Trong 58 năm sự nghiệp, Cohen đã đại diện cho hàng loạt người nổi tiếng, triệu phú và tỷ phú, từ diễn viên Uma Thurman và James Gandolfini, vợ đầu tiên của Donald Trump, tới cựu thị trưởng thành phố New York Mike Bloomberg, trong các vụ ly hôn của họ.
Thành tích này khiến luật sư Cohen có biệt danh là “sát thủ”, “chó Doberman”, hay “cơn ác mộng tồi tệ nhất”. Thân chủ gần đây nhất của ông là Melinda Gates, người đã đệ đơn ly hôn với người chồng tỷ phú Bill Gates, người sáng lập tập đoàn Micorosoft.
Trong cuộc phỏng vấn hôm 25/5 tại văn phòng của Cohen trên tầng 32 một tòa nhà chọc trời ở trung tâm New York, luật sư 82 tuổi thường xuyên nói đùa và đặt câu hỏi cho bản thân. Đây là thời điểm quan trọng với Cohen, khi ông đại diện cho Melinda trong vụ ly hôn có thể là đắt giá nhất lịch sử.
Bill Gates là người giàu thứ 4 thế giới với khối tài sản ước tính 126 tỷ USD, theo Forbes. Chưa rõ hai người có ký thỏa thuận tiền hôn nhân hay không. Cohen từ chối bình luận cụ thể về vụ ly hôn.
Nhiều tin đồn được tung ra sau khi hai người thông báo ly hôn hồi đầu tháng 5. như Bill Gates có quan hệ ngoài luồng với nhân viên nữ của Microsoft, hay có liên hệ với tỷ phú ấu dâm Mỹ Jeffrey Epstein.
Cohen kể lại sự phức tạp trong một vụ ly hôn của các tỷ phú và cách giới thượng lưu Mỹ phân chia khối tài sản khổng lồ của mình khi hôn nhân tan vỡ.
“Sự giàu có ở Mỹ thật đáng kinh ngạc. Ngay cả tôi cũng không ngừng kinh ngạc”, ông nói. “Hãy nhớ rằng, với người không có nhiều tiền, đây có thể là vụ làm ăn lớn nhất trong đời”.
Mỗi vụ ly hôn liên quan tới khách hàng giàu có đều khởi đầu giống nhau. Ông sẽ đặt câu hỏi cho họ giống như những vấn đề mà một cặp vợ chồng bình thường ở Mỹ phải đối mặt, như ngoại tình, mâu thuẫn, rắc rối tiền bạc. Ông sẽ dành 90 phút cho mỗi vụ để nghiên cứu tâm lý.
“Tôi nghĩ rằng nếu người ta vẫn giữ quan hệ thân mật, vẫn vui vẻ trong hôn nhân, thì cần phải cứu vãn nó”, Cohen nói.
Ông sẽ đặt ra nhiều câu hỏi như con cái có liên quan hay không, liệu có nảy sinh tranh chấp nuôi con hay không, khách hàng kiếm tiền như thế nào, khi nào họ bắt đầu làm giàu, tại sao hôn nhân tan vỡ, hai người còn quan hệ tình dục không.
“Luật sư ly hôn giống bác sĩ tâm lý một cách kỳ lạ”, diễn viên hài Chris Rock từng nói. Cohen đại diện cho Rock năm 2016 trong vụ ly hôn người vợ bên anh 19 năm.
“Họ cần chu đáo, tâm lý. Bob rất tốt bụng, nhẹ nhàng. Ông ấy từ từ dẫn dắt, cho ta cái nhìn toàn cảnh”, Rock nói. “Ông ấy giải thích tình hình thực tế của cuộc hôn nhân”.
Khi một khách hàng quyết định thuê ông, Cohen và nhóm của mình bắt đầu chuẩn bị cho chặng đường dài. Họ thu thập báo cáo tài chính, xem xét chi tiết tài sản của khách hàng. Ông dựa vào rất nhiều chuyên gia trong lĩnh vực chứng khoán, bất động sản và ngân hàng để giải quyết các vụ ly hôn bạc tỷ suốt nhiều năm. Công ty luật của Cohen có ba luật sư đều có chứng chỉ kế toán công, thường giúp đỡ về luật chứng khoán hoặc thuế vụ phức tạp.
