OBERLIN, Ohio (NV) – Kẻ bênh, người chống, cách đặt tên của ban nhạc rock Viet Cong gồm bốn nghệ sĩ Canada hiện khiến nhiều người lên tiếng, trong đó có nhiều sinh viên Việt Nam.

 

Ban nhạc rock “Viet Cong” gồm bốn thành viên người Canada. (Hình: Từ Youtube)

Hai thành viên trong ban nhạc này xuất thân từ một nhóm nhạc trước đây có tên “Women.” Nhóm Women tan rã trong khoảng năm 2010 một phần vì bất đồng ý kiến nội bộ, một phần vì cái chết sau đó liên quan đến bệnh tim của người nghệ sĩ phụ trách guitar.

Hai thành viên trên tìm thêm người và thành lập một ban nhạc mới vào năm 2012, quyết định lấy tên “Viet Cong.”

Giải thích về cái tên hiện đang gây nhiều tranh cãi, bản thân ban nhạc có lúc nói là hoàn toàn không để ý về ý nghĩa của cái tên này, có lúc lại nói là vì họ thấy Việt Cộng là “bad-ass,” tạm dịch là “thứ dữ,” qua phim ảnh.

“Chỉ là cái tên thôi mà. Chúng tôi không hề nghĩ nó sẽ gây một tác động như thế cho nhiều người,” ca sĩ chính Matt Flegel nói trong một chương trình của Le Guess Who. Trong một cuộc phỏng vấn khác trên tờ The Guardian, anh này kể: “Cái tên là do tay trống của chúng tôi nghĩ ra, và do chúng tôi coi phim khi còn niên thiếu. Việt Cộng luôn là những tay ‘thứ dữ’ trên phim.”

Với nhiều người, cái cách nhóm Viet Cong phản ứng lại ý kiến của nhiều người Việt tị nạn mới thực sự đáng trách.

“Ồ, cái tên cũng đụng chạm nhiều người. Là người Canada, chúng ta chẳng có vấn đề gì về chíến tranh hay những thứ tương tự. Chỉ có những người Việt tị nạn, người Việt ở Canada, ở Mỹ, họ viết email cho chúng tôi, kể gia đình họ bị CSVN tra tấn 5 năm trong tù cải tạo. Ehh…” ca sĩ Flegel nói trong chương trình Le Guess Who, vừa đưa tay làm hiệu tỏ vẻ không quan tâm. “Chỉ là một cái tên thôi mà.”

Vào Tháng Ba, một số sinh gốc Việt biểu tình chống đối đêm nhạc có Viet Cong biểu diễn tại đại học Oberlin College, tiểu bang Ohio. Sau khi trực tiếp trao đổi với Hội Sinh Viên Việt Nam (VSA) tại đây, ban tổ chức quyết định hủy chương trình.

UVSA- Midwest trong một sinh hoạt. (Hình: UVSA- Midwest Facebook)

“Việc ban nhạc công khai biết rằng tên của họ có vấn đề, nhưng không thay đổi hay có hành động gì, càng nhấn mạnh hành động ngang nhiên này… Cộng đồng sinh viên Việt Nam đã giúp tôi biết rằng tôi không thể hiểu hết được những tai hại từ một ban nhạc (gồm bốn thanh niên Canada da trắng) đặt tên mình là ‘Viet Cong’… Tôi không phải là một người có quá khứ hay kinh nghiệm cá nhân liên quan trực tiếp đến hậu quả của các quyết định của Hoa Kỳ ở Đông Nam Á. Đó chính là lý do tôi tin rằng, việc lắng nghe những ưu tư của chính những người hiểu và tâm cảm bị tác động sâu sắc, là việc quan trọng,” ông Ivan Krashnov, người hủy hợp đồng đêm nhạc với Viet Cong, viết trong một thông cáo.

