Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba (11/6) nói rằng ông đang nắm giữ thế chủ động trong việc thương thảo một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc và không có hứng thú thúc đẩy việc này trừ khi Bắc Kinh phải đồng ý với 4 hoặc 5 “yêu cầu chính”, theo Reuters.
Trung Quốc là một đối thủ cạnh tranh lớn và ngay bây giờ Trung Quốc rất muốn thực hiện một thỏa thuận”, ông Trump nói với các phóng viên tại Nhà Trắng. “Lúc này đây, tôi đang nắm giữ thỏa thuận. Và chúng tôi sẽ làm rất nhiều việc với Trung Quốc hoặc không thực hiện một thỏa thuận nào cả”.
Hoa Kỳ yêu cầu Trung Quốc thay đổi cơ cấu sâu rộng, kiềm chế trợ cấp cho các doanh nghiệp nhà nước và tạo điều kiện cho các công ty Hoa Kỳ được quyền tiếp cận công bằng hơn vào thị trường Trung Quốc.
Căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh bùng phát vào hồi tháng Năm sau khi chính quyền Trump tuyên bố Trung Quốc từ bỏ lời hứa sẽ tạo ra những thay đổi cấu trúc kinh tế mà họ đã đồng ý trước đó sau nhiều tháng đàm phán thương mại.
“Chúng tôi đã có một thỏa thuận với Trung Quốc và sau đó họ quay ra đòi đàm phán lại. Họ nói chúng tôi không muốn có 4, 5 yêu cầu chính đó. Trừ trường hợp họ quay trở lại với thỏa thuận đã được thống nhất, thì sẽ có thỏa thuận, [ngược lại] tôi không có hứng thú”, ông Trump cho biết thêm.
Tổng thống Trump đã áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu trị giá 200 tỷ USD của Trung Quốc và đe dọa sẽ áp thuế đối với 300 tỷ USD hàng hóa khác, trừ khi hai nước đạt được thỏa thuận. Bắc Kinh đã trả đũa bằng thuế quan đối với 60 tỷ USD hàng hóa Mỹ.
Cũng hôm thứ Ba, Tổng thống Trump chỉ trích cựu phó của người tiền nhiệm Barack Obama, ứng cử viên tổng thống 2020 Joe Biden về quan điểm đối với Trung Quốc.
“Joe Biden nghĩ rằng Trung Quốc không phải là đối thủ cạnh tranh của chúng ta. Joe Biden là một hình nộm”, ông Trump nói với các phóng viên. “Trung Quốc đã kiếm được 500 tỷ USD trong một khoảng thời gian ngắn chống lại Obama, Biden”.
“Ngay bây giờ Trung Quốc đang nộp cho chúng ta hàng tỷ và hàng tỷ đô la, họ chưa bao giờ cho chúng ta nổi 10 xu. Trung Quốc đã ăn tươi nuốt sống đất nước chúng ta trong thời Obama và Biden.”
Tổng thống Trump nói tiếp: “Họ đã ăn tươi nuốt sống chúng ta. Và sau đó, Biden còn có một số mối quan hệ về tài chính [với Trung Quốc], hoặc con trai ông ta. Hãy nói xem? Trung Quốc đã ăn tươi nuốt sống Hoa Kỳ về kinh tế, đó là một sự xấu hổ.”
Ông Biden, cấp phó của Tổng thống Brack Obama trong suốt 8 năm, gần đây gặp bão chỉ trích từ cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa khi phát ngôn rằng Trung Quốc không phải là mối đe dọa đối với Mỹ. “Trung Quốc sẽ cướp miếng ăn của chúng ta? Thôi nào, làm gì có chuyện đó”, ông Biden phát biểu hôm 1/5 tại thành phố Iowa. “Ý tôi là, bạn biết đó, họ không phải người xấu”.
Trong chuyến thăm tới Bắc Kinh vào tháng 12/2013, Phó Tổng thống Biden bị chỉ trích vì mềm mỏng với Bắc Kinh khi đang đàm phán một loạt các vấn đề nhạy cảm với Trung Quốc, bao gồm Biển Đông, thương mại, chuyển giao công nghệ.
Công ty Rosemont của ông Hunter Biden, con trai của ông Joe Biden, đã nhận được một giao dịch góp vốn tư nhân trị giá 1 tỷ USD từ chính phủ Trung Quốc, theo tác giả Peter Schweizer trong cuốn sách năm 2018: “Secret Empires: How the American Political Class Hides Corruption and Enriches Family and Friends” (Tạm dịch: “Những đế chế bí mật: Giới chính trị Mỹ che giấu tham nhũng và làm giàu cho gia đình và bạn bè như thế nào”).
Minh Hòa