“Ngày trước, chúng tôi tính toán, đôi khi mất cả tháng để lập ra báo cáo tài chính cho một khách hàng giàu có”, ông nói. Bây giờ, chỉ cần gọi điện thoại, hoặc khách hàng chỉ cần “nhấn nút” và sẽ có ngay một báo cáo tài chính tương đối chính xác.
Với những người nổi tiếng như Rock, Cohen phải lập chiến lược bảo vệ quyền riêng tư của khách.
“Chúng tôi có lẽ là công ty đặt nhiều mật danh nhất cho khách hàng, bởi cần che giấu và giữ bí mật về khách hàng trước khi công khai thông tin ly hôn”, ông nói.
Cohen cho hay ngay khi vừa nhận được cuộc gọi của một người nổi tiếng, ông lập tức nghĩ mật danh cho khách. Một người từng được ông đặt mật danh “Dưa hấu”. Chỉ ông cùng nhóm luật sư tham gia vụ ly hôn mới biết tên thật của khách. Những người còn lại trong công ty, thậm chí cả vợ ông, đều không biết đõ mật danh nói tới ai.
Luật sư ly hôn đại diện cho người nổi tiếng rất ít. Nhiều đối thủ khó nhằn nhất với Cohen cũng là bạn ông. Dù thường xuyên đối đầu nhau trong tòa án, ngoài đời, họ luôn ca ngợi ông.
David Saxe, thẩm phán tối cao Tòa án New York đã nghỉ hưu, cho rằng để thành công trong những vụ ly hôn liên quan tới tài sản nhiều triệu đôla, những luật sư như Cohen phải hiểu biết sâu rộng về luật pháp và nghiệp vụ khác.
“Để trở thành một luật sư giỏi trong lĩnh vực này, bạn phải biết nhiều hơn là luật ly hôn”, Saxe nói. “Phải hiểu luật doanh nghiệp, luật thừa kế, luật thuế, luật hợp danh, luật thương mại”.
“Phải là một luật sư am hiểu mọi ngành nghề để đại diện cho những khách hàng giàu có trong một vụ ly hôn, mà đó là những gì Bob Cohen đang làm”, Saxe nhận xét. “Đó là chuyên môn của ông ấy”.
Cohen lớn lên ở Đảo Coney, Brooklyn, có bố làm tài xế taxi, mẹ làm nội trợ. Ban đầu, ông định thi vào trường y làm nha sĩ, nhưng sau khi tham gia khóa học về hiến pháp, ông thích thú và quyết tâm trở thành luật sư.
Cohen được học về tham vọng và giàu có từ rất sớm trong sự nghiệp, dưới sự dẫn dắt của Roy Cohn, công tố viên nổi tiếng nghiêm khắc, cánh tay phải của thượng nghị sĩ Joseph McCarthy.
“Quan điểm chính trị của tôi khác với ông ấy”, Cohen nói. “Nhưng ông ấy là một luật sư xuất sắc. Ông ấy gặp nhiều vấn đề rắc rối, nhưng vẫn là một luật sư xuất sắc”.
Ngoài trình độ pháp lý, Cohn còn dạy Cohen về những điều tốt đẹp trong cuộc sống, đưa ông đi du ngoạn bằng máy bay tư nhân, cho ông xem các văn phòng dọc Đại lộ Park.
“Tôi nhìn thấy những thứ mà mình chưa từng nhìn thấy và rất thích thú”, Cohen nói. “Muốn trở thành một luật sư thành công, tham vọng thôi chưa đủ, mà còn phải thành công ở bất kỳ điều gì ta muốn làm. Phải cố hết sức mình để đạt được trình độ cao nhất”.
Dù ông bắt đầu với vai trò luật sư kinh doanh, Cohen bắt đầu nổi tiếng khi đại diện cho tỷ phú Henry Kravis trong một vụ tranh chấp hậu ly hôn vào những năm 1990.
“Đây không phải vụ ly hôn, nhưng rất giống ly hôn”, Cohen nói. “Tên tuổi của tôi trên mặt báo gắn liền với vụ kiện mà tôi giành chiến thắng. Chúng tôi thắng kiện vụ đó, mọi người bắt đầu gọi điện nhờ tôi vì nghĩ tôi là luật sư về ly hôn”.
