ứng yêu cầu khai báo, vừa không tiết lộ tên các bên nhận tiền sau cùng.
Theo AP, các khoản chi bị đặt dấu hỏi của chiến dịch ông Trump bao gồm:
– Gần 100.000 USD để mua cuốn sách Triggered của con trai Tổng thống Trump, giúp cuốn sách này lên hàng top sách bán chạy.
– Hơn 7,4 triệu USD chi cho các khu bất động sản nhãn hiệu Trump kể từ năm 2017.
– Ít nhất 35,9 triệu USD chi cho hàng hóa có tên Trump.
– 39 triệu USD phí pháp lý, tuân thủ. Ngoài việc dùng tiền của chiến dịch để trả phí luật sư khi bị luận tội, ông Trump còn dùng tiền của chiến dịch để trả phí pháp lý cho một số cố vấn.
– Ít nhất 15,1 triệu USD chi cho Đại hội Toàn quốc đảng Cộng hòa, nhưng sau đó phải hủy và chuyển sang online.
– 912.000 USD tiền quảng cáo đặt trên trang Facebook cá nhân của ông Parscale và người phát ngôn của ông Trump, Katria Pierson
– 250.000 USD quảng cáo ở trận thứ 7 của trận World Series 2019 (chung kết bóng chày Mỹ), sau khi ông Trump bị khán giả la ó ở trận thứ 5.
– Ít nhất 218.000 USD chi ra để những người thân cận với ông Trump được bay trên máy bay riêng do những người ủng hộ chiến dịch hỗ trợ.
– 1,6 triệu USD chi vào quảng cáo truyền hình ở thủ đô Washington, D.C., dù khu vực ngả hẳn về phía Dân chủ, và ông Trump không có cơ hội giành được phiếu. Nhưng đây vẫn là nơi mà ông Trump xem truyền hình.
Theo AP, có dấu hiệu cho thấy mạng lưới huy động tiền của ông Trump đang “hụt hơi”. Giờ đây, chiến dịch của ông Trump chi khoảng 77 xu thì mới huy động được 1 USD, thường là thông qua mời gọi online. Như vậy khác hẳn so với đầu năm, khi chiến dịch huy động được hàng trăm triệu USD dù bỏ ra khá ít.
Dan Eberhart, nhà tài trợ từng ủng hộ cho chiến dịch ông Trump 190.000 USD, cho biết nhiều nhà tài trợ Cộng hòa đang tập trung vào giữ thế đa số ở Thượng viện, thay vì mong đợi ông Trump tái đắc cử.
“Thế đa số ở Thượng viện là mục tiêu quan trọng nhất hiện tại”, ông nói với AP.