Một ông tiến sĩ đòi sửa ‘Tiếng Việt’ thành ‘Tiếq Việt’

Ông Bùi Hiền, phó giáo sư-tiến sĩ. (Hình: Thanh Niên)

HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Một ông phó giáo sư-tiến sĩ ở Hà Nội vừa đề nghị cải tiến cách viết tiếng Việt. Chẳng hạn, “luật giáo dục” phải viết là “luật záo zụk,” “nhà nước” là “N’à nướk”…

Theo báo Thanh Niên, ông phó giáo sư-tiến sĩ này tên là Bùi Hiền, cựu hiệu phó trường Đại Học Sư Phạm Ngoại Ngữ Hà Nội, cựu phó viện trưởng Viện Nội Dung và Phương Pháp Dạy-Học Phổ Thông.

Mới đây, trong cuốn sách “Ngôn Ngữ ở Việt Nam – Hội Nhập và Phát Triển (tập 1)” dày 2,200 trang, do nhà xuất bản Dân Trí phát hành, nhân dịp “Hội thảo ngữ học toàn quốc” được tổ chức tại trường Đại Học Quy Nhơn, Bình Định, hồi Tháng Chín, trong bài viết “Chữ Quốc Ngữ và Hội Nhập Quốc Tế,” ông Bùi Hiền với đề nghị cải tiến chữ viết tiếng Việt gây nhiều tranh cãi.

Báo Thanh Niên dẫn lời ông Bùi Hiền cho biết: “Từ năm 1924, khi toàn quyền Đông Dương ký nghị định cho phép dạy chữ quốc ngữ bắt buộc ở cấp tiểu học, trải qua gần một thế kỷ, đến nay chữ quốc ngữ đã bộc lộ nhiều bất hợp lý, nên cần phải cải tiến để giản tiện, dễ nhớ, dễ sử dụng, tiết kiệm thời gian, vật tư…”

Những bất hợp lý mà ông Hiền đưa ra, đó là hiện tại, người Việt đang sử dụng hai, ba chữ cái để biểu đạt một âm vị phụ âm đứng đầu. Thí dụ: C – Q – K (cuốc, quốc, ca, kali), Tr – Ch (tra, cha), S – X (sa, xa)… Bên cạnh đó, lại dùng hai chữ cái ghép lại để biểu đạt âm vị một số phụ âm đứng cuối vần như Ch, Ng, Nh (mách, ông, tanh…).

“Đó là những hiện tượng không thống nhất, không theo một nguyên tắc chung nào dẫn đến khó khăn cho người đọc, người viết, thậm chí gây hiểu nhầm hoặc không hiểu được chính xác nội dung thông tin. Người học như trẻ em hay người nước ngoài, cũng rất hay mắc lỗi do sự phức tạp này mang lại,” ông Hiền nhận định.

Từ đó, ông Hiền kiến nghị chữ quốc ngữ cải tiến của ông dựa trên “tiếng nói văn hóa của Hà Nội cả về âm vị cơ bản lẫn sáu thanh điệu chuẩn, nguyên tắc mỗi chữ chỉ biểu đạt một âm vị, và mỗi âm vị chỉ có một chữ cái tương ứng biểu đạt.”

Một ví dụ về chữ viết hiện tại và chữ viết cải tiến theo đề nghị của ông Bùi Hiền. (Hình: Thanh Niên)

Theo ông, sẽ bỏ chữ Đ ra khỏi bảng chữ cái tiếng Việt hiện hành và bổ sung thêm một số chữ cái tiếng La Tinh như F, J, W, Z. Bên cạnh đó, thay đổi giá trị âm vị của 11 chữ cái hiện có, cụ thể: C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R = R; S = S; X = Kh; W =Th; Z = d, gi, r. Vì âm “nhờ” (nh) chưa có ký tự mới thay thế, nên trong văn bản trên tạm thời dùng ký tự ghép n’ để biểu đạt.

Nói với báo Thanh Niên, ông Hiền cho biết: “Đề nghị của tôi có nhiều nhà ngôn ngữ họ thấy hợp lý vì chữ viết mới có một nguyên tắc thống nhất. Nhưng cũng có nhiều ý kiến phản bác vì cho rằng nếu cải tiến vậy sẽ phức tạp, có nhiều hệ lụy. Ví dụ kho tư liệu đồ sộ cũ chuyển sang chữ viết mới thì sẽ giải quyết như thế nào. Và để thay đổi sẽ phải mất rất nhiều thời gian: thay đổi nhận thức, thay đổi cách học, cách dạy, sách giáo khoa cũng phải thay đổi, các văn bản, sách, báo, rồi lập trình chữ viết trên máy tính… Phải thay đổi từng bước một. Nhưng chỉ cần mất một, hai năm là quen dần.”

Bù lại, theo ông Hiền, cải tiến theo cách này sẽ thống nhất được chữ viết cho Việt Nam, loại bỏ được hầu hết các thiếu sót, bất cập không nhất quán trước đây gây khó khăn cho người dùng (dẫn mắc lỗi chính tả), giản tiện được bộ chữ cái khi từ 38 chữ cái chỉ còn 31, dễ nắm được quy tắc, dễ nhớ. Ngoài ra, còn tiết kiệm được thời gian, công sức, vật tư trong quá trình tạo lập các văn bản trên giấy, trên máy tính.

Nói về vấn đề cải tiến chữ quốc ngữ, ông Nguyễn Hữu Hoành, phó viện trưởng Viện Ngôn Ngữ Học Việt Nam, cho biết vấn đề này đã được các nhà ngôn ngữ học trao đổi, đề cập rất nhiều trong những năm qua chứ không riêng gì đề nghị của ông Bùi Hiền.