Ông nhận làm một vài vụ, sau đó “thắng hết vụ này tới vụ kia”. Cuối cùng, những lời truyền miệng trong giới thượng lưu ở Hollywood và phố Wall khiến ông phát triển một công ty chuyên xử lý các vụ ly hôn thành công, đồng thời trở thành một giảng viên nổi tiếng về luật.
Theo Eleanor Barrett, phó hiệu trưởng trường Đại học Luật Pennsylvania, bài giảng “Giải phẫu một cuộc ly hôn” của Cohen là tiết học ưa thích của sinh viên suốt nhiều năm.
Saxe cho hay những vụ ly hôn mà Cohen đại diện thường được gọi là “thương vụ ly hôn”, bởi nó liên quan tới khách hàng giàu có, thường là các nhà quản lý quỹ đầu cơ, các ông trùm công ty, hoặc các nhà phát triển bất động sản, những người cất giấu tài sản ở mọi nơi.
Dù là một luật sư đại diện cho người nhiều tiền hay ít tiền, họ cần hiểu biết đầy đủ làm thế nào để tiếp cận khối tài sản kếch xù đó, Saxe nói. “Ly hôn xảy ra ở trung tâm một đế chế tài chính và Bob phải tìm cách tháo gỡ nó”.
Với Melinda Gates, Saxe tin rằng Cohen là người phù hợp để giúp bà đạt được thỏa thuận tốt nhất và trở thành người phụ nữ giàu thứ hai thế giới.
“Những người đó có thể thuê bất kỳ luật sư nào trên thế giới”, Saxe nói. “Họ muốn người giỏi chuyên môn, kín kẽ, người biết lắng nghe và đưa ra lời khuyên hữu ích. Ông ấy là người đầy đủ những phẩm chất đó”.
Thời kỳ đỉnh cao trong sự nghiệp của Cohen dường như đã qua, khi tỷ lệ kết hôn lẫn ly hôn ở Mỹ đều giảm. Dữ liệu điều tra dân số cho thấy tỷ lệ ly hôn giảm mạnh trong thập niên qua. Thế hệ trẻ kết hôn muộn hơn, thậm chí không lập gia đình tới khi đạt được những mốc quan trọng như tốt nghiệp, lập nghiệp hoặc mua được nhà.
Cohen cho hay ông nhận thức đầy đủ xu hướng này nhưng không lo lắng.
“Tôi không lo lắng, cũng không ai trong công ty của tôi lo lắng cả”, Cohen nói. “Hãy nhìn xem, hôn nhân là một thể chế, nó sẽ không bao giờ biến mất”.
Cohen cho hay công ty xử lý 50 vụ ly hôn mỗi năm, cũng như một số thỏa thuận tiền hôn nhân. Ông cũng xác nhận xu hướng ly hôn tuổi già như vợ chồng Gates trong thực tế đem lại vô số cơ hội cho công việc của mình.
Khách hàng của Cohen đa phần giống ông, là những người làm việc lâu hơn, sống thọ hơn. Trong một số vụ, họ ly hôn muộn hơn.
“Trước đây, khi người ta 60 tuổi, họ sẽ ngừng làm việc, nghỉ hưu, nghỉ ngơi. Nếu may mắn, sẽ kiếm được một nơi dưỡng già tại vùng có khí hậu ấm áp”, Cohen nói. “Bây giờ đã khác xưa, 60 tuổi, người ta vẫn làm việc, sự nghiệp vẫn ở phía trước chứ không phải phía sau”.
Dù đang giải quyết một vụ ly hôn rắc rối, Cohen vẫn ngủ ngon mỗi đêm.
“Phần tệ là tôi đang phá hủy một cuộc hôn nhân. Mặt tốt, đây là thời điểm chúng ta đưa họ ra khỏi cuộc hôn nhân đó, trao cho họ một cuộc sống mới”, ông nói. “Suy nghĩ này đôi lúc khiến việc tôi đang làm trở nên tốt đẹp hơn. Tôi mỉm cười và nghĩ về món quà mà chúng tôi trao cho người khác”.