“Lý do chính chúng tôi tổ chức tuần hành là để cho thấy chúng tôi đánh giá cao và biết ơn quốc hội Mỹ cũng như Tổng thống Donald Trump vì đã thông qua đạo luật”, Che Cheung, 23 tuổi, một thành viên của nhóm sinh viên vận động Đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong, hôm nay cho biết.

Ước tính hàng nghìn người đã tham gia cuộc tuần hành được đặt tên “Lễ Tạ ơn” ở Hong Kong hôm nay, trong đó nhiều người vẫy cờ Mỹ. Cựu nghị sĩ Nathan Law gọi việc Tổng thống Mỹ ký thông qua đạo luật là “món quà kịp thời trong dịp Lễ Tạ ơn”.

“Chúng tôi thực sự biết ơn về điều đó và chúng tôi đánh giá cao nỗ lực của những người Mỹ ủng hộ Hong Kong, sát cánh cùng Hong Kong”, Che nói, đồng thời kêu gọi các nước khác thông qua luật tương tự.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 27/11 ký thông qua đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong được quốc hội trình lên. Theo đạo luật này, Ngoại trưởng Mỹ hàng năm có trách nhiệm chứng nhận Hong Kong duy trì quyền tự quyết để đặc khu có thể hưởng ưu đãi thương mại từ Mỹ, duy trì vai trò trung tâm tài chính của thế giới.

Hong Kong vốn được hưởng trạng thái đặc biệt, giúp đặc khu mua các công nghệ nhạy cảm, đồng thời đảm bảo trao đổi tự do giữa đồng dollar Mỹ và dollar Hong Kong cũng như cho phép thành phố đàm phán các thỏa thuận thương mại và đầu tư độc lập với Bắc Kinh. Trạng thái đặc biệt còn giúp cư dân Hong Kong tránh các hạn chế về thị thực áp dụng cho công dân Trung Quốc đại lục.

Tổng thống Mỹ cũng ký thông qua luật cấm bán hơi cay, đạn cao su và các thiết bị khác được lực lượng cảnh sát Hong Kong sử dụng để đối phó người biểu tình.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra tuyên bố gọi việc Trump thông qua đạo luật là hành động “ghê tởm, chứa ý đồ nham hiểm”, đồng thời cảnh báo sẽ có biện pháp trả đũa quyết liệt và phía Mỹ phải chịu mọi hậu quả. Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng từ chối bình luận về biện pháp đáp trả của Bắc Kinh. Bộ Thương mại Trung Quốc cũng không nói đạo luật Hong Kong có ảnh hưởng đến đàm phán thương mại Mỹ – Trung hay không.

Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lạc Ngọc Thành đã triệu Đại sứ Mỹ Terry Branstad, yêu cầu Washington không áp dụng đạo luật và ngay lập tức ngừng can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc.

Tổng biên tập tờ Global Times của Trung Quốc Hồ Tích Tiến đăng Twitter rằng Bắc Kinh đang xem xét cấm thượng nghị sĩ Marco Rubio, người đề xuất đạo luật Hong Kong, nhập cảnh vào Trung Quốc đại lục, Hong Kong và Macau.

Đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong được Mỹ thông qua sau khi đặc khu chứng kiến các cuộc biểu tình bùng phát từ đầu tháng 6 để phản đối dự luật dẫn độ cho phép đưa nghi phạm đến các khu vực tài phán mà đặc khu chưa ký hiệp ước dẫn độ, bao gồm cả Trung Quốc đại lục. Sau khi chính quyền đặc khu rút dự luật, người biểu tình vẫn xuống đường đưa ra các yêu cầu khác, trong đó có điều tra hành động sử dụng vũ lực của cảnh sát, tổ chức bầu cử dân chủ và lãnh đạo Hong Kong Carrie Lam từ chức.

Chính quyền Hong Kong hôm nay nói rằng họ “cực kỳ lấy làm tiếc” việc Trump ký thông qua đạo luật Hong Kong, cáo buộc Washington can thiệp công việc nội bộ của thành phố và “gửi thông điệp sai cho người biểu tình”.

Huyền Lê (Theo Reuters, CNN)