Cuộc chiến hai năm của giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Châu chống lại việc bị dẫn độ sang Mỹ đang bước vào giai đoạn quan trọng. Bà bị bắt tại Canada với cáo buộc gian lận trong các giao dịch công việc, vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ với Iran.
Hiện phiên toà đang ở giai đoạn đưa lên Tòa án Tối cao British Columbia, Vancouver. Phiên toà kéo dài đến ngày 1/4, dự kiến sẽ bao gồm các tranh luận việc bắt giữ bà Mạnh đúng quy trình hay không. Các nhân viên nhập cư đã thẩm vấn và thu giữ các thiết bị điện tử của bà tại sân bay hồi tháng 12/2012, trước khi cảnh sát bắt bà. Nếu các quyền của Mạnh bị vi phạm, luật sư cho rằng yêu cầu dẫn độ giám đốc tài chính Huawei nên bị loại bỏ.
Trong một lập luận khác, các luật sư của bà Mạnh cho biết họ cũng sẽ tuyên bố rằng Mỹ không có quyền tài phán đối với các cáo buộc liên quan đến hoạt động của bà – vốn là trọng tâm của vụ án: Bà Mạnh bị cáo buộc lừa gạt ngân hàng HSBC khi nói dối trong một bài thuyết trình PowerPoint cho chủ ngân hàng về các giao dịch kinh doanh của Huawei tại Iran, khiến ngân hàng có nguy cơ vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran.
Theo các luật sư, cuộc gặp của Mạnh với chủ ngân hàng HSBC diễn ra tại một phòng trà ở Hong Kong vào năm 2013, HSBC không phải là ngân hàng Mỹ, và bà Mạnh không phải là công dân Mỹ. Luật sư cho rằng Mỹ đang cố gắng khẳng định quyền tài phán ngoài lãnh thổ, vi phạm luật quốc tế.
Bên cạnh đó, HSBC cũng không có nguy cơ chịu thiệt hại gì từ hành vi lừa dối mà bà Mạnh Vãn Châu bị cáo buộc thực hiện.
Nhưng đại diện phía Mỹ cho rằng việc ngân hàng không phải chịu rủi ro mất mát không liên quan gì đến việc hành vi gian lận có xảy ra hay không.
Luật sư Frater nói: “Dù Huawei không đi vay ngân hàng và ngân hàng vẫn đang không bị làm sao, nhưng điều này không liên quan gì đến việc liệu gian lận có diễn ra hay không. Việc có ai bị mất tiền hay không không quan trọng trong luật gian lận”.
Nhìn chung, đối với lập luận này, ông nói “nó không có giá trị gì, đã đến lúc phải tiếp tục”.
Việc con gái nhà sáng lập Huawei bị bắt và cuộc chiến chống dẫn độ kéo dài của bà đã khiến mối quan hệ của Trung Quốc với Mỹ và cả Canada bị ảnh hưởng. Trung Quốc bắt giữ hai người Canada, Michael Kovrig và Michael Spavor, trong những ngày sau khi Mạnh bị giam giữ và cáo buộc họ tội gián điệp; Ottawa coi vụ bắt giữ là hành động trả đũa, dù Bắc Kinh phủ nhận.
Bà Mạnh đang bị quản thúc tại dinh thự ở Vancouver trị giá 10,6 triệu USD.