WASHINGTON (Wall Street Journal) — Hai nhà tài trợ người Mỹ gốc Nga cho uỷ ban gây quỹ ủng hộ Trump, và là những người đã giúp Rudy Giuliani trong nỗ lực điều tra Joe Biden, đã bị bắt giữ, đối diện với cáo buộc hình sự vi phạm tài chánh vận động tranh cử, và gây ảnh hưởng chính trị Mỹ dưới danh nghĩa một chính trị gia Ukraine.
Hai doanh nhân ở Florida Lev Parnas và Igor Fruman vào hôm thứ 5 ra hầu toà liên bang ở Virginia. Họ bị bắt giữ tại phi trường Quốc tế Dulles vào chiều tối hôm thứ Tư khi đang chờ chuyến bay quốc tế với tấm vé 1 chiều. Vụ bắt giữ diễn ra chỉ một ngày trước khi cả hai ra điều trần trước các Uỷ ban Hạ viện.
Trong một cuộc phỏng vấn hôm nay, ông Giuliani cho hay, Parnas và Fruman đang trên đường đi Vienna vì những lý do kinh doanh, nhưng từ chối cho biết cụ thể về vấn đề gì. Theo luật sư tư của Tổng thống, hai người này cũng đã ra khỏi nước Mỹ khoảng 2 tuần trước, cũng đi Vienna khoảng 3-6 lần trong hai tháng qua. Giuliani dự tính sẽ gặp 2 thân chủ khi họ quay trở lại Washington.
Trong phiên toà chóng vánh hôm nay, công tố viên liên bang cho quan toà hay, chính phủ quan ngại những người này sẽ bỏ trốn. Luật sư hai bên sẽ thoả thuận về điều kiện bảo lãnh tại ngoại hầu tra, và sẽ quay trở lại toà vào thứ 6.
Trong cáo trạng dài 21 trang được công bố vào hôm thứ 5, công tố viên liên bang tại Manhattan cáo buộc Parnas và Fruman liên quan đến các hoạt động chính trị ở Mỹ dưới danh nghĩa của một hoặc nhiều viên chức chính phủ Ukraine, bao gồm cả một chiến dịch vận động hành lang nhắm vào dân biểu Cộng hoà, nhằm loại Đại sứ Mỹ tại Kiev. Hồi tháng 5, Tổng thống Trump đã triệu hồi đại sứ Marie Yovanovitch về nước.
Các khoản đóng góp chính trị của họ nhắm vào Cộng hoà, và được tài trợ phần nào từ một nhà đóng góp Nga ẩn danh, cáo trạng cho hay. Luật liên bang cấm người nước ngoài đóng góp vào các cuộc bầu cử Mỹ. Hai người này lập một công ty trách nhiệm hữu hạn do để nguỵ trang nguồn tiền đóng góp.
Hai nghi can bị cáo buộc 4 tội danh, gồm âm mưu, làm sai lệch hồ sơ, và khai man với Uỷ ban Bầu cử Liên bang về những đóng góp chính trị.
Parnas và Fruman hỗ trợ ông Giuliani trong việc điều tra con trai cựu Phó Tổng thống Joe Biden, một nỗ lực hiện đang là trung tâm của cuộc điều tra luận tội của Hạ viện Dân chủ.
Các nghi can “tìm cách gây ảnh hưởng chính trị không chỉ cho mục đích tài chánh cá nhân mà còn cho lợi ích chính trị của ít nhất một viên chức ngoại quốc – viên chức chính phủ Ukraine người tìm cách hất cẳng cựu đại sứ Marie Yovanovitch,” biện lý Hoà Kỳ tại Manhattan Geoffrey Berman tuyên bố. Cuộc điều tra vẫn đang diễn ra.
Từ cuối năm 2018, Fruman và Parnas đã giới thiệu ông Giuliani cho một số cựu và công tố viên đương nhiệm tại Ukraine để bàn về trường hợp ông Biden, họ đóng vai trò là kênh dẫn thông tin chính. Vào hôm thứ Tư, hai người này đã có bữa ăn trưa với Giuliani tại Trump International Hotel tại Washington, theo một nhân chứng tại khách sạn.