“Tuy nhiên, không thể thay đổi được và cũng không nên thay đổi, vì chữ viết liên quan đến văn hóa, lịch sử và rất nhiều vấn đề khác. Ngay cả tiếng Anh, một ngôn ngữ phổ biến có nhiều chữ đọc và viết bất hợp lý mà cũng không ai nghĩ đến việc cải tiến. Đến nay, trải qua nhiều thế kỷ, tiếng Việt đã định hình và chữ quốc ngữ đã tồn tại cả thế kỷ với kho tư liệu đồ sộ từ lúc hình thành đến bây giờ,” ông Hoành nhìn nhận.

Còn ông Bùi Khánh Thế, phó chủ tịch Hội Đồng Khoa Học và Đào Tạo trường Đại Học Ngoại Ngữ-Tin Học Sài Gòn, cho rằng: “Có một số bất hợp lý, chẳng hạn ký tự q lại thay thế cho chữ ng, z thay gi, c thay tr, ch… Chưa kể làm vậy sẽ mất đi sự tinh tế trong cách viết, đọc và phát âm của tiếng Việt. Từ lúc hình thành cho đến nay, tiếng Việt có nhiều âm thay đổi nhưng chữ viết vẫn giữ nguyên. Đó chính là sự bền vững cần có, chỉ những gì bất hợp lý mới mất đi.”

Theo ông Thế, càng đổi mới thì càng bị rối. Đó là chưa kể, sẽ phải tốn rất nhiều thời gian, công sức và kinh phí để thay đổi. Vì thế, đối với chữ quốc ngữ, nên tìm cách chú ý khắc phục những cái khó, hơn là cải tiến. (Tr.N)




Ngày 8/7/2025, Lũ lụt cao gần 20 feet đổ bộ vào tiểu bang New Mexico, kế Texas

09/07/2025

Youtuber gốc Việt Houston nói gì lũ lụt chết hơn 109 người ở Texas ngày 4/7/2025? Nếu lụt chết người xảy ra ở VN là do lãnh đạo VC ?

09/07/2025

7/7/2025: Nhật Bản – Nam Hàn hết hồn sau khi nghe bảng thuế của Ông Trump

08/07/2025

Khám phá vẻ đẹp bí ẩn của Việt Nam 2025 nhìn từ trên cao

07/07/2025

Ngày 4/7/2025: Lũ lụt dâng cao khoảng 30 feet khu vực cắm trại Lễ Độc Lập hơn 120 người chết, tiếp tục tìm 170 người mất tích ở tiểu bang Texas

07/07/2025

Nguyên nhân nào gây ra trận lũ lụt lớn và chết người ở tiểu bang Texas vào Lể Độc Lập Mỹ 4/7/2025 ?

07/07/2025

‘Thời tiết giả, lũ lụt giả’: Đảng Cộng hòa đang lan truyền thuyết âm mưu sau trận lụt chết hơn 106 người ở Texas vào Lể Độc Lập Mỹ 2025

07/07/2025

Xem bà Mỹ theo đạo Tin Lành đến dự buổi vận động Trump tại tiểu bang PA giải thích lí do phe Dân Chủ tạo ra Bão Helene & Milton 9/2024 đánh vào bang Cộng Hoà Florida

07/07/2025

Tỉ phú Musk lập 1 đảng mới tên “Đảng Hoa Kỳ” để lấy phiếu đảng Cộng Hoà Trump và ủng hộ những chính sách cụ thể nào ?

07/07/2025

5/7/2025: Người trong cuộc của chính quyền Trump tiết lộ thuế quan: ‘Tất cả đều là giả mạo’

06/07/2025

Gia đình TT Trump 6/2025 ra mắt bán điện thoại có khắc chữ “Làm nước Mỹ vĩ đại” nhưng lại làm ở Trung Quốc

06/07/2025

Phóng viên MAGA từng làm cho đài FOX đảng Cộng Hoà nêu lí do phỏng vấn tổng thống Iran ngày 4/7/2025

05/07/2025

1/7/2025: Việt Nam thắng lớn thương lượng với TT Trump giảm thuế hàng xuất khẩu sang Mỹ từ 46% xuống còn 20%

03/07/2025

Việt Nam mời Nga, Trung Quốc, Belarus, Lào , Campuchia tham dư Lễ Duyệt Binh ngày Quốc Khánh 2/9/2025 ?

02/07/2025

LadyBoy (Phần trên thành Gái, dưới vẫn là Trai) tâm sự nghề đi khách đàn ông có vợ trong khách sạn ở TPHCM

26/06/2025

Phỏng vấn phụ nữ ngoài 38 tuổi ở TPHCM 6/2025 có chồng 2 con tiết lộ gốc khuất trong nghề bán trứng và mang thai hộ (đẻ thuê)

26/06/2025

1/7/2025: Tin tặc Iran đe dọa TT Trump sẽ công bố hàng ngàn Emails của các phụ tá TT Trump

26/06/2025

1/7/2025: Dự luật To Đẹp của TT Trump đã thông qua ở Thượng Viện nhờ 1 lá phiếu cuả Phó TT Vance nâng tỉ số lên 51-50

26/06/2025

1/7/2025: TT Trump cảnh báo tỉ phú Elon Musk đánh phá dự luật To Đẹp cuả Trump thì Trump đánh cổ phiếu Tesla rớt

26/06/2025

30/6/2025: Tỉ phú Musk thề sẽ chi vài 100 triệu cho Dân Chủ tranh cử 2026 đánh bại những đảng viên Cộng Hoà bỏ phiếu ủng hộ Dự Luật To Đẹp cuả TT Trump

26/06/2025

Leave a Reply