SANTA ANA, Calif. – Sáu người Mỹ gốc Việt có liên hệ bà con với nhau đã bị đưa ra tòa để nghe luận tội hôm thứ Sáu. Sáu người này thuộc hai gia đình có liên hệ bà con ruột thịt.
Theo tin từ Phòng Biện Lý Quận Cam, họ bị tố cáo khai man hồ sơ để nhận trợ cấp gia cư (housing assistance), với số tiền bị xem là gian lận lên tới hơn $100,000 Mỹ kim. Mỗi bị cáo bị bắt buộc phải đóng tiền thế chân lên tới $175,000.
Trong buổi nghe cáo trạng diễn ra lúc 10 giờ sáng, 2 tháng 10, 2015, tại tòa nhà Central Jail, Santa Ana, hai trong sáu bị cáo là Lý Chính Thắng, 66 tuổi, và Lê Hà Thu, 53 tuổi, cả hai đều sống tại Westminster. Mỗi người bị truy tố một tội đại hình vì trợ giúp sự khai man, một tội lấy tài sản của chính phủ qua hành động gian lận gia cư, cộng thêm hai tội khácÔng Thắng còn bị thêm bảy cáo trạng đại hình, và bà Thu sáu cáo trạng. Nếu bị kết tội, ông Thắng có thể lãnh án hơn 13 năm tù, bà Thu có thể bị hơn 12 năm.
Bốn người khác cũng bị truy tố là Lý Lê Giang, 26 tuổi; Lý Linh Linda, 22 tuổi, hai người này sống ở Westminster; ông Phan Hồng Đông, 74 tuổi; bà Lý Tuyết Ánh, 64 tuổi, hai người này sống ở Fountain Valley.
Để hội đủ điều kiện nhận trợ cấp gia cư, người nhận trợ cấp phải làm lại hồ sơ kiểm tra mỗi năm một lần và ghi rõ lợi tức của họ. Nếu có thay đổi trong lợi tức thì phải báo cho các cơ quan gia cư (mà trong đó có hai cơ quan Santa Ana Housing Authority và Orange County Housing Authority, viết tắt OCHA) trong vòng 15 ngày.
Theo hồ sơ của Phòng Biện Lý Quận Cam, vào tháng Tư 2003, ông Lý Chính Thắng đã nhận trợ cấp cho ông và gia đình của ông. Tiền thuê nhà được khai là khoảng $1,850 một tháng. Nhờ được trợ cấp, ông chỉ đóng $99 mỗi tháng, phần tiền thuê còn lại do cơ quan gia cư HUD của chính phủ cung cấp.
Vợ chồng ông Thắng, bà Thu và hai con Giang, Linda đã sống trong căn nhà được cấp housing từ năm 2003 đến 2013. Tổng số tiền trợ cấp là hơn $176,000. Họ bị tố cáo là từng chuyển tiền hơn $83,000 đến Trung Quốc mà không báo cho OCHA biết theo đúng qui định.
Cũng trong thời gian 10 năm sống trong căn nhà đó, theo hồ sơ truy tố, gia đình ông Thắng đã sống trong căn nhà do ông Phan Hồng Đông và bà Lý Tuyết Ánh làm chủ. Hai vợ chồng này là người bà con của gia đình họ Lý-Lê. Cơ quan gia cư nói rằng tất cả hai gia đình đều từng nhận được thông báo nói về luật cấm cho thân nhân được thuê nhà để nhận trợ cấp housing.
Lý Lê Giang được 18 tuổi vào tháng Ba, 2007. Giang bị tố cáo là không báo cho OCHA biết về mối quan hệ bà con giữa anh với cặp vợ chồng chủ nhà sau khi anh được xem là trưởng thành. Giang còn bị tố cáo là mua bán hàng giả và không khai báo về lợi tức từ việc mua bán này.
Vào ngày 29 tháng 11, 2011, OCHA trình đơn đến Phòng Biện Lý Quận Cam và yêu cầu mở một cuộc điều tra. Kết quả cuộc điều tra đó đưa đến sự bắt giữ sáu người nói trên vào ngày thứ Tư, 1 tháng 10, 2015 vừa qua.