WASHINGTON, DC (NV) – Chỉ trong vòng một tháng, nước Mỹ có thêm bốn dân cử gốc Việt, vừa thắng các cuộc bầu cử cấp tiểu bang và thành phố.
Điểm đặc biệt là trong các cuộc bầu cử này, ứng cử viên gốc Việt thắng các đối thủ không phải là người Việt Nam. Và tất cả họ đều là người Việt Nam đầu tiên giữ chức vụ trong chính quyền tại các tiểu bang nơi họ cư ngụ.
MASSACHUSETTS
Tại Massachusetts, lần đầu tiên, Thượng Viện tiểu bang này có một thượng nghị sĩ gốc Việt. Đó là ông Dean Trần (Cộng Hòa), vừa thắng bà Sue Chalifoux Zephir (Dân Chủ) với kết quả sít sao 607 phiếu trong tổng số 15,627 phiếu bầu trong cuộc bầu cử chọn người đại diện Địa Hạt Worcester-Middlesex ngày 5 Tháng Mười Hai, theo nhật báo Sentinel & Enterprise.
Địa hạt này trước đây do bà Jennifer Flanagan (Dân Chủ) nắm giữ, và nay để trống vì bà được thống đốc bổ nhiệm là thành viên Ủy Ban Kiểm Soát Cần Sa vừa mới thành lập.
Massachusetts là tiểu bang đa số cử tri theo đảng Dân Chủ, và đặc biệt hơn nữa, ứng cử viên Zephir có sự ủng hộ chính thức của hai thượng nghị sĩ liên bang cũng thuộc đảng Dân Chủ, bà Elizabeth Warren và ông Ed Markey.
Ông Dean Trần, 42 tuổi, kỹ sư điện toán, là nghị viên thành phố Fitchburg từ năm 2006. Thành phố tọa lạc tại phía Tây Bắc Boston, và chỉ có hơn 40,000 dân.
Hiện nay, ông cũng là ủy viên Học Khu Đại Học Mount Wachusett Community College.
Ông kể với trang web telegram.com rằng ông và gia đình di cư đến Hoa Kỳ năm 1980, sau khi vượt biển sang Thái Lan.
“Chúng tôi rời Việt Nam bằng thuyền khi tôi mới 2 tuổi. Sau khi ở trong trại tị nạn được hai năm, chúng tôi được một nhà thờ bảo trợ vào Mỹ năm 1980,” ông nói.
Ông Dean là người con kế út trong gia đình có năm anh em, đến Hoa Kỳ cùng cha mẹ. Cha của ông từng phục vụ trong quân đội VNCH trước năm 1975.
Ông hiện cư ngụ tại Fitchburg cùng vợ, bà Kerry Trần, và bốn người con.
GEORGIA
Lần đầu tiên tiểu bang Georgia có một dân biểu gốc Việt, sau cuộc bầu cử vòng nhì ngày 5 Tháng Mười Hai.
Đó là cô Bee Nguyễn (Dân Chủ), sáng lập viên một tổ chức bất vụ lợi, thắng đối thủ cùng đảng là ông Sachin Varghese, trong cuộc đua tranh chức dân biểu Địa Hạt 89 của Hạ Viện Georgia.
Vị trí này trước đây do bà Stacey Abrams nắm giữ, nhưng nay để trống, vì bà ra ứng cử thống đốc tiểu bang.
Địa Hạt 89 bao gồm các thành phố Cedar Grove, Druid Hills, East Atlanta, Edgewood, Gresham Park, và Kirkwood.
Theo nhật báo The Atlanta Journal-Constitution, trong cuộc bầu cử đặc biệt hồi Tháng Mười Một, cô Bee được 40% số phiếu, cho dù gây quỹ ít hơn ông Varghese. Tuy nhiên, vì cả hai đều không đạt trên 50% số phiếu, nên phải tranh cử thêm lần nữa. Kết quả, cô giành được 52% số phiếu.
Trên trang web tranh cử, cô Bee Nguyễn cho biết, “cha tôi là một người từng làm việc trong một bệnh viện tâm thần. Ông lãnh lương tối thiểu $3.35/giờ năm 1981. Ban đêm, ông học bài dưới hầm nhà, và dùng các thùng các tông làm bàn học. Ông tin rằng giáo dục là cách tốt nhất để thoát đói nghèo.”
“Mẹ tôi là một người tháo vát, nuôi nấng năm đứa con gái. Bà dẫn chúng tôi đi nhà thờ mỗi Chủ Nhật, và luôn nhắc nhở chúng tôi phục vụ cộng đồng,” cô Bee viết về mẹ của mình như vậy.
Cô cho biết, chính gia đình khuyến khích cô thành lập một tổ chức phi lợi nhuận giúp các học sinh nữ nghèo.
“Tôi bỏ cả việc làm ổn định, ngay cả trong ngành bảo hiểm sức khỏe, bởi vì tôi tin rằng giúp đỡ trẻ em là một đầu tư cho các gia đình ở Georgia,” cô viết tiếp.
Cô viết một cách tin tưởng: “Trong một thập niên qua, tôi luôn vận động cho phụ nữ, các cộng đồng thiểu số, và các gia đình tị nạn. Tôi tin rằng ý kiến của mọi người quan trọng như nhau, và tôi sẽ đấu tranh cho người nghèo ở Georgia.”
Cô Bee, nói thông thạo tiếng Anh và tiếng Việt, từng là chánh văn phòng cho Dân Biểu Tiểu Bang Sam Park.
Cô tốt nghiệp cao học hành chánh công quyền, chuyên về tài chánh và quản trị, đại học Georgia State University năm 2012.
Cô cũng tốt nghiệp cao học văn chương Anh khi mới 23 tuổi.
Hiện nay, cô đang theo học đại học Emory University.
VIRGINIA
Trong cuộc bầu cử dân biểu tiểu bang Virginia, Địa Hạt 42, ngày 7 Tháng Mười Một, bà Kathy Trần (Dân Chủ) thắng bà Lolita Mancheno-Smoak (Cộng Hòa) với tỉ lệ phiếu 61%-39%, trở thành dân biểu gốc Việt đầu tiên của tiểu bang.
Chiếc ghế này trước đây do ông David Albo (Cộng Hòa) nắm giữ trong 24 năm, nhưng nay nghỉ hưu.
Theo trang web vận động tranh cử cùa mình, bà Kathy cho biết bà cùng gia đình vượt biên lúc bà mới có 7 tháng tuổi. Sau 13 tháng, cả gia đình định cư tại Hoa Kỳ.
Trong thời gian làm việc tại Bộ Lao Động trong 12 năm, bà giữ nhiều chức vụ, bao gồm quyền giám đốc Văn Phòng Đầu Tư và giám đốc Văn Phòng Chính Sách, Lập Pháp, và Điều Lệ.
Bà từng là sinh viên chương trình Presidential Management Fellow, và từng là phụ tá giám đốc chương trình dạy nghề và phát triển lao động của National Immigration Forum.
Bà Kathy có bằng cử nhân đại học Duke University, và bằng cao học xã hội đại học University of Michigan.
Hiện nay, bà là chủ tịch hội phụ huynh học sinh tại địa phương, và sống ở West Springfield cùng chồng, Matt, và bốn người con, từ 1 đến 8 tuổi.
Địa Hạt 42 bao gồm các thành phố Burke, Crosspointe, Fort Belvoir, Laurel Hill, Lorton, Mason Neck, Mount Vernon, Newington Forest, South Run, và West Springfield, và có khoảng 80,000 cư dân.
NEW ORLEANS, LOUSIANA
Trong cuộc bầu cử nghị viên Khu Vực E của thành phố New Orleans, ngày 19 Tháng Mười Một, bà Cyndi Nguyễn thắng nghị viên đương nhiệm, ông James Gray, trở thành người gốc Châu Á đầu tiên ngồi trong Hội Đồng Thành Phố lớn nhất tiểu bang Louisiana.
Theo nhật báo The Times-Picayune, đây là lần thứ nhì bà Cyndi, giám đốc Chương Trình Huấn Luyện Kinh Tế Cộng Đồng Việt Nam, ra ứng cử.
Khu Vực E, nằm ở phía Đông thành phố, là nơi có nhiều người Mỹ gốc Việt cư ngụ nhất.
Trong cuộc vận động của mình, bà Cyndi chú trọng vào việc ngăn chặn tội phạm và phát triển kinh tế.
Trong khi đó, Nghị Viên James Gray, trong vai trò chủ tich Ủy Ban Phát Triển Kinh Tế của thành phố, nhắm vào chính sách tiếp tục thu hút các công ty bán lẻ, dịch vụ, và gia cư.
Trong cuộc bầu cử sơ bộ vào ngày 14 Tháng Mười, ông Gray về nhất với 38% số phiếu, bà Cyndi về hạng nhì với 26% số phiếu.
Tuy nhiên, trong cuộc bầu cử vòng hai, bà Cyndi được 59% trong khi ông Gray được 41% số phiếu.
Theo trang web tranh cử, bà Cyndi Nguyễn, người Phước Tỉnh, cùng gia đình đến Mỹ năm 1975, khi bà mới 5 tuổi.
Sau một thời gian làm việc ở nơi khác, bà trở lại New Orleans năm 1997, để gần cha mẹ và ông bà. Bà làm điều phối viên xã hội cho khu chung cư Versailles Arms Apartment, có 400 gia đình cư ngụ.
Sau đó, bà sáng lập một tổ chức bất vụ lợi, nhằm hướng dẫn và giúp cộng đồng Việt Nam hội nhập vào xã hội Mỹ.
Mơ ước và sứ mệnh của bà là tạo ra một không gian, nơi các cộng đồng có nền văn hóa khác nhau có thể sống chung và tạo ra một cộng đồng cùng nhau vững mạnh.
Bà có chồng và có sáu người con.