(CNN) – Tổng trưởng Tư pháp Bill Barr vào thứ Bảy cho hay, Tổng thống Mỹ đã sa thải công tố viên đầy quyền lực Geoffrey Berman, người đã điều tra đồng minh của ông Donald Trump, sau khi Berman từ chối rút khỏi ghế Biện lý Hoa Kỳ tại quận Nam New York.
“Thật không may, với tuyên bố vào tối hôm qua, ông đã chọn cảnh tượng cho công chúng thay vì dịch vụ công,” Barr ghi trong thư gởi cho Berman. “Vì ông tuyên bố không có ý định từ chức, tôi đã yêu cầu Tổng thống sa thải ông vào hôm nay, và ông ấy đã phê chuẩn.”
Nhưng vào hôm thứ Bảy, ông Trump lại cho rằng mình chẳng liên quan gì đến quyết định này. “Điều đó phụ thuộc vào Tổng trưởng. Tổng trưởng Barr đang giải quyết vấn đề này,” ông Trump tuyên bố trước trước khi rời Toà Bạch Ốc đi vận động tranh cử ở Tulsa, Oklahoma. “Đó là cơ quan của ông ấy, không phải của tôi. Nhưng chúng tôi có một tổng trưởng đầy năng lực, vì vậy hoàn toàn phụ thuộc vào ông ta. Tôi không liên quan.”
Sự leo thang đáng chú ý diễn ra sau khi William Barr tìm cách thay thế Berman vào thứ Sáu, nhưng công tố viên này chống lại bằng cách từ chối rời vị trí. Khoảng 1 tiếng đồng hồ sau khi Tổng trưởng thông báo Berman phải rời khỏi văn phòng, Biện lý Hoa Kỳ gởi ra thông báo đặc biệt cho hay, ông biết việc mình bị thay thế từ thông cáo báo chí. “Tôi không từ chức, và không có ý định từ chức khỏi vị trí được các thẩm phán toà liên bang quận Nam New York bổ nhiệm. Tôi sẽ rời vị trí khi một ứng cử viên do tổng thống đề cử được Thượng viện chuẩn thuận,” thông báo ghi. “Cho đến khi đó, những cuộc điều tra sẽ vẫn được tiến hành không bị trì hoãn hay gián đoạn.”
Một viên chức Bộ Tư pháp cho hay, Berman được đề nghị một vị trí ở Bộ Tư pháp, làm lãnh đạo ban dân sự, nơi phụ tá Tổng trưởng Jody Hunt bất ngờ thông báo nghỉ việc trong tuần này, nhưng Berman từ chối.
Lá thư đề ngày 20 tháng 6 của Tổng trưởng Tư pháp lưu ý, “theo luật” thì cấp phó của Berman, Audrey Strauss sẽ trở thành tạm quyền Biện lý Hoa Kỳ, “và tôi dự báo, bà ấy sẽ giữ vị trí này cho đến khi có người kế nhiệm chính thức.” Vào tối thứ Sáu, William Barr thông báo có ý định đề cử đương kim Chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán và Sàn Giao dịch Jay Clayton thay thế Berman. Mặc dù chưa từng làm công tố viên, nhưng Clayton dự tính sẽ chuyển về New York, ông ta bày tỏ quan tâm đến văn phòng Biện lý quận Nam New York và Barr đồng ý.
Nỗ lực loại một trong những công tố viên quyền lực nhất trong quốc gia của William Barr bắt đầu nếm phải “gió ngược” vào thứ Bảy, với Cộng hoà tỏ dấu hiệu không hăng hái đấu tranh chuẩn thuận một biện lý Hoa Kỳ mới, đặc biệt giữa bối cảnh Dân chủ tố cáo quyết liệt, quyết định này là nỗ lực bảo vệ các cộng sự của ông Trump khỏi các cuộc điều tra liên bang.
Bất ngờ trước thông báo của Barr vào tối thứ Sáu, các nhà lập pháp Cộng hoà cho thấy ít sẵn sàng chuẩn thuận một ứng cử viên mới nếu không có hậu thuẫn từ Dân chủ.
Diễn biến nhanh chóng khiến ngay cả Chủ tịch Uỷ ban Tư pháp Thượng viện Lindsey Graham – đồng minh thân cận của Trump và Barr vào thứ Bảy cho hay, ông không được thông báo về nỗ lực sa thải Berman.
Sau 1 ngày đối đầu căng thẳng, Berman vào chiều thứ Bảy cho biết sẽ từ chức.
Hương Giang (Theo CNN)