Sự kiện trên được một số báo loan tải, như Chicago Tribune, The Guardian, The Seattle Globalist, NM Entertainments, Stereogum, SF Gate, hay AV Club… Dư luận bắt đầu chia thành hai phía, bênh và chống.

“…Thực sự là tê hại để đặt tên ban nhạc của bạn theo những người đã giết nhiều người trong nhà tôi, lấy đi gần hết tài sản của họ, bỏ tù và muốn giết ba tôi nhiều lần. Tôi không cần biết là tên của ban nhạc của bạn không có ý nghĩa gì hết với bạn, hay bạn chọn nó vì tay trống của bạn thấy tên đó hay, cái tên thực sự mang một ý nghĩa đằng sau nó,” anh Charles Lâm, một người gốc Việt thuộc thế hệ thứ hai, viết trên OC Weekly.

Ngược lại, tay trống Andy Gill của nhóm Gang of Four (“Tứ Nhân Bang” của Trung Quốc) ủng hộ Viet Cong, nói những người đòi ban nhạc đổi tên là “phi tự do, phi dân chủ, và phi tiến bộ.”

Trong những tháng sau đó, dư luận tiếp tục tranh cãi, còn nhóm Viet Cong vẫn biểu diễn tại các địa điểm khác theo đúng lịch trình, nhiều đêm sạch hết vé. Sau chuyến lưu diễn các tiểu bang ở Mỹ, Viet Cong hiện đang có chuyến lưu diễn Hè tại các nước Âu Châu.

Tính đến thời điểm hiện tại, nhóm nhạc không có vẻ gì là muốn đổi tên – như yêu cầu của những người Việt tị nạn.

Đó cũng là lý do vào đầu Tháng Bảy, một số hội đoàn, trong đó có Hội Sinh Viên Việt Nam miền Trung Tây (UVSA- Midwest) lên tiếng.

“Nhóm nhạc đã được cho nhiều cơ hội để biết thêm về Việt Cộng và ảnh hưởng của họ đối với người Mỹ gốc Việt, nhưng họ vẫn từ chối công nhận tầm quan trọng của vấn đề… Những gì liên hệ đến Việt Cộng, dù vô tình hay cố ý, đều không thể chấp nhận được,” UVSA- Midwest viết trong thông cáo, yêu cầu ban nhạc cũng như mọi người tôn trọng lịch sử của cộng đồng người Việt tị nạn.

Trả lời phóng viên Nhật Báo Người Việt, cô Lynn Nguyễn, chủ tịch UVSA- Midwest, cho biết: “Do không có nhiều người Việt ở vùng này, các sinh hoạt của người Việt không mạnh như một số nơi khác, nên nhiều người không biết về lịch sử và suy nghĩ của cộng đồng Việt Nam. Đây là lần đầu tiên sinh viên chúng tôi lên tiếng về một việc mang tính chính trị như thế này. Tuy đa số mọi người ủng hộ, chúng tôi cũng gặp nhiều chống đối.”

“Ban nhạc Viet Cong không thực sự gắn bó với cái tên đó, họ đã nói họ chỉ cần một cái tên. Chúng tôi hy vọng họ lắng nghe phản ứng của cộng đồng Việt Nam và phản ứng thích hợp,” cô Lynn nói thêm.

Đây không phải là lần đầu tiên dư luận bất bình với cách đặt tên một ban nhạc.

Vài năm trước đây, một ban nhạc lấy tên là “Morning Benders” khiến nhiều người phản đối vì cho rằng cái tên này có ý trêu chọc và kỳ thị giới đồng tính. Sau đó, ban nhạc đã đổi tên thành Pop ETC.

Bên cạnh đó, một ban nhạc khác là “Ching Chong Song” khiến nhiều người gốc Á khó chịu, nhưng vẫn quyết giữ tên mình. “Ching Chong” là tiếng lóng để trêu chọc ngôn ngữ và người gốc Hoa nói riêng, và người gốc Á nói chung.