Chùa Từ Hiếu, nơi Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch nhuốm màu hoang sơ huyền bí giữa đạo và đời. Đây là một trong những danh lam nổi tiếng của mảnh đất Cố đô, lưu truyền câu chuyện cảm động về đạo hiếu.
Chùa Từ Hiếu thuộc phường Thuỷ Xuân (TP Huế, tỉnh TT-Huế) nằm ẩn sau khu rừng thông xanh ngát. Đây cũng chính là nơi Thiền sư Thích Nhất Hạnh, người được Phật tử toàn cầu tín nhiệm với thuật ngữ “Phật giáo dấn thân” đã viên tịch rạng sáng ngày 22/1.
Thuở sơ khai, nơi đây chỉ là một Thảo Am với tên gọi là am Âm Dưỡng do Tổ sư Nhất Định lập nên. Ngài Nhất Định nguyên là tăng cang của chùa Giác Hoàng trong cung, sau cáo lão về để nuôi dưỡng mẹ già và tu hành thanh tịnh tại đây.
Lúc bấy giờ, trong dân gian tương truyền câu chuyện không hay về Tổ sư Nhất Định rằng vị sư này là một phật gia nhưng lại hay đi chợ để mua cá thịt.
Lý do được hóa giải sau đó, là do mẹ già của Tổ sư Nhất Định đau ốm cần chất bồi dưỡng nên vị sư phải chống gậy đi mua thịt cá với quãng đường hơn 5km để về nấu cháo cho mẹ bồi bổ sức khoẻ.
Sau khi chuyện này đồn đến tận tai vua Tự Đức, nhà vua bèn cho người tìm hiểu thì biết rằng vị thiền sư nấu cháo cho mẹ bằng thịt cá để bồi bổ sức khoẻ còn mình ngày ngày vẫn chay tịnh, một tâm tu hành.
Vua nghe vậy mới cảm động trước tấm lòng hiếu thảo của vị thiền sư ở chốn này. Sau đó, vào năm 1848, một năm sau ngày thiền sư Nhất Định viên tịch, có lẽ do cảm động trước sự đức độ của vị sư già này mà việc xây dựng mở rộng Thảo Am thành chùa. Khi chùa được hoàn thành, vua Tự Đức nhớ đến chuyện xưa nên đặt tên cho chùa là “Từ Hiếu tự”.
Chùa Từ Hiếu đã trở thành một biểu tượng của chốn thiền môn về đạo hiếu trong suốt nhiều thế kỉ qua.
Không chỉ là ngôi chùa gắn liền với nhiều câu chuyện đạo hiếu cảm động, chùa còn nổi bật bởi sự hết hợp hài hoà giữa kiến trúc và khung cảnh thiên nhiên thơ mộng…
Đây cũng chính là nơi Thiền sư Thích Nhất Hạnh trở về sau 40 năm xa quê hương để dưỡng lão và viên tịch.
 |
| Bên trong Tổ đình Từ Hiếu, nơi chuẩn bị tang lễ cho Thiền sư |
Sau 5 năm từ Thái Lan trở về Việt Nam tịnh dưỡng, Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã viên tịch lúc 0h ngày 22/1/2022 (ngày 20 tháng chạp năm Tân Sửu) tại chùa Từ Hiếu, trụ thế 96 năm.
Chùa Từ Hiếu cũng chính là nơi Thiền sư xuất gia tu học khi mới 16 tuổi.
Sau hơn 40 năm kể từ khi rời Việt Nam, Thiền sư trở về quê nhà hoằng pháp lần đầu vào năm 2005 và sau đó là vào 2007, 2008.
Tháng 11/2014, Thiền sư trên gặp biến cố về sức khỏe, được chẩn đoán là tai biến mạch máu não. Sau đó, Thiền sư đã được đưa sang Mỹ điều trị…
 |
Năm 2017, Thiền sư từ Thái Lan về Việt Nam, trở về Tổ đình Từ Hiếu tịnh dưỡng, lưu trú đến nay và viên tịch tại đây.
Quang Thành – Bảo Lâm