Nói một cách đầy đủ, dự luật được các cố vấn của ông Biden cân nhắc trong nhiều tuần qua sẽ đánh dấu bước đi sâu rộng về việc thực hiện những yếu tố chính trong nghị sự “công ăn việc làm” mà Tổng thống đưa ra trong thời gian vận động tranh cử, với ngân quỹ thu được từ tăng thuế doanh nghiệp và những người giàu có.
Gói đầu tiên trong dự luật nhằm cải thiện đường sá, cầu cống và đường xe lửa. Trong đó cũng bao gồm $400 tỉ đầu tư vào việc chống biến đổi khí hậu, $200 tỉ Mỹ kim cho hạ tầng gia cư, $100 tỉ cho nhà ở thu nhập thấp, và $60 tỉ Mỹ kim cho mạng lưới giao thông xanh.
Gói thứ hai sẽ tập trung vào lực lượng lao động, chi trả cho cao đẳng cộng đồng miễn phí, giáo dục trước mẫu giáo và nghỉ phép hưởng lương. Đề nghị cũng mở rộng tín dụng thuế nhằm mục đích chống lại đối nghèo ở trẻ em, và hỗ trợ nhân dân Mỹ có bảo hiểm y tế.
Những đề nghị tốn kém đã gây thiệt hại cho tài chánh quốc gia, làm tăng thâm thủng ngân sách lên $3,1 nghìn tỉ vào năm 2020 – mức cao ngất ngưởng nhất từ trước đến nay. Văn phòng Ngân sách Quốc hội dự báo nợ quốc gia sẽ tăng cao hơn tổng sản lượng quốc gia trong năm nay.
Bất cứ dự luật mới nào đều có thể đối mặt với tình trạng khó khăn ở Quốc hội, nơi Dân chủ chỉ nắm quyền kiểm soát sít sao tại lưỡng viện, buộc họ phải dùng đến một biện pháp tài chánh đặc biệt mới có thể thông qua gói cứu trợ gần $2 nghìn tỉ Mỹ kim bằng số phiếu quá bán tại Thượng viện.
Ông Biden trong thời gian vận động tranh cử cam kết sẽ chia chương trình nghị sự kinh tế quan trọng của mình thành hai phần: kế hoạch giải cứu được ký thành luật vào ngày 11 tháng 3, và kế hoạch “khôi phục” mà ông dự tính sử dụng gói công ăn việc làm rộng lớn với trọng tâm cơ sở hạ tầng.
Cho đến lúc này, đề nghị cho giai đoạn tiếp theo vẫn chưa nằm trên bàn ông Biden, mặc dù có thể sẽ diễn ra vào tuần tới khi Toà Bạch Ốc tiến gần đến bài phát biểu của Tổng thống trước lưỡng viện đâu đó vào tháng 4.
Tuỳ viên Báo chí Toà Bạch Ốc Jen Psaki vào cuối giờ chiều thứ Hai từ chối xác nhận con số $3 nghìn tỉ Mỹ kim, nhưng xác nhận Tổng thống sẽ có cuộc họp với các cố vấn kinh tế trong tuần này. Chưa có quyết định nào về phạm vi gói chi tiêu. “Ông ấy sẽ được báo cáo những kế hoạch tiềm năng trong tuần này,” Psaki nói. “Chúng tôi sẽ xem phản ứng của ông ấy như thế nào.”
Hương Giang (Theo CNN)