Moscow đã phủ nhận rằng họ đứng sau vụ tấn công vào cựu gián điệp Nga Sergei Skripal và con gái ông, vụ tấn công độc hại đầu tiên bằng chất độc thần kinh ở châu Âu kể từ Chiến tranh thế giới lần thứ hai.
Nhưng Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết bằng chứng của Thủ tướng Anh Theresa May đã đưa ra những bằng chứng mới và hứa hẹn các biện pháp mới sau khi các nhà lãnh đạo EU đồng ý vào thứ Năm để triệu hồi đại sứ của họ từ Moscow.
“Đức và Pháp đồng ý rằng các bước bổ sung, nổi bật như sự việc triệu hồi đại sứ, là cần thiết”, bà Merkel cho biết tại một cuộc họp báo chung với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.
Ông Macron gọi cuộc tấn công là “chưa từng thấy” và nói rằng châu Âu phải đáp trả: “Đó là một cuộc xâm lược chống lại an ninh và chủ quyền của một đồng minh mà ngày nay là một thành viên của Liên minh châu Âu. Nó đòi hỏi một phản ứng đáp trả. Điều này là rõ ràng”.
Ủng hộ với Thủ tướng May, 28 nước thành viên EU đã lên án vụ tấn công này và tuyên bố trong một bài phát biểu tại Brussels rằng Moscow “có khả năng” rất cao đứng sau vụ này.
Một thẩm phán Anh cho biết hôm thứ Năm (22/3) rằng cả hai nạn nhân có thể đã bị tổn thương não do cuộc tấn công. Một cảnh sát viên đã nhập viện vì đã phát hiện ra hai người bất tỉnh trên ghế công viên hiện đã được ra viện.
Chủ tịch thượng viện Donald Tusk nói với các phóng viên: “Các bước sẽ được bổ sung dự kiến vào đầu ngày thứ Hai ở cấp quốc gia”.
Các nhà lãnh đạo của Ba Lan, Cộng hòa Séc và ba quốc gia Baltic gồm Latvia, Estonia và Lithuania, nằm trong số những nước dự đoán sẽ trục xuất các nhà ngoại giao Nga khỏi thủ đô của họ.
Tuy nhiên, ông Boyko Borissov, Thủ tướng của Bulgaria, nắm giữ chức vụ Chủ tịch của EU, muốn có thêm bằng chứng để “xác suất cao trở thành khả năng đầy đủ” về sự tham gia của Nga.
“Tôi dự đoán căng thẳng sẽ tăng rất nhanh trong những tuần tới bởi vì nhiều quốc gia sẽ bắt đầu triệu hồi đại sứ của họ. Thời điểm hiện tại là khó khăn hơn cả thời Chiến tranh lạnh”, ông Borissov nói.
Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Yves Le Drian trong chuyến thăm Kiev, đã báo hiệu rằng Paris đoàn kết với Anh và đang cân nhắc việc trục xuất các nhà ngoại giao Nga. Ông nói: “Rồi các bạn sẽ thấy”.
Bản tuyên bố của hội nghị đã làm vững chắc phát biểu của EU trước đây về vai trò bị cáo buộc của Nga, cũng như Tổng thống Macron và những người khác đã giúp Thủ tướng May vượt qua sự do dự của một số nước nhỏ cảm thấy thân thiện với Moscow. Một số nước trong số này đã đặt câu hỏi về bằng chứng của Anh Quốc rõ ràng như thế nào.
Hoan nghênh sự đoàn kết của UE tại hội nghị thượng đỉnh, Thủ tướng May nói với các phóng viên:
“Mối đe doạ từ Nga là không có biên giới và tôi nghĩ rõ ràng rằng Nga đang thách thức các giá trị mà chúng ta chia sẻ, với tư cách là người châu Âu, chúng ta phải đứng cùng nhau để bảo vệ những giá trị đó”.
Minh Đức