Học tập dù là bằng phương thức nào thì vẫn yêu cầu các bạn học sinh phải hiểu, vận dụng tốt và nhớ được những vấn đề cơ bản nhất của tri thức mà mình đã học.
[youtube_wpress search=”1″][tubepress mode=”tag” tagValue=”bí quyết nhớ lâu” resultsPerPage=”5″ orderBy=”relevance” paginationBelow=”false”] Khi giáo viên giảng bài trên lớp, có bạn nghe xong đã hiểu, vì vậy các bạn ấy thuộc bài ngay tại lớp. Nhưng không phải bạn học sinh nào cũng tiếp thu kiến thức nhanh, thuận lợi như vậy. Có không ít bạn, dù học đi học lại rất nhiều lần nhưng vẫn không nhớ nổi bài.

Nguyên nhân có thể do chưa hiểu bài hoặc do học thiếu bí quyết. Sau đây là những bí quyết giúp bạn học bài mau thuộc và nhớ lâu hơn:
Bí quyết nhớ lại

Nguyên tắc của bí quyết này là: nhớ trước xem sau. Khi học, yêu cầu các bạn xem bài qua một vài lần, rồi sau đó khép tập lại, cố nhớ những nội dung vừa xem.

Đối với những nội dung mình không thể nhớ lại được, thì mới mở vở ghi bài, sách giáo khoa ra xem lại. Bí quyết này phát huy hiệu quả cao đối với những bài học trong ngày.

Các bạn lưu ý, nếu sau khi đi học về, lập tức ôn tập theo kiểu nhớ lại ngay và kết hợp học bài bằng bí quyết nhớ lại thì kết quả đạt được sẽ rất tuyệt vời.

Bí quyết khắc sâu ấn tượng lần đầu

Nếu lần đầu tiên tiếp xúc với nội dung bài giảng, các bạn đã có ấn tượng sâu đậm thì không cần phải lặp đi lặp lại những nội dung ấy nữa, vẫn có thể nhớ rất rõ các tri thức và những hình ảnh liên quan về vài học đó.

Dựa theo quy luật này, khi học ở lớp, các bạn cố gắng tập trung chú ý, quan sát, theo dõi bài giảng của giáo viên: từ cử chỉ, ngôn ngữ, giọng điệu đến cách trình bày bảng… để có những ấn tượng lần đầu có lợi cho việc nắm bắt tri thức.

Thậm chí, khi ghi bài vào vở, các bạn cũng nên tự tạo ấn tượng riêng cho mình như: gạch chân, đóng khung, dùng bút dạ quang, hay bất cứ ký hiệu nào để đánh dấu những vị trí then chốt, nhằm khắc sâu ấn tượng bài học. Có làm như vậy, lúc học bài các bạn sẽ mau thuộc hơn.

Phương pháp là thầy của các thầy.” (Talleyrand)

Bí quyết học thầm (đọc bằng mắt)

Đặc điểm của bí quyết học thầm là sử dụng mắt như máy chụp ảnh – nhìn bằng mắt và nhẩm trong đầu các vấn đề cần nhớ. Bí quyết này giúp mắt có thể quan sát trên diện rộng, bao trùm từng cụm từ, mảng kiến thức, hình ảnh của bài học…

Do chỉ “đọc bằng mắt” nên người học bài không bị chi phối bởi “tạp âm” do mình phát ra, vì vậy rất dễ tập trung, mau nhớ bài. Cách học bài kiểu này còn giúp ta cùng lúc kết hợp giữa đọc với tưởng tượng, đọc với nghiền ngẫm.

Tưởng tượng và nghiền ngẫm là những phương thức tư duy rất quan trọng của hoạt động nhận thức. Nhờ tưởng tượng mà chúng ta có thể dễ dàng trừu tượng hóa những vấn đề phức tạp, khó hiểu; nhờ nghiền ngẫm mà chúng ta nắm bắt vấn đề chính xác, sâu sắc hơn.

Thậm chí Einstein còn đánh giá rất cao trí tưởng tượng, ông cho rằng: “Trí tưởng tượng còn quan trọng hơn tri thức”.

Bí quyết học vượt thời gian

Dựa trên trên cơ sở khắc sâu thì nhớ lâu của não bộ, chúng ta sẽ học bài bằng cách sử dụng thêm thời gian cần thiết để nắm chắc một vấn đề nào đó. Ví dụ như: Chỉ cần mất 20 phút, các bạn đã nắm được vấn đề cần học. Nhưng để việc ghi nhớ được chắc chắn hơn, các bạn nên học thêm 10 phút nữa.

Đương nhiên 10 phút sau đó các bạn cũng phải tập trung cao độ như 20 phút đầu, nếu không việc kéo dài thời gian cũng chẳng có tác dụng gì. Bí quyết học vượt thời gian là biện pháp tốt nhất để phòng tránh hiện tượng nhớ bài lơ mơ, lẫn lộn giữa các vấn đề, dẫn đến hiện tượng “râu ông nọ cắm cằm bà kia!”.

“Thật vô cùng may mắn cho ai được học cách học.” (Ménandre)

Thạc sĩ Nguyễn Trọng Nhân

Như đã giới thiệu trong phần một về những bí quyết giúp học bài mau thuộc như cách giúp bạn nhớ lại, cách khắc sâu ấn tượng lần đầu, hoặc cách học thầm, … Trong bài này, thạc sĩ Nguyễn Trọng Nhân tiếp tục giới thiệu tới các bạn học sinh những bí quyết mới giúp chúng ta có thêm nhiều phương pháp bổ ích trong học tập.

Bí quyết ghi ra giấy

Bí quyết này phù hợp với việc học từ mới, ôn từ cũ của môn ngoại ngữ hoặc các môn có nhiều công thức, định lý như: Toán, Lý, Hóa. Cách thực hiện rất đơn giản, các bạn chỉ cần chuẩn bị cỡ giấy ½ – ¼ vở tập của các bạn hoặc giấy có bán sẵn, với nhiều kích cỡ khác nhau ở các văn phòng phẩm, nhà sách đều dùng được.

Dùng bút nét to, đậm, viết nội dung cần ghi nhớ lên đó. Mỗi môn học nên dùng một màu mực khác nhau. Sau đó dán chúng lên ô cửa, tường nhà, bàn học, kệ sách… bất cứ nơi nào mà bạn thuận tiện quan sát nhất.

Hàng ngày các bạn nên dành thời gian để xem chúng, càng nhiều càng tốt! Những nội dung nào đã thuộc thì lấy xuống, giữ lại, xếp theo chủ đề, và dán những vấn đề mới lên. Những mấu giấy nhỏ ấy sẽ là những tài liệu nhỏ giúp bạn sau này ôn tập nhanh chóng, rất thú vị và hiệu quả.

Bí quyết phân loại

Bí quyết phân loại sẽ giúp não bộ đỡ vất vã hơn khi ghi nhớ, đặc biệt là những vấn đề phức tạp, khó nhớ. Có thể sử dụng bí quyết này để học bất kỳ môn nào như: Văn, Toán, Ngoại ngữ…

Ví dụ như khi học môn tiếng Anh, trước mắt các bạn là hàng loạt các từ thuộc rất nhiều lĩnh lực khác nhau, nếu không dùng phương pháp phân loại thì khó mà học mau thuộc, nhớ lâu và vận dụng hiệu quả được.

Tốt nhất, nên căn cứ vào đặc điểm cụ thể của từng bài học mà các bạn có thể phân loại chúng thành các nhóm từ như: nhóm chỉ thời gian, nhóm chỉ địa điểm, nhóm chỉ quan hệ giao tiếp, nhóm danh từ, nhóm động từ, nhóm tính từ… Có như vậy, việc học từ mới nói riêng và học môn ngoại ngữ nói chung sẽ đỡ vất vả hơn.

Bí quyết lập dàn bài

Lập dàn bài khi học sẽ giúp bạn mau nhớ và nắm chắc nội dung bài học hơn. Tùy vào từng vấn đề, nội dung cần ghi nhớ mà các bạn có thể lập dàn bài sơ lược hoặc chi tiết cho phù hợp, tiện lợi nhất.

Dàn bài sơ lược thì chỉ cần ghi các ý chính dưới dạng gạch đầu dòng là được. Còn dàn bài chi tiết đòi hỏi công phu hơn một chút, trong mỗi ý chính cần có thêm những phụ ý nhỏ hơn. Khi giảng bài mới, giáo viên luôn hướng dẫn các bạn ghi theo một dàn bài cụ thể bằng cách đánh số thứ tự theo chữ số La Mã (I., II., II…), chữ số Ả rập (1., 2., 3…), hoặc chữ cái Latinh (A., B., C…)

Do vậy, khi học bài bằng phương pháp lập dàn bài, tốt nhất các bạn nên căn cứ vào bố cục ghi bài mà tóm tắt các ý chính cần học. Làm như thế, các bạn vừa tiết kiệm thời gian vừa đảm bảo tính hệ thống, logic của các đơn vị kiến thức cần phải nhớ.

Bí quyết đơn giản hóa vấn đề

Bí quyết đơn giản hóa vấn đề giúp bạn biến một vấn đề dài dòng, khó nắm bắt thành một vấn đề ngắn gọn, dễ nhớ. Cách thực hiện: đọc toàn cảnh bài học hay vấn đề cần nhớ, gạch chân những chi tiết quan trọng, cốt lõi (cách làm này nhằm loại bỏ những chi tiết rườm rà, không cần thiết); chỉ cần nhớ những chi tiết quan trọng đó và xem nó như là những từ khóa để nắm chắc vấn đề là được.

Có thể áp dụng bí quyết này cho nhiều môn học như: Văn, Sử, Địa, Toán, Lý, Hóa…. Đối với các môn khoa học xã hội (Văn, Sử, Địa…) phải ghi bài nhiều, thường rất dài, thì đây là phương pháp học bài lý tưởng nhất, vừa đem lại hiệu quả cao vừa tiết kiệm thời gian.

“Biết cách học là đủ chứng tỏ bạn thông thái” – Henry Brooks Adams.

Thạc sĩ Nguyễn Trọng Nhân