Ông Trump vào thứ Tư đệ đơn 3 vụ kiện tập thể riêng biệt lên toà liên bang tại Florida chống lại những công ty kỹ thuật khổng lồ và Tổng Giám đốc Facebook Mark Zuckerberg, Tổng Giám đốc Twitter Jack Dorsey và Tổng Giám đốc Google Sundar Pichai.
Lấy căn cứ quyền Tu chính Án thứ Nhất, ba vụ kiện yêu cầu toà ra án lệnh phục hồi lại những trương mục mạng xã hội của nguyên đơn, cùng với các khoản bồi thường thiệt hại để bảo đảm những người sử dụng khác không thể bị những ông trùm mạng xã hội cấm hoặc bị đánh dấu. Toán pháp lý do luật sư biện hộ chuyên những vụ kiện chống lại các công ty thuốc lá khổng lồ, ông John P. Coale, dẫn đầu.
“Chúng tôi sẽ buộc những công ty kỹ thuật lớn này chịu trách nhiệm,” cựu Tổng thống tuyên bố tại buổi họp báo diễn ra tại câu lạc bộ đánh golf Trump ở Bedminster, tiểu bang New Jersey. “Nếu họ có thể làm chuyện này với tôi thì họ có thể làm đối với bất cứ ai.”
Twitter vào tháng 1 cấm cửa Trump do vai trò của ông ta trong vụ bạo động Điện Capitol vào ngày 6 tháng 1 nhằm ngăn chặn thủ tục chứng nhận Tổng thống Joe Biden đắc cử. Facebook vào tháng trước quyết định vẫn tiếp tục bị tạm ngưng trương mục của ông Trump ít nhất 2 năm, với khả năng sẽ được khôi phục vào năm 2023 nếu nguy cơ an toàn công cộng giảm xuống.
Dịch vụ video khổng lồ của Google, YouTube, cũng đóng băng trương mục của ông Trump sau vụ bạo động 6 tháng 1. Những băng hình cũ của cựu Tổng thống vẫn xem được, nhưng ông không được phép đăng video mới. Tổng Giám đốc điều hành YouTube Susan Wojcicki cho hay, công ty sẽ đảo ngược chính sách của họ quyết định “nguy cơ bạo lực giảm,” ngoài ra không có thêm thông tin cụ thể hơn.
Các tổ chức ủng hộ tài trợ cho các hãng kỹ thuật chỉ trích những vụ kiện này. Có thành viên là Amazon và những hãng kỹ thuật lớn, Nethoice cho rằng, các vụ kiện cho thấy “một sự cố tình hiểu sai Tu chính Án thứ Nhất” và không có giá trị. “Tổng thống Trump không có căn cứ,” Tổng Giám đốc NetChoice teve DelBianco bày tỏ trong tuyên bố. “Tu chính Án thứ Nhất nhằm bảo vệ truyền thông khỏi Tổng thống, chứ không phải ngược lại.”
Cổ phiếu Twitter giảm 1,5% vào 2h chiều (giờ Miền Đông) trong phiên giao dịch ở New York, trong khi Facebook giảm 0,5% và Google tăng chưa tới 1%.
Trump và Uỷ ban Quốc gia Cộng hoà ngay lập tức bắt đầu kêu gọi gây quỹ “để chứng tỏ sự ủng hộ của quý vị với vụ kiện của Tổng thống Trump chống lại các công ty kỹ thuật khổng lồ.”
Trump tìm cách đảo ngược luật liên bang trong đó bảo vệ các công ty mạng trực tuyến khỏi chịu trách nhiệm đối với những nội dung do người sử dụng đăng trên mạng của họ. Điều 230 của Đạo luật Chuẩn mực Truyền thông – Communications Decency Act – năm 1996 bảo vệ các công ty mạng xã hội khỏi các vụ kiện cáo buộc họ xoá bài đăng hoặc đóng trương mục một cách bất công cùng với những thách thức pháp lý khác. Tu chính Án thứ Nhất ngăn chặn chính phủ buộc các hãng kỹ thuật khổng lồ để yên hay xoá một số danh mục bài đăng nhất định.
Các công ty tư nhân và vì vậy không phải tuân theo những tuyên bố Tu chính Án thứ Nhất từ người sử dụng, và được bảo vệ trách nhiệm theo điều khoản 230. Nhưng trong vụ kiện của mình, ông Trump lập luận, các hãng kỹ thuật khổng lồ làm việc với chính phủ để giám sát người Mỹ, và vì vậy họ là “người của chính phủ” nên có thể bị kiện.
Việc các ông trùm mạng xã hội cấm cửa ông Trump đã khiến cho Cộng hoà kêu gọi bãi bỏ bảo vệ pháp lý này vì cho rằng, luật cho phép các mạng xã hội như Facebook và Twitter giám sát những quan điểm bảo thủ.
Đây không phải là lần đầu tiên ông Trump nhắm vào Điều khoản 230. Khi còn tại nhiệm, cựu Tổng thống tìm cách thúc đẩy Quốc hội bãi bỏ bằng cách đe doạ phủ quyết dự luật chi tiêu Quốc phòng. Dân chủ cũng đưa ra những dự luật hạn chế bảo vệ pháp lý để khuyến khích các công ty kỹ thuật loại bỏ mạnh mẽ hơn lạm dụng, quấy rối và cố chấp, mù quáng.
Các công ty kỹ thuật đa số chống lại những thay đổi luật, lo ngại gia tăng các vụ kiện sẽ buộc họ phải ngăn chặn nội dung tự do của người sử dụng. Tuy nhiên, Zuckerberg và Dorsey trong những tháng gần đây mở ngỏ cánh cửa cải tổ Điều khoản 230.
Không được xuất hiện trên phạm vi rộng lớn của những nền tảng mạng xã hội không lồ, ông Trump đang gặp khó khăn trong việc duy trì hình ảnh trên mạng trực tuyến, cũng như hoạt động gây quỹ. Blog “From the Desk of Donald J. Trump” bị cựu Tổng thống đóng cửa sau 1 tháng vì không hiệu quả.
Hương Giang (Theo Bloomberg)