Luật Sư Trịnh Hội (trái), và Tổng Thống Lobsang Sangay. (Hình: Thiện Lê/Người Việt)WESTMINSTER, California (NV) – Rất đông người Việt Nam và Tây Tạng đến tham dự “Hội Thảo Nhân Quyền Tây Tạng và Việt Nam” được tổ chức vào sáng Thứ Bảy, 2 Tháng Chín, tại chùa Điều Ngự, Westminster.
Hai diễn giả chính của hội thảo là Tiến Sĩ Lobsang Sangay, tổng thống lưu vong của Tây Tạng, và Luật Sư Trịnh Hội, giám đốc điều hành tổ chức VOICE.
Ngoài ra, còn có nhiều Phật tử và nhiều dân cử, từ liên bang đến địa phương, tham dự, như Dân Biểu Liên Bang Dana Rohrabacher, Thượng Nghị Sĩ California Janet Nguyễn, Giám Sát Viên Andrew Đỗ, Thị Trưởng Westminster Trí Tạ, Phó Thị Trưởng Garden Grove Phát Bùi, và Phó Thị Trưởng Fountain Valley Michael Võ,…
… Còn có thêm Dân Biểu Liên Bang Dana Rohrabacher đến tham dự hội nghị.
Người dẫn chương trình cho hội nghị là ông Bảo Nguyễn, cựu thị trưởng Garden Grove.
Ông Bảo có vài lời cám ơn mọi người tham dự, rồi mời ông Dana Rohrabacher lên phát biểu để bắt đầu cuộc họp.
“Hoa Kỳ là một quốc gia tự do, và có rất nhiều sắc tộc. Ai cũng có quyền tự do của mình,” ông Rohrabacher nói. “Chủ nghĩa Cộng Sản đang dần dần biến mất. Và bây giờ, chủ nghĩa này chỉ là một đám côn đồ hung ác.”
Ông nói tiếp: “Tôi hoàn toàn không chấp nhận được sự lộng hành của Trung Quốc với Việt Nam và Tây Tạng. Tôi muốn kêu gọi mọi người ủng hộ những tiếng nói dũng cảm đấu tranh cho nhân quyền ở Việt Nam và Tây Tạng. Xin hãy làm theo chỉ dạy của Đức Đạt Lai Lạt Ma và các môn đồ của ngài.”
Sau ông Rohrabacher là bà Janet Nguyễn phát biểu.
Bà kể một chút về cuộc đời của mình, và lý do tại sao bà ủng hộ đấu tranh nhân quyền.
Bà nói: “Tôi sinh ra ở Sài Gòn. Chú tôi bị bắn chết, và cha tôi bị bắt vào trại cải tạo. Nên khi qua Mỹ, tôi cảm thấy như mình tìm được một ngôi nhà, một mái ấm mới vì đất nước này rất tôn trọng nhân quyền.”
“Tôi cực lực lên án sự áp bức của của chủ nghĩa Cộng Sản đối với Tây Tạng và Việt Nam. Chính vì lý do này, tôi xin phép được chào mừng Tổng Thống Lobsang Sangay đến Orange County,” bà Janet kết thúc phát biểu của mình.
Tổng Thống Sangay có vài lời phát biểu: “Tôi là tổng thống đầu tiên của Tây Tạng, được người dân bầu với tính cách hoàn toàn dân chủ. Hiện giờ tôi đang trong nhiệm kỳ thứ hai của mình. Tôi từng đi học ở Boston rất lâu. Tôi nghĩ vì trình độ của mình, và vì tôi hoàn toàn không có kinh nghiệm gì về chính trị nên người dân mới chọn tôi.”
“Nước Mỹ là nhà của rất nhiều sắc dân, ai cũng có tự do, không phải như ở Tây Tạng. Chỉ cần ra đường, hô hào đòi dân chủ là bị bỏ tù, rồi bị tra tấn ngay. Tôi rất thương cho những nhà hoạt động chính trị vì ở Việt Nam vì tình cảnh của họ rất giống với những người bên Tây Tạng,” ông Sangay nói thêm.
Ông nói thêm về việc chủ nghĩa Cộng Sản muốn người dân bỏ đi tín ngưỡng của họ: “Cộng Sản chỉ có 100 tuổi thôi, còn Phật Giáo đã tồn tại đến 2,500 năm rồi. Làm sao Cộng Sản hạ được Phật Giáo? Trung Quốc sẽ không bao giờ chiếm được Tây Tạng.”