Bên cạnh đó, vài giờ sau khi cáo trạng được công bố, 3 uỷ ban Hạ viện đang điều tra luận tội ông Trump đã tống trát đòi Parnas và Fruman tài liệu liên quan đến cuộc gặp gỡ với cựu Dân biểu Pete Sessions. (Cộng hoà – Texas) diễn ra vào khoảng tháng 5 năm 2018, tài liệu liên quan đến cựu Chủ tịch vận động tranh cử của Trump là ông Paul Manafort hiện đang thụ án, tài liệu liên quan đến Hunter Biden, ông Trump và một loạt các viên chức Bộ Ngoại giao. Trong thư đề ngày 8 tháng 10 gởi lên các uỷ ban, luật sư đại diện thông báo, họ cần thời gian thu thập tài liệu, và thân chủ của họ không thể ra điều trần vào ngày 10 tháng 10 như dự tính.
Trong khi Giuliani dùng hai người đàn ông này để lôi ra những thông tin gây thiệt hại cho hai bố con Biden, thì đổi lại, họ moi được tiền từ những người Ukraine khi quảng cáo mối quan hệ thân thiết với Washington.
Giuliani hồi tháng 5 xác nhận, những người này là thân chủ của ông ta. Vào hôm thứ 5, luật sư tư của Tổng thống cho hay, ông ta không đại diện họ trong vụ này. Ông cũng chia sẻ với Fox News rằng, bản thân thấy vụ bắt giữ “rất đáng ngờ.” Cho đến sáng thứ 5, các công tố viên liên bang vẫn chưa liên lạc với ông ta.
Luật sư của ông Trump, Jay Sekulow cho hay, “Cả tổng thống, chiến dịch vận động tái tranh cử, hay các uỷ ban hành động chính trị đều không hay biết những giao dịch này.”
Ông Parnas và Fruman hầu như không có hồ sơ đóng góp chính trị cho đến tháng 3 năm 2018, khi họ bắt đầu chi nhiều tiền cho chính trị, mặc dù Parnas đóng góp khoảng $100.000 Mỹ kim cho chiến dịch tranh cử của ông Trump vào năm 2016. Từ năm ngoái, họ bắt đầu đóng góp cho các chiến dịch của Cộng hoà, gồm chiến dịch trái tranh cử của ông Trump và những nhóm bên ngoài ủng hộ Tổng thống Mỹ.
Hai người đàn ông này ăn tối với ông Trump vào đầu tháng 5 năm 2018, không lâu trước khi họ đóng góp vào tổ chức Super PAC ủng hộ Trump. Một tháng sau, họ gặp gỡ con trai Tổng thống, Donald Trump Jr. tại một bữa ăn sáng gây quỹ ở Beverly Hills, California, cùng với bạn thân của Donald Jr. là Tommy Hicks Jr. – người lúc đó đang lãnh đạo America First Action. Ông Parnas đăng tấm hình ăn sáng 4 ngày sau khi ông ta đóng góp vào Super PAC này.
Ông Parnas vào tháng 7 đi cùng ông Giuliani đến gặp và ăn sáng với cựu đặc phái viên về Ukraine, Kurt Volker. Trong bữa ăn sáng, ông Giuliani nhắc đến cuộc điều tra mà ông ta đang theo đuổi đối với ông Joe Biden và can thiệp bầu cử 2016, theo lời khai của ông Volker trước các uỷ ban Hạ viện.
Cáo trạng cũng nêu danh cựu Dân biểu Texas Pete Sessions – người đã hỗ trợ Parnas trong việc triệu hồi đại sứ Mỹ ở Ukraine, bà Yovanovitch. Dân biểu Sessions hiện chưa đưa ra lời bình luận.
Cáo trạng cũng cho biết, hai người Mỹ gốc Nga cũng đến Las Vegas vào tháng 7 năm 2018 với ý định mở cơ sở kinh doanh cần sa chữa bệnh ở Nevada với nguồn tài trợ từ một người Nga ẩn danh. Kế hoạch của họ là đóng góp $2 triệu cho các chính trị gia ở Nevada, New York và các tiểu bang khác với mục tiêu là có được giấy phép kinh doanh cần sa. Khi quá hạn chót nộp đơn ở Nevada, họ đóng góp thêm cho những ứng cử viên ở đó để được bật đèn xanh cơ sở kinh doanh của mình.
Hương Giang (Theo Wall Street Journal)