Ngày 9.1, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana cho biết Manila sẽ tiến hành phản đối ngoại giao với Trung Quốc, vì cho rằng Bắc Kinh đã không giữ lời hứa về việc ngưng quân sự hóa các hòn đảo nhân tạo trên Biển Đông. Trước đó, Mỹ đã chỉ trích việc Trung Quốc xây dựng các cơ sở quân sự trên các hòn đảo nhân tạo và lo ngại rằng Bắc Kinh có thể sử dụng chúng để kiểm soát việc tự do hành hải trên tuyến đường biển bận rộn hàng đầu thế giới.
Bình luận của Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana được đưa ra sau khi truyền hình Trung Quốc (CCTV) đã phát sóng cho thấy Đá Chữ Thập (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam), đã bị chuyển thành căn cứ không quân.
“Trước đây, Chính phủ Trung Quốc đã nói rằng họ sẽ không quân sự hóa các hòn đảo nhân tạo”, ông Lorenzana phát biểu và cho biết thêm rằng việc phản đối sẽ được thực hiện thông qua Bộ ngoại giao. “Nếu đó là sự thật và chúng tôi có thể chứng minh rằng họ đã đưa binh lính và thậm chí triển khai cả hệ thống vũ khí, đó sẽ là sự vi phạm với những gì chính họ đã cam kết”.
Vị trí Đá Chữ Thập trên bản đồ – Ảnh: báo Kiến thức
Các quan chức Trung Quốc vẫn chưa đưa ra bình luận nào. Trung Quốc và Philippines đã có thời gian căng thẳng trong các vấn đề trên Biển Đông. Tuy nhiên, kể từ khi ông Rodrigo Duterte làm Tổng thống Philippines hồi giữa 2016 thì Manila trở nên kín tiếng và giới phân tích cho rằng Philippines đổi im lặng để lấy các lợi ích về kinh tế.
Ngoài ra, Manila còn giữ thái độ im lặng trong một năm rưỡi qua vì tin vào lời đảm bảo từ Trung Quốc rằng sẽ không thay đổi hiện trạng các đảo trên Biển Đông. Nhưng rốt cuộc thì mọi việc không xảy ra theo như Philippines mong muốn và họ cạn dần kiên nhẫn với Trung Quốc.
Ảnh chụp vệ tinh Đá Chữ Thập
Phát ngôn viên của tổng thống Harry Roque thừa nhận trong một cuộc họp báo thường kỳ rằng việc Trung Quốc quân sự hóa trên các đảo nhân tạo cũng không phải điều mới mẻ. Ông Roque nói thêm: “Chúng tôi luôn phản đối hành động quân sự hóa trong khu vực. Chắc chắn điều này không ổn bởi nó đe dọa hơn nữa đến hòa bình và an ninh trong khu vực”.
Truyền thông Trung Quốc khoe Đá Chữ thập có một bệnh viện với hơn 50 bác sĩ, được phủ sóng kết nối di động tốc độ cao và một sân bay với đường băng dài 3.160 mét để phục vụ những gì Bắc Kinh gọi là “trạm khí tượng” có trang bị radar. Trong 27 năm qua, hải quân Trung Quốc đã gửi hơn 1.000 lính để bảo vệ bãi đá san hô mà họ chiếm đóng một cách phi pháp trên Biển Đông.
A.T (theo Reuters)