“Chúng tôi muốn khôi phục lại những quyền lợi căn bản cho người dân Tây Tạng. Hoa Kỳ là một nước hùng cường vì đất nước này tôn trọng con người, tôi muốn nước mình và Việt Nam cũng được như vậy. Tôi rất cám ơn những viên chức của Orange County, và các hòa thượng đã đến dự cuộc họp hôm nay,” Tổng Thống Sangay chấm dứt phát biểu của mình.
Sau Tiến Sĩ Sangay là phần phát biểu của các ông Andrew Đỗ, Trí Tạ, Phát Bùi, và Michael Võ.
Sau khi mọi người phát biểu, các hòa thượng và khách tham dự dành vài phút để đọc kinh và mặc niệm cho những người đã mất trong đấu tranh nhân quyền.
Sau đó, cuộc hội thảo bắt đầu.
Luật Sư Trịnh Hội và Tổng Thống Lobsang Sangay lên sân khấu để thảo luận với nhau, và với khán giả về những giải pháp để giúp đỡ những nhà hoạt động đấu tranh nhân quyền.
Ông Trịnh Hội sinh ra ở Sài Gòn, và sống ở đó cho đến 14 tuổi. Ông và gia đình trốn sang Úc.
Ông Hội chia sẻ kiến thức của mình về Hiến Pháp Việt Nam, vì đã từng có kinh nghiệm giúp đỡ những nhà hoạt động trong nước.
“Theo Điều 4 của Hiến pháp Việt Nam, đảng Cộng Sản có quyền lực tuyệt đối. Người dân không có quyền tự do ngôn luận, tự do tín ngưỡng, và tự do bầu cử. Ngoài những quyền công dân căn bản ra, người dân Việt Nam không có quyền chính trị gì cả.”
Ông cho biết, VOICE là một tổ chức phi lợi nhuận, có mục đích giúp đỡ các nhà hoạt động qua nhiều cách như giúp phương tiện, tài chính, và pháp lý.
Ngoài ra, tổ chức này còn giúp đỡ thuyền nhân và người Việt tị nạn tại một số quốc gia.
Trong cuộc đối thoại với ông Hội, ông Sangay nói: “Tuyết trên núi Tây Tạng tan rồi chảy xuống sông Mekong. Vì vậy, tôi nghĩ người Việt và người Tây Tạng là anh em với nhau vì uống cùng nguồn nước.”
Luật Sư Trịnh Hội tiếp lời: “Vấn đề về nhân quyền ở hai nước này thì chắc ai cũng biết, nhưng hôm nay chúng ta có mặt ở đây là để nói về giải pháp.”
“Chúng tôi có một cơ sở đào tạo ở Manilla, Philippines, để giúp những nhà hoạt động trẻ tuổi. Phải có nhiều người bất đồng chính kiến thì mới có dân chủ được,” ông Hội đưa ra một giải pháp.
Tổng Thống Sangay đáp lại: “Tôi đi máy bay toàn đi hạng thường, không bao giờ đi hạng sang cả. Tốn tiền gấp ba bốn lần để làm gì? Sao không dùng tiền đó đầu tư vào giáo dục?”
Ông Hội nói tiếp: “Tôi hoàn toàn không phân biệt 95 triệu người dân Việt Nam, và 4 triệu người Việt ở hải ngoại. Chỉ khác một điểm là người ở hải ngoại có khả năng tài chính vững hơn, nên nhiệm vụ của chúng ta là phải giúp những người ở Việt Nam thấy được ánh sáng dân chủ.”
Vào lúc kết thúc hội thảo, ông Hội nói: “Sắp đến giờ bay của tôi và Tổng Thống Sangay rồi, chắc tôi phải xin ông cho quá giang để có gì còn nói chuyện thêm.”
Ông Sangay có lời tạm biệt mọi người: “Tôi rất biết ơn mọi người đã bỏ công đến tham dự hôm nay. Thời tiết nóng quá, mà mọi người đến đông như vậy, làm cho hội thảo này thật có ý nghĩa. Tôi cũng muốn cám ơn giới truyền thông đến tham dự buổi họp hôm nay.”
Ông nói thêm: “Giờ tôi phải đi cho kịp chuyến bay qua Mexico. Tôi mà đi trễ hay không đến, chắc họ than phiền không ngừng nghỉ. Thành thật cám ơn mọi người đến hôm nay, và tôi hy vọng mọi người sẽ đến dự nhiều sự kiện như vậy hơn.”