SACRAMENTO – Ngay sau khi nữ nghị sĩ tiểu bang Mỹ gốc Việt bị yêu cầu rời sàn Thượng Viện theo một mệnh lệnh chưa từng thấy trước đây, nhóm Nghị Sĩ Cộng Hòa Caucus tại Thượng Viện đã yêu mở một cuộc điều tra, về lý do tại sao một đồng đảng viên của họ bị ép buộc bằng vũ lực phải rời sàn Thượng Viện vào sáng thứ Năm.
Nghị Sĩ Janet Nguyễn từ Garden Grove, Quận Cam đã bị hai nhân viên an ninh có vũ trang của Thượng Viện hộ tống ra ngoài, trong lúc bà đang phát biểu những ý kiến chống cố Nghị Sĩ Tom Hayden, một người đã qua đời vào mùa thu năm 2016 và được Thượng Viện tổ chức lễ tưởng niệm vào ngày thứ Ba, 21 tháng Hai vừa qua.
Trong lời bênh vực Janet Nguyễn, nữ Nghị Sĩ Jean Fuller, lãnh đạo của Cộng Hòa tại Thượng Viện, nói, “Tôi rất tức giận trước sự việc vi phạm quyền tự do ngôn luận, vi phạm Hiến Pháp của chúng ta và tạo một tiền lệ.” Bà Fuller cho biết bà sẽ yêu cầu Ủy Ban Quy Định Thượng Viện mở cuộc điều tra về vụ này, và bà cũng muốn bảo đảm nữ Nghị Sĩ gốc Việt sẽ không bị trừng phạt qua việc lên tiếng nói trên.
Trong cuộc họp báo tại Garden Grove chiều thứ Năm, bà Janet Nguyễn nói rằng hôm thứ Ba bà đã không tham dự buổi lễ và chọn rời Thượng Viện “vì sự tôn trọng gia đình ông, bạn bè ông, và quý vị.”
Đến sáng thứ Năm, bà quyết định bước lên trước Thượng Viện California “để chia sẻ với quý vị những ấn tượng và cảm tưởng về cựu Nghị Sĩ Tom Hayden đối với tôi và đối với hơn 500,000 người Việt Nam sống tại California, cũng như hơn một triệu người Mỹ gốc Việt khắp Hoa Kỳ,” bà kể trong buổi họp báo.
Bà đã nói tiếp những điều sau đây, “Chắc quý vị cũng đã biết, ông Tom Hayden đã chọn làm việc trực tiếp với chính quyền Cộng sản Bắc Việt để phản đối chính phủ và quân đội Hoa Kỳ viện trợ tại miền Nam Việt Nam. Ông Hayden đã đứng về phía chính quyền Cộng Sản Bắc Việt đã từng bắt và giết hàng triệu người Việt Nam trong đó gồm có cả người thân trong gia đình tôi. Những hành động của ông Hayden đã bị xem như là tác động gây tai hại cho giá trị dân chủ và gây đầy lòng thù ghét đối với những người muốn có được tự do ngay trên quê hương họ.”
Thế nhưng trước khi bà nói được nhiều hơn, theo lệnh của người kiểm soát nghi thức tại Thượng Viện, hai nhân viên an ninh đã đến hộ tống bà ra ngoài.
Bà kể tại buổi họp báo ở Garden Grove, “Tôi mới nói được ít câu thì họ cắt micro phone và yêu cầu ngưng phát biểu, không có micro phone tôi vẫn nói và thế là họ ra lệnh cho hai nhân viên an ninh tại Thượng Viện kéo tay tôi đưa ra khỏi phòng họp. Thậm chí chiếc cell phone tôi để trên bàn chỗ tôi ngồi họ cũng không cho tôi trở lại lấy. Một nhân viên phải vào lấy phone và đem đến văn phòng cho tôi. Họ không cho tôi trở lại Thượng Viện để tiếp tục buổi họp.”
Ông Tom Hayden là một nhân vật phản chiến, hoạt động có lợi cho Cộng Sản Hà Nội tại Hoa Kỳ chống chế độ Việt Nam Cộng Hòa. Một trong ba bà vợ của ông là nữ diễn viên Jane Fonda, người mà các cựu chiến binh nói là phản bội nước Mỹ khi bà đến Hà Nội trong thời chiến. Bà bị cựu chiến binh gọi là “Hanoi Jane.”
Người đã quyết định cắt đứt bài phát biểu của bà Janet Nguyễn là ông Ricardo Lara, một nghị sĩ tiểu bang thuộc đảng Dân Chủ đại diện vùng Bell Gardens, phụ cận Los Angeles. Ông Lara giữ chức chủ tịch Thượng Viện.
Khi thấy bà Janet Nguyễn tiếp tục nói mặc dù đã bị cắt máy vi âm, ông Lara nhắc lại mệnh lệnh và rồi nói với các nhân viên an ninh “xin hãy mang Nghị Sĩ Nguyễn ra khỏi phòng họp. Mang bà đi ngay tức khắc. Bà đã không tuân lệnh.”
Ông Dan Reeves, chánh văn phòng của Nghị Sĩ Phó Chủ Tịch Kevin de Leon, cho biết bà Janet Nguyễn đã được báo trước là bà không được phát biểu vì ông Tom Hayden chưa bao giờ công kích bà, và bà chỉ được phép nói với điều kiện đợi đến cuối phiên họp.
Ông Dan Reeves nói với nhật báo Sacramento Bee, “Bà vẫn tiếp tục lên nói. Bà đã nhận được chính xác điều bà muốn, và đó không là để phát biểu. Bà muốn tạo một hoạt cảnh cho khu vực cử tri của bà.”