(The Financial Times) – Chính phủ Trump đang có đề nghị một ngân khoản tài trợ khẩn cấp là 12 tỉ đô la cho các nông dân Hoa Kỳ vốn bị lao đao vì trận chiến mậu dịch đang leo thang giữa Hoa Kỳ và Trung quốc và các quốc gia khác.
Bộ Trưởng Bộ Canh Nông Hoa Kỳ Sonny Perdue cho hay: “Đây là một giải pháp nhất thời nhằm giúp cho TT Trump và chính phủ ông có thời gian làm việc cho các thỏa hiệp về mậu dịch lâu dài hơn sau này.”
Khi lên tiếng tại đại học Kansas City hôm thứ ba 24/7, TT Trump cho hay “những nông gia sẽ là những người hưởng lợi nhiều nhất trong nỗ lực của ông ta nhằm bảo đảm những thoả thuận mậu dịch ưu đãi hơn.”
Vào buổi sáng nay, TT Trump viết trên Twitter như sau: “Tăng thuế tuyệt vời nhất! Hoặc là một quốc gia vốn làm ăn không công bằng với Hoa Kỳ về mặt buôn bán phải thương lượng lại để có một thỏa thuận công bằng, hoặc quốc gia này sẽ bị tăng thuế. Chuyện này thì quả là đơn giản như thế thôi.”
Chương trình trợ cấp cho nông dân Hoa Kỳ gồm có 3 phần;
1/Chính phủ sẽ tài trợ tài chánh trực tiếp đến nông gia sản xuất đậu nành, cao lương, bắp, lúa mì, bông vải, lợn và sản phẩm từ sữa.
2/Bộ Canh Nông có nhiệm vụ làm bình ổn thu nhập kinh tế cho giới nông dân bằng cách thu mua các sản phẩm thặng dư (do giá cả cao). Các sản phẩm như trái cây, hạt, gạo, thịt bò, thịt lợn và sữa được mua từ các trang trại và sau đó phân phối cho các chương trình trợ cấp thực phẩm của liên bang.
3/Tìm thị trường xuất cảng cho các sản phẩm ngành nông nghiệp của Hoa Kỳ.
Trong khi các nhà lập pháp, tổ chức thương mại và nhà nông lâu nay phản đối chính sách tăng thuế của Tổng thống, một số nhà lập pháp Cộng Hòa ủng hộ kế hoạch trợ cấp dự tính sẽ có hiệu lực vào ngày Lễ lao động sắp tới. Tuy nhiên, một số nhà lập pháp Cộng hoà khác vốn ủng hộ thị trường tự do đã chỉ trích kế hoạch trợ cấp này vì họ cho là thiệt hại cho nông dân Hoa Kỳ trong cuộc chiến thương mại của ông Trump không sao bù đắp nổi.
“Nông dân của chúng ta luôn nói rằng, họ muốn thương mại, chứ không phải trợ cấp, và bây giờ thì họ lại được đưa vào chương trình trợ cấp,” Thượng nghị sĩ Bob Corker (Cộng hoà – Tennessee) nói.
“Nếu thuế đang trừng phạt nhà nông thì câu trả lời không phải là trợ cấp cho nông gia, mà câu trả lời là bỏ việc tăng thuế,” Thượng nghị sĩ Rand Paul (Cộng hoà – Kentucky) tuyên bố trên Twitter. Còn Thượng nghị sĩ Ben Sasse (Cộng hoà – Nebraska) cho rằng, cuộc chiến thương mại của ông Trump “đang chặt bỏ chân của nhà nông và kế hoạch của Toà Bạch Ốc lại chi $12 tỉ Mỹ kim vào những chiếc nạng vàng.” Thượng nghị sĩ Charles Grassley (Cộng hoà – Iowa) bày tỏ, hành động của chính phủ chỉ mang tính ngắn hạn, “Những gì nhà nông ở Iowa và trên khắp các vùng nông thôn Mỹ cần trong lâu dài là thị trường và cơ hội, chứ không phải của bố thí của chính phủ.”
Theo đánh giá của truyền thông, gói trợ cấp có thể có ảnh hưởng sâu rộng đến hậu quả kinh tế, và sẽ đóng vai trò trong kỳ bầu cử sắp tới.
“Các viên chức Toà Bạch Ốc hy vọng sẽ tạm thời xoa dịu một số tổ chức nông gia đang bất mãn, nhưng kế hoạch mới có thể làm sống lại các cuộc tranh cãi về các khoản trợ cấp từ tiền thuế của dân, và mức độ các khoản chi phí không lường trước được từ chiến lược thương mại của ông Trump,” theo ký giả Damian Paletta và Caitlin Dewey từ Washington Post.
Chương trình trợ cấp cũng có nghĩa cuộc chiến thương mại của ông Trump sẽ còn kéo dài. “Bước đi này cho thấy, ông Trump phớt lờ những quan ngại của nhà nông, đại diện của họ trong Quốc hội, và thậm chí từ các cố vấn của ông ta về những hậu quả bất lợi nếu “ăn miếng trả miếng” trong chính sách thuế,” ký giả New York Times, Julie Hirschfeld Davis và Ana Swanson viết.
Còn tờ Politico cho rằng, chính trị bầu cử đóng vai trò trong gói trợ cấp này, nhằm lôi kéo sự ủng hộ từ cử tri đoàn các khu vực nông thôn trước ngày bầu cử giữa kỳ.
Trường Giang – Hương